Molen De Roode Molen / De Roo Molen, Amsterdam

Amsterdam, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Roode Molen / De Roo Molen
modeltype
Ronde molen
functie
korenmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
13122
oude dbnr.
V6046
Meest recente aanpassing

locatie

plaats
Amsterdam
plaatsaanduiding
aan het Singel
gemeente
Amsterdam, Noord-Holland
streek
Amsterdam
geo positie
X: 121403, Y: 487951
N: 52.37840, O: 4.89380

constructie

modeltype
Ronde molen
krachtbron
wind
kenmerken
functie
plaats bediening
bediening kruiwerk
plaats kruiwerk
bovenkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
afgebroken
geschiedenis
Blijkens de kaart van Cornelis Anthonisz. stonden er in 1538 tien molens in en om de stad. Steden als Deventer en ’s-Hertogenbosch telden er tweemaal zoveel, Antwerpen en Gent tienmaal zoveel. Twee van de molens die Anthonisz. tekende, stonden aan de Heiligeweg, hoewel die weg en het water daarlangs niet staan aangegeven op de kaart. Eén van die twee was van Jakob Willemsz. geweest die hem in 1503 op zijn eigen grond buiten de stad gebouwd had. Op één na zijn alle molens getekend als standerdmolens. Maar doordat de wipmolens in die tijd heel andere verhoudingen hadden dan die wij kennen, kan de tekenaar zich daarin vergist hebben. Die ene uitzondering, een bovenkruier, was een kort tevoren tot molen omgebouwde vestingtoren die De Roo Molen werd genoemd. Dit door de stad uitgevoerde experiment, dat tussen 1518 en 1521 moeizaam begonnen was, werd in 1545 alweer beëindigd.

Zes jaar later werd een houtsnede gemaakt van de kaart van Anthonisz., waarop enkele kleine wijzigingen waren aangebracht. Buiten de noordwestzijde van de stad is er aan het IJ een molen bijgekomen.

Jacob van Deventer gaf op de plattegrond van Amsterdam die hij omstreeks 1550 uitgaf weer een molen meer aan. De bovenkruier bestaat dan al niet meer. De Heiligeweg staat op zijn kaart duidelijk getekend, nog steeds met twee molens. Langs de Amstel is het aantal molens dan toegenomen tot zes. De kaarten van Jacob van Deventer zijn ongelooflijk nauwkeurig, ondanks de eenvoudige hulpmiddelen die de landmeters bij hun veldwerk ter beschikking hadden. Het aantal molens dat hij tekende zal dus wel juist zijn.
Tekst: N. Jurgens, 14 jan. 2008.
nog waarneembaar

aanvullingen

trivia
De verdedigingstoren wordt in 1518 verbouwd tot korenmolen, aanvankelijk met zes, later met vier wieken.
In 1545 is de molen afgebroken.
Info: Diverse artikelen in AMSTELODAMUM.
H. van der Kaay, 20 april 2007.

De stenen Roo Molen stond aan de Singel, ik kan op de oude kaart bij gebrek aan goede referentiepunten niet precies zien waar, maar ik schat ongeveer aan het uiteinde van de Jeroenensteeg. Ik kom op ongeveer X 121375 Y 487900, maar ik kan er misschien wel 50 m naast zitten. Waarschijnlijk was het een oude muurtoren, en dan heeft hij half in het water gestaan. Tegenover de Jeroenensteeg ligt de Roomolenstraat; of die iets met deze molen te maken heeft, weet ik niet.
N. Jurgens.

De molen stond op de hoogte waar de bebouwing in de driehoek tussen Jeroenensteeg, Stroomarkt en Singel ophoudt. Die driehoek is niet van plaats veranderd. Een muurtoren stond met zijn middelpunt in het midden van een ±100 cm brede muur en stak dus uit in de vestgracht. De molen stond daarom met z’n middelpunt op een halve meter afstand van het water van het Singel.
Theo Bakker, 4 aug. 2013.
-----

In de gevel van Roomolenstraat 15 is een gedenksteen geplaatst van D’ROOMOLEN.
Eind juni 1999 werd zonder veel ophef een nieuwe gevelsteen ingemetseld in de Amsterdamse Roomolenstraat, een rustig verbindingsstraatje tussen Singel en Herengracht.
Het reliëf is, in opdracht van de eigenaar van het pand, gehakt door Jan Hilbers.
De naam en de voorstelling, in dit geval een rood geschilderde houten, gesloten standerdmolen, zijn direct ontleend aan de naam van het straatje.
Wat de betrekking is tot de torenmolen De Roo Molen is niet duidelijk, die leek niet op de afbeelding.
-----

Informatie over de kaart van 1544: De vermaerde koopstadt van Amstelredam. Plattegrond van Amsterdam, in vogelvlucht, in 12 bladen. Eén van de 12 bladen. Cornelis Anthonisz. (graveur), 1544. Collectie Stadsarchief Amsterdam.