Molen Voorste molen, Groenlo

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1310 - 1598

verdwenen

circa 1672

vernield

geschiedenis

In 1310 blijkt er naast de bekende molen met twee raderen, een andere molen met één rad te zijn geplaatst. De bouwer beloofde hem buiten toestemming van Hendrik van Borculo niet langer dan twee jaar in bedrijf te houden.
Op een Amsterdamse gevelsteen (in de Oudheidkamer te Groenlo) staan beide molens afgebeeld. Boven de woorden INDE STAT VAN GROL staat het molenpand met geheel vooraan en dus het verst van de stad af liggend, de 'achterste' molens ofwel de oude dubbele stadsmolen. Tussen deze en de stadswal, op een soort dam tussen het pand en de stadsgracht, ligt nog een molen, met één rad.

Op de kaart van Jacobus van Deventer van ca. 1560 staat alleen de dubbele molen aan de uitstroming van het molenpand aangegeven. In verpachtingen van 1598 en 1600 aan Gertt Wernsingh wordt echter toch weer een 'Vorenste Molleken mit einen Rade' genoemd. Andere bronnen vermelden de molen niet, maar de gevelsteen maakt het bestaan tot in de tweede helft van de 17e eeuw zeker aannemelijk, mogelijk werd de molen net als de dubbele molen in 1672 vernield.

Bron: Hagens H. "M's Mulders Meesters" 1978 p. 192-193.
-----

De gevelsteen toont de vesting Grol vanuit het westen rond 1576, waarschijnlijk gemaakt naar een ter plekke gemaakte tekening. De gebouwen komen goed overeen met andere afbeeldingen, maar de vestingmuur niet.

In zijn verslag van de belegering van Grol in 1597 beschreef Anthony Duyck twee dammen die het water ophielden: een bij de "uyterste" watermolen, en een dichter bij de stad, bij de watermolen voor de Beltmerpoort.
De vestingbouwkundige Adriaen Anthonisz. rapporteerde in 1605: "Die watermolen staende wel nae by die walle met een nauwe grachte tusschen beyde, dient wel versorcht met een goede palessade." Bij de verbouwing van de vestingwerken door de Spanjaarden (1609-1621) verdween de hinderlijke molen definitief.

Bron: Atlas Groenlo, drs. J.E. van der Pluijm, 2006, blz. 242.