Molen (volmolen), Vreeswijk

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1635

verdwenen

circa 1658

geschiedenis

De volmolen diende vooral om vers water in te laten om zodoende de grachten van Utrecht te kunnen 'spoelen'.

1285: Al in 1285 had het stadsbestuur van Utrecht besloten om een nieuwe vaart naar Vreeswijk te graven vanaf Jutphaas. De 'nye vaert' liep dood op de Wiersedam of dijk. 
1373: In 1373 werd besloten om hier aan de oostzijde een 'verlaat' of sluis te gaan maken. De dijk was toen niet langer een berlemmering voor de doorvaart. Een andere bijkomstigheid was dat er vers water ingelaten kon worden om zo de grachten van Utrecht te spoelen. 

1472: In 1472 werd de vaart van Utrecht naar Vreeswijk uitgediept. 

1638: In 1638 werd ter bevordering van de watertoevoer (voor de doorspoeling van de grachten) een duiker gebouwd, aangezien de ingang van de sluis te hoog was, in de zomermaanden was de waterstand te laag om water te kunnen inlaten. De waterinlaat werd zo aangelegd zodat er een groot verval in het water zou ontstaan. Pal daar achter werd een waterrad geplaatst, dat dus werd aangedreven door het instromende Lekwater. Men hoopte door de watermolen te verpachten, zo nog wat inkomsten te kunnen binnenhalen. Het toeleidingskanaal naar de volmolen werd het 'Volmolengat' genoemd. 

De exploitatie liep niet zo goed, het water dat de volmolen in beweging moest brengen was niet krachtig genoeg. Als het binnenwater te hoog stond sloot men de schuif in de duiker, en stond de volmolen dus stil.
1646: In 1646 werd de volmolen verpacht voor ƒ 850 per jaar.

1654: In 1654 stond de molen regelmatig stil, omdat het water dat binnenstroomde wanneer de molen in bedrijf was, de polders gelegen aan de Vaartse Rijn onder water dreigden te zetten. 

07-12-1657: Op 7 december 1657 werd de huur aan de volmolenaar opgezegd, en daarmee de volmolen buiten bedrijf gesteld. 

Bron: De Vreeswijkse Molengeschiedenis, G. de Waard, Historische Kring Nieuwegein, oktober 1986.