Molen van Verheijen, Milheeze

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1859

verdwenen

1891

verbrand

opvolger

Milheeze (Laurentia)

geschiedenis

De familie De Kinderen verwierf het perceel heide en zandbergen op Hoberg (P228) van kasteelheer Wesselman van Helmond, en bouwde daarop een stenen korenmolen. Het gemeenteverslag van Bakel en Milheeze over 1859 vermeldt: "Ook is er in het gehucht Milheeze inden loop van het jaar eenen nieuwen steenen koornmolen gebouwd, hetwelk zeer tot gerief der in die omstreken wonende ingezetenen strekt, en waarvan de meesten dan ook profiteren."
Het kadaster van 1859 vermeldt als eigenares de wed. Maria de Kinderen-Willems, terwijl haar zoon Gerardus het vruchtgebruik had.
Gerardus de Kinderen vertrok in juli 1869 naar de Heimolen in Deurne, zijn broer Lambertus nam de molen in Milheeze over en trok bij zijn moeder in. Broer Johannes Franciscus de Kinderen, molenaar te Lierop, werd de eigenaar van de molen te Milheeze, terwijl zijn moeder die nog verhuurde aan Jan Francis Verheijen. Maria vertrok in 1870 naar Lierop, Lambertus in 1871 naar Deurne.

Jan Francis Verheijen huurde de "steenen wind-graan en oliemolen" van Maria Willems voor zes jaar voor ƒ 375 per jaar. De eigenares zorgde dat de stenen te allen tijde bemaalbaar waren, de huurder moest bovenop de huurprijs voor elke keer dat de oliestenen werden gebruikt, ƒ 12 betalen.

Na het overlijden van zijn vader in 1875 werd Ludovicus Verheijen de molenaar, en hij kocht bij het aflopen van het huurcontract de molen met erf, bouwland en heide voor ƒ 3000. Hij en zijn vrouw Elisabeth van de Weijer kregen tien kinderen.

Op 17 december 1891 verbrandde de koren- en oliemolen, daarna (her)bouwde Verheijen hier een achtkante bergmolen.

Bron: "Laurentia, een 'poldermolen' op de Hoberg", art. in "Gemerts Heem", nr. 2, zomer 2017, blz. 32-35.
-----

Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche Courant, 28 nov. 1872:
"De Notaris Rovers te Asten, heeft ten verzoeke van de Erven van de Wed. Jan de Kinderen, publiek GEVEILD:
Onder Milheeze. Den welbeklanten Steenen wind-, graan- en oliemolen met aangelegen gronden, kadastraal bekend in sectie P. Nos 512, 513 en 630, te zamen groot 3 Hectaren 62 Aren en 30 Centiaren. In massa ingezet op ƒ 4700,--. De toeslag zal plaats hebben op maandag den 2 December 1872, ten herberge van Martinus Spooren te Milheeze, des namiddags ten 2 ure.
Inmiddels nadere informatien ten kantore van den Notaris te Asten."
-----

Provinciale Noordbrabantsche en 's Hertogenbossche Courant, 19 dec. 1891:
"Helmond, 17 Dec. In den afgeloopen nacht ontstond er brand in een molen staande onder Milheeze en toebehoorende aan L, Verheijen aldaar. De molen, die geheel is afgebrand, was verzekerd bij een maatschappij te Utrecht. De oorzaak van den brand is tot nog toe onbekend."

De Zuid-Willemsvaart, 19 dec. 1891:
"Milheeze. Woensdag nacht circa half twaalf is de steenen wind graan- en oliemolen toebehoorende aan den molenaar L. V, alhier in de asch gelegd. De molenaar, die in zijne woning dicht bij den molen ter ruste lag, moest gewekt worden. De molen, die goed beklant en naar de eischen des tijds ingericht was, was verzekerd in de Onderl. Brandw. Maatscb. voor molenaars te Utrecht."

De Tijd, 21 dec. 1891:
"In den nacht van 17 op 18 dezer circa 12 uur, brandde te Milheeze de steenen wind-graan- en oliemolen uit, toebehoorende aan den molenaar L. V. De molenaar, die dicht bjj den molen woonde, lag te slapen. _4an kwaadwilligheid wordt niet gedacht. De molen was te Utrecht bjj de Onderlinge Brandwaarborg-Maatschappij voor Molenaars ingeschreven."

-----
Op 16 december 1891 rond half twaalf brak brand uit in de door wind aangedreven koren- en oliemolen in het Noord-Brabantse Milheeze. Eigenaar Ludovicus Verheijen lag in zijn nabijgelegen woning te slapen en moest gewekt worden. De molen viel niet meer te redden en brandde geheel af.
Verheijen wilde zijn molen herbouwen, leende op 9 maart 1892 ƒ 1000, en kocht bij Marinus Breedveld in Oud-Alblas de nodige onderdelen, waaronder de nog altijd in Milheeze aanwezige bovenas van de Kraakmolen uit Molenaarsgraaf (Tenbruggencatenummer 02540 a).
Bron: "‘De Kraak’: hoe een Molenaarsgraafse molenas in Milheeze terechtkwam", art. door Barend Bode en Jan de Witte op Streekgeschiedenis Alblasserwaard, 9 sept. 2022.