Molen Buskruitmolen buiten de Vuilpoort, Dordrecht

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1628

verdwenen

na 1634

geschiedenis

In Dordrecht hebben tientallen rosoliemolens
gestaan. De vroegste vermelding van een rosoliemolen dateert uit 1525, aan de Riedijk.

In 1558 worden in het kohier van de tiende penning 22 rosmolens genoemd;
zestien daarvan waren oliemolens.
Bron: jaarboek 2008, Draaiende wieken, stappende paarden.

22-02-1628: Vóór 1628 moet er (ver) buiten de Vuilpoort een buskruitmolen hebben gestaan. Op 22 februari in dat jaar leende Jacques de Cangnioncle namelijk een geldbedrag van ƒ 1.672 van Jan Jarden. Afgesproken werd, dat hij een vierde gedeelte daarvan zou terugbetalen op 14 of 15 mei, nog een vierde deel daarvan zes maanden later en zo elke zes maanden totdat het gehele bedrag was afgelost. Hij stelde daarbij als onderpand zijn Cruytmolen staande buiten de Vuilpoort. Ingeval De Cangnioncle de eerste termijn niet of niet op tijd betaalde, had Jarden het recht om de dan als Boscruytmolen aangeduide molen buyten de Vuylpoort met alle gevolgen apendentien ende dependentien van dien in eygendom aen te nemen als zijnen eygen propre goederen voor f 1.425 sonder tegenseggen van imanden.

08-10-1632: Een aantal jaren later, op 8 oktober 1632, komen we de buskruitmolen weer tegen. Er wordt dan door het gerecht van Dordrecht met openbaeren clock geslach aangekondigd dat een ieder die iets te vorderen heeft met betrekking tot de buyscruytmolen metten aencleven van dien staende ende gelegen buyten de Vuylpoort deser stede ontrent het Willigenbosch, toebehoorende Jaecques de Canjoncle, geëxecuteerde dit bij de secretarie vóór 1 november aan te laten tekenen. Als deze termijn verstreken zou zijn, kon niets meer van de failliete Canjoncle worden gevorderd.

15-11-1634: Op 15 november van dat jaar werd bekendgemaakt, dat iedereen die belangstelling had deze molen te kopen, die middag om twee uur naar de molen moest komen, alwaar die zou worden verkocht. Blijkbaar werd de openbare verkoop toch niet doorgezet, want in 1634 herhaalde zich de oproep aan de schuldeisers van De Caroncle en zou de cruytmolen, aerde ende anders staende ende gelegen sijn op seecker erft aenden Dorrenboom buyten de Vuylpoort alsnog openbaar worden verkocht.

Bron: C.J.P. Grol en J. Zondervan-Van Heck, Draaiende wieken, stappende paarden, Jaarboek 2008 Historische Vereniging Oud-Dordrecht.

De hoogte van het geleende bedrag in 1628 lijkt er op te duiden dat de gelden waren bestemd voor de bouw van de molen, Red.

Littera Y.
Octroijen etc.
Nr. 16. Accort tusschen mijn E. heeren vande gerechte ter eenre ende Sijmon Leenaertsz.
poungardmaker ter andere zijde beroerende het ruijmen van sijnen cruijtmolen uijt den convent vande
nonnen binnen Dordrecht in date den 11e junij anno 1575

Bron: Nationaal Archief 's Gravenhage,
Handschriften derde afd. toegangsnummer 3.22.01.01, invent.nr 1379
Invent. v/d eigendomsbewijzen van de Heilige geest en het Sint Agnietenklooster te Dordrecht, 17e eeuw.