Molen bij Westerbeek / De Oorsprong, Beek

Beek, Gelderland
v

korte karakteristiek

naam
Molen bij Westerbeek / De Oorsprong
modeltype
Watermolen
functie
korenmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
restant
beek
Oorsprong
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
12752
oude dbnr.
V1244
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 12752 Molen bij Westerbeek / De Oorsprong (Beek)
Foto W. Jans, opname 22 april 2001

locatie

plaats
Beek
plaatsaanduiding
aan de Rijksstraatweg
beek
Oorsprong
gemeente
Berg en Dal, Gelderland
streek
Land van Maas en Waal, Rijk van Nijmegen
kadastrale aanduiding 1811-1832
Ubbergen B (2) 334bis Jonkhr Otto van Randwijk
geo positie
X: 191824, Y: 426935
N: 51.82980, O: 5.92141

constructie

modeltype
Watermolen
krachtbron
water
kenmerken
functie
gangwerk
wateras
rad
rad diameter
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
restant
bouwjaar
verdwenen
geschiedenis
Van deze watermolen resteren nog een molenvijver en een drietal molenstenen. De molenstenen lagen tot voor enkele jaren terug nog keurig als een soort trapje naast het waterrad in een parkje. Momenteel ligt er nog maar één molensteen een z.g. Wolfje met een diameter van 90 cm. Voor de kenners: het betreft hier een 17 cm dikke blauwe steen met links scherpsel.

De steen draaide dus linksom, dit betekent dat dit bovenslag molentje dat een enkelvoudige overbrenging moet hebben gehad (vergelijkbaar met de molen van Bels in Mander) aan de linkerzijde van de Oorsprong heeft gestaan. Uit de kleine diameter van de molenstenen en de afmetingen van de voormalige molenvijver is af te leiden dat dit molentje maar een klein vermogen had. Dit moge uit blijken uit het huidige waterdebiet van de Oorsprong die amper 9000 liter/h brengt. Het geheel als monument, herinnert ons aan het verleden van deze molen aan de Oorsprong.

Het waterrad wordt nog steeds aangedreven door het water uit de voormalige molenvijver die gevoed word door deze beek. Vermoedelijk was deze molen, die waarschijnlijk in de zestiende eeuw werd gebouwd, tegen het eind van de 19e eeuw alweer verdwenen.

Bron: Een notabel domein, blz. 130, Klaas Bouwer. Numaga 1985 nr. 3 blz. 63 t/m 66.
Informatie van Peter Pouwels, 6 november 2004

Naschrift: Op bovengenoemde windmolen werd ook de eek (boomschors) afkomstig van het Schilbroek liggende in de Gemeente Groesbeek (de Horst) tot run gemalen.
-----

Ten westen van het dorp nabij het logement Westerbeek (later vervangen door hotel ‘De Oorsprong’) stond een watermolen, gedreven door het beekwater, dat vanuit de Ravenberg, via het Kastanjedal in de nog altijd aanwezige resten van de molenvijver stroomt. Aan de molen herinneren nog alleen de molenstenen die in een plantsoen tegenover het Gemeentehuis liggen. Met name deze molen is door verschillende kunstenaars uitgebeeld. De ankers in de voorgevel van het logement annex molenaarshuis Westerbeek toonden, blijkens een tekening van Ten Cate, het jaartal 1669.
Bron: Het Rijk van Nijmegen. Oostelijk gedeelte en de Duffelt, A.G. Schulte, 1983.

aanvullingen

trivia
Waarschijnlijk is dit rad een later gebouwd monument ter nagedachtenis aan de verdwenen watermolens in Beek.