Molen De Hadel, Zaandam

Zaandam, Noord-Holland
b

korte karakteristiek

naam
De Hadel
modeltype
Weidemolen, grondzeiler
functie
circuitbemaling
bouwjaar
herbouwd
1957 / 1968
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig in circuit
bestemming

Verversing van de sloten van de Zaanse Schans

adres
Zeilenmakerspad
1509 BZ Zaandam
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
10100
oude dbnr.
B750
Meest recente aanpassing
| Constructie
media-bestand
Molen 10100 De Hadel (Zaandam)

Job de Groen (30-12-2023) 
De Hadel draaiend met “4 in top” op het zuidwesten.

locatie

plaats
Zaandam
gemeente
Zaanstad, Noord-Holland
streek
Zaanstreek
kadastrale aanduiding
Gemeente Zaandam, sectie A, nr. 1232
geo positie
X: 116387, Y: 498552
N: 52.47334, O: 4.81891
biotoopwaarde
2 (bedenkelijk)
landschappelijke waarde
Niet bijzonder groot: de molen is helaas nogal ingesloten geraakt door de diverse uitbreidingen van de Zaanse Schans. Evenwel passeren dagelijks vele toeristen en anderen deze molen op zeer korte afstand dus valt dit molentje toch wel op!

contact en bezoek

bezoek/postadres
Zeilenmakerspad
1509 BZ Zaandam
molenaar
Matthijs Ero / Job de Groen
telefoon
075-6168218
e-mail

website
social media
open voor publiek
nee
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Hadel via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Weidemolen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
Ondertoren gedekt met hout
kap
Bovenhuis gedekt met hout; groen geverfd
inrichting

Open houten scheprad buiten de molen

plaats bediening
grondzeiler
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
Zetelkruiwerk. Kruihaspel.
vlucht
08,05 m.
vang
Vlaamse vang; 5 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Trekvang.
overbrenging

Bovenwiel 28 kammen
Bovenbonkelaar 19 kammen
Onderbonkelaar 12 kammen
Onderwiel 46 kammen
Overbrengingsverhouding 2,60 : 1

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Saendijck ✉︎ g.n. binnen 1982 1982 binnen aanw. 8,05
Saendijck ✉︎ g.n. buiten 1981 1982 buiten aanw. 8,05
wiekverbeteringen

Op zijn voor-vorige locatie is deze kleine molen uitgerust geweest met zelfzwichting op beide roeden (daarnaast ook zelfkruiing). Dit alles moet verdwenen zijn in 1957.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Saendijck ✉︎ g.n. 1989 1989 aanw. ?
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
onb.
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig in circuit
bestemming

Verversing van de sloten van de Zaanse Schans

omwentelingen
eigendomshistorie

De Stichting De Zaanse Schans is eigenaar sinds 1968.

geschiedenis

Deze molen is van oorsprong afkomstig uit Midwoud en daar gebouwd voor onderbemaling van een deel van het grote waterschap De Vier Noorder Koggen. Het stond ten noorden van Midwoud, bij het gehucht Broerdijk, even ten oosten van de spoorlijn Hoorn-Medemblik. Op deze plaats staat op een kaart uit 1879 al een molen aangegeven.
Al vóór 1929 was het poldertje met een ander poldertje samengevoegd tot de ongereglementeerde Gecombineerde polder welke bemalen werd door drie grote weidemolens. Deze molen was hiervan de noordelijke, de zuidelijke stond even ten noordwesten van Midwoud en de westelijke was al vóór 1929 door een elders geplaatste windmotor vervangