Molen Zaagmolen van Jelle van der Meulen, Oudkerk/ Aldtsjerk

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1800 - 1812

verdwenen

1840

afgebroken en verplaatst

verplaatst naar

Buitenpost/ Bútenpost ((zaagmolen) (1e))

geschiedenis

Bouwjaar 1e kwart 19e eeuw (voor 1812), laatste vermelding 1840.
-----

In 1815 had Jelle Hotses van der Meulen (1772-1826), timmerman en zaagmolenaar te Oudkerk, een schuld van 1500 gulden. Kennelijk was dat nog steeds vanwege de opgerichte zaagmolen aan de Murk. Twee jaar eerder zou die vanwege schulden gedwongen verkocht worden, maar dat werd toen ternauwernood voorkomen.

Na Jelles dood verkochten de erfgenamen de molen en daarbij werd gezegd dat hij geschikt was om als rog- en pelmolen in te richten en een vlucht van 14,8 meter had. In maart 1833 werd houthandelaar en timmerman Jacob Romein (1791-1842) te Leeuwarden voor 2300 gulden de nieuwe eigenaar. Op de molen rustte een grondpacht van 5 gulden aan de school (!) van Oudkerk. Bij de koop kwamen nog “vier en zestig zagen en hengsels, drie paar klaauwen, een sleedketting, tien bouten, een spanmoker, twee kanthaken, een zethaak, een pikhaak, drie paar zeilen, twee sleeptouwen en eene trekzaag” die voor 175 gulden overgenomen moesten worden.

Twee maand later verkocht Romein de helft voor 1150 gulden door aan de in Almenum geboren Marten Douwes de Vries (1794-1869) en die adverteerde eind mei als de nieuwe exploitant met prijzen voor het zagen van hout. Marten werkte al in 1822 als knecht op de molen en had het vak waarschijnlijk in zijn geboorteplaats geleerd.

De Vries en Romein verkochten de molen op 16 oktober 1840. Bijzonder is dat over de grondpacht van 5 gulden wordt gezegd: "doch slechts betaald wordende met vier guldens"! Het eerste bod was van timmerman en molenmaker Hotze Jelles van der Meulen in Oudkerk (1806-1883), de zoon van de eerste eigenaar. Daarna volgden verschillende biedingen elkaar snel op en Dirk Kuipers jr. (1795-1873) uit Buitenpost werd voor 3661 gulden uiteindelijk koper.

Kuipers verplaatste daarop het bedrijf naar Buitenpost.

Dick Bunskoeke, 11 mei 2020.