- naam
- De Blokker / Blokweerse wip
- modeltype
- Wipmolen, grondzeiler
- functie
- poldermolen
- bouwjaar
- herbouwd
- 2001
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Bemalen van het onderdeel Blokweer van de polder Alblasserdam, thans op vrijwillige basis
- adres
-
Blokweerschekade 7
2954 LA Alblasserdam - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 11663
- oude dbnr.
- B1000
- Meest recente aanpassing
- | Foto
Molen De Blokker / Blokweerse wip, Alblasserdam (Kinderdijk)
Alblasserdam (Kinderdijk), Zuid-Holland
b
locatie
- plaats
- Alblasserdam (Kinderdijk)
- plaatsaanduiding
- gemeente
- Alblasserdam, Zuid-Holland
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Alblasserdam, sectie C, nr. 5516
- geo positie
-
X: 104000, Y: 432472N: 51.87845, O: 4.64654
- biotoopwaarde
- 4 (aanvaardbaar)
- landschappelijke waarde
- Zeer groot
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Blokweerschekade 7
2954 LA Alblasserdam - molenaar
- Diverse molenaars van Kinderdijk bij toerbeurt
- telefoon
- 078-6912830
-
info@kinderdijk.nl
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- ja
- open op zondag
- ja
- op afspraak
- nee
- openingstijden
De molen is ingericht als bezoekersmolen en daarbij dagelijks geopend van 10.00 - 17.00 uur. Zie ook de website van Kinderdijk. Het kopen van een arrangement wordt aanbevolen.
- toegangsprijzen
8
- winkelinformatie
- meelverkoop
- nee
- museuminformatie
- gericht op scholen
- ja
- informatie voor scholen
https://www.kinderdijk.nl/doen/groepen/molenaarsknecht/
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van De Blokker / Blokweerse wip via fietsnetwerk.nl
- social media
constructie
- modeltype
- Wipmolen, grondzeiler
- krachtbron
- wind
- functie
- romp
- Ondertoren gedekt met dakpannen
- kap
- Bovenhuis zwart geverfd; kap gedekt met geteerde gepotdekselde planken
- inrichting
Open ijzeren scheprad buiten de molen, Ø 5,70 m.; breedte 0,49 m.
Ontvangstruimte in de molen- versieringen
Eenvoudige makelaar met windvaan
- plaats bediening
- grondzeiler
- plaats kruiwerk
- middenkruier
- kruiwerk
- Zetelkruiwerk; kruirad met hoge bank
- vlucht
- 27,20 m.
- vang
- Vlaamse vang; vangbalk met haak; vangstok
- overbrenging
Bovenwiel 70 kammen
Bovenschijfloop 38 staven (was: 31 staven), steek 13,1 cm.
Onderschijfloop 23 staven
Onderwiel 91 kammen, steek 16,0 cm.
Overbrengingsverhouding 2,14 : 1 (was: 1,81 : 1)- hoogte
- wiekvorm
- Systeem Van Bussel op beide roeden
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte IHC Kinderdijk g.n. binnen 2000 2000 binnen aanw. 27,20 IHC Kinderdijk g.n. buiten 2000 2000 buiten aanw. 27,20 Stam g.n. binnen 1950 1950 binnen 1997 26,90 Pot 2461 buiten 1920 1920? buiten 1997 26,90 Pot ? binnen 1872? 1872? binnen 1949 26,90 - wiekverbeteringen
Van 1943 tot 1968 had deze molen op beide roeden het systeem Van Bussel. Dat werd toen vervangen door Oud-Hollands. Bij de noodzakelijke restauratie na de brand van 1997 werd de molen teruggerestaureerd naar de stijl van ongeveer 1950. Vanwege dat uitgangspunt keerde ook het systeem Van Bussel terug.
- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte Penn & Comp, F.J. 314 1866 1866? aanw. 05,57
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- externe verwijzingen
- externe link
- monument
- 7091
- inventarisnummer
- ZH155
eigendom
- eigenaar
- Stichting Werelderfgoed Kinderdijk
- eigendomsvorm
- Stichting
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Bemalen van het onderdeel Blokweer van de polder Alblasserdam, thans op vrijwillige basis
- molenmaker
- Pieter Gijsbertsz., Dordrecht (1630) / Fa. De Gelder Favier, Sliedrecht (2001)
- omwentelingen
- geschiedenis
-
Het bouwjaar van de molen was lange tijd niet bekend: op deze plaats staat al zeer lang een wipmolen. Zo komt deze rond 1542 reeds voor op de zgn. proceskaart van de Alblasserwaard. In deze periode bemaalden twee molens de polder Blokweer. De tweede molen stond op de kop van de Middelwetering schuin tegenover de molen van polder Kortland maar verdween al vroeg, vermoedelijk kort na 1600.
