Molen bij het Spijker, Beek

Beek, Gelderland
v

korte karakteristiek

naam
Molen bij het Spijker
modeltype
Watermolen
functie
korenmolen, runmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
beek
Elzenbeek
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
12754
oude dbnr.
V5373
Meest recente aanpassing

locatie

plaats
Beek
plaatsaanduiding
in het Elzendal bij het voormalige Spijker te Beek
beek
Elzenbeek
gemeente
Berg en Dal, Gelderland
streek
Land van Maas en Waal, Rijk van Nijmegen
kadastrale aanduiding 1811-1832
Ubbergen B (2) 227a Jonkr Godert Adrianus van Randwijk
geo positie
X: 192109, Y: 426707
N: 51.82773, O: 5.92552

constructie

modeltype
Watermolen
krachtbron
water
kenmerken
functie
gangwerk
wateras
rad
rad diameter
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
afgebroken
geschiedenis
Deze watermolen was gelegen in het Elzendal bij het voormalige Spijker te Beek. Boven de molen, die gevoed wordt door de Elzenbeek (21.600 l/h), lagen twee stuw of spaarvijvers, boven en achter elkaar. Beide vijvers waren door een houten damwand met hierin een verticale schuif van elkaar gescheiden. Vanuit de onderste vijver liep het water via een goot tussen twee gebouwen door, die schuin achter elkaar lagen. In het achterste gebouw bevond zich de oorspronkelijke korenmolen, met bovenslagrad, welke op de rechterkant van de Elzenbeek was gelegen.

Deze korenmolen is later omgebouwd tot looi of runmolen voor de verwerking van eikenschors.

Van deze molen die hier nog tot eind 19e eeuw gestaan, zijn de voormalige molenvijvers in de tuin van restaurant Palatijn nog steeds te bewonderen. Deze waterpartijen hebben in de loop der jaren veel functies gehad zoals molenvijver, spoelkommen voor de Beekse wasvrouwen, natuurzwembad en forellenkwekerij.

Bron: Een notabel domein, blz. 130, Klaas Bouwer. Numaga 1985 nr. 3 blz. 63 t/m 66.
Informatie van Peter Pouwels, 8 november 2004.
-----

Naschrift: Op bovengenoemde windmolen [? watermolen] werd ook de eek (boomschors) afkomstig van het Schilbroek liggende in de Gemeente Groesbeek (de Horst) tot run gemalen.
-----

Tot kort voor 1904 stond tegen de stallen van het logement het Spijker (huidige pand Nieuwe Holleweg 3-5) een watermolen, die draaide op het water van de Elsbeek.
Volgens Hoogveld zou de molen pas omstreeks 1910 zijn afgebroken, toen de laatste molenaar Kielewald het bedrijf stop zette. De molenvijvers zijn later benut als openluchtbad en forellenkwekerij.
Bron: Het Rijk van Nijmegen. Oostelijk gedeelte en de Duffelt, A.G. Schulte, 1983.

aanvullingen

trivia
Afbeeldingen staan in Numaga 1985 nr. 3 blz. 63 t/m 66, artikel door H. Hagens: Jan Weissenbruch en de watermolen te Beek.