Pas in 2017 werd, in de notariële archieven van Dordrecht, keihard bewijs van een bouwjaar gevonden en wel 1630.
Deze molen is de laatste vertegenwoordiger van het noordwest-Alblasserwaardse wipmolen type. Kenmerkend is het grote centrale woonkamerraam en een wipstok. Dit kwam voor op de Sliklandse molen (Oud-Alblas), polder Papendrecht en de Nessepolder (Oud-Alblas). Tevens waren de ondertorens van de Nesse- en de Sliklandse molen ook uitgerust met dakpannen. (van de wipmolen van de polder Papendrecht is dat niet goed meer na te gaan).
Tezamen met een hulpgemaal bemaalde deze molen tot 1 juni 1957 de polder Blokweer (onderdeel van de polder Alblasserdam). Per die datum werd een volautomatisch elektrisch gemaal de enige bemaling. Molenaar P.W. Hoek kreeg eervol ontslag.
In eerste instantie werd de molen aan de gemeente Alblasserdam verkocht; in 1985 volgde, tegelijk met de Kortlandse molen, verkoop aan de SIMAV.
Al die jaren deed de molen mee in het schema van Kinderdijk: in bedrijf op de zaterdagen van juli en augustus, en later ook op de Nationale Molendag. Intussen had deze molen in 1975 ook een flinke restauratie gehad, omdat de staat van onderhoud ondertussen duidelijk te wensen overliet. Geleidelijkaan werd er vaker met de molen gedraaid en ook gemalen.
Op 27 juli 1997 werd de molen door brandstichting zwaar beschadigd. Gelukkig bleef de constructie overeind maar duidelijk was dat deze molen zeer groot herstel moest ondergaan.
Bij de restauratie is zoveel mogelijk gebruik gemaakt van oud materiaal. Uiterlijk en innerlijk zijn evenwel gewijzigd: er werd besloten, de molen in de stijl van ca. 1950 te restaureren. Om die reden keerden de dakpannen terug (van ca. 1875 tot 1975 was de ondertoren met pannen gedekt; daarvoor en daarna was er rietbedekking) en werd het systeem Van Bussel in ere hersteld. Dit laatste blijkt in de praktijk op deze schepradmolen uitstekend te voldoen.
De overbrengingsverhouding werd eveneens gewijzigd: omdat het polderpeil thans duidelijk lager is dan vroeger, draaide het scheprad t.o.v. het wiekenkruis te snel. Dit is opgelost door de toepassing van een grotere bovenschijfloop. Onderschijfloop en -wiel konden worden herplaatst: deze waren niet door de brand aangetast. Alleen de schoorsteen is na de brand niet teruggekeerd.
Sinds dit grote herstel draait en maalt deze molen zeer veelvuldig en is een van de drie molens in dit gebied die (tegen betaling) te bezichtigen is.
In het late najaar van 2018 heeft men de hals van de bovenas met behulp van een ingenieus systeem afgedraaid. De as liep namelijk in toenemende mate heet, onder meer omdat de hals niet zuiver rond meer was. Het bronzen lager zal opnieuw worden vervangen.
Zeer ongebruikelijk voor een wipmolen in deze streek is de buitenvangstok. Andere wipmolens in deze streek hebben een evenaar of, veel minder vaak, een dwarse binnenvangstok. Buitenvangstokken waren er ooit op beide wippen van de polder Bleskensgraaf, maar die hebben al heel lang een evenaar.
aanvullingen
- toelichting naam
Deze molen is vernoemd naar het poldergedeelte dat hij kan bemalen: het onderdeel Blokweer van de polder Alblasserdam.
- unieke eigenschap
De enige nog bestaande wipmolen waarvan de ondertoren gedekt is met dakpannen. Bij spinnekoppen komt dit vaker voor, maar bij wippen verder niet meer.
- literatuur
Paul Groen, 'Blokweerse Molen in 'oude' glorie hersteld', in: Molens 59 (2000) 4 - 7.
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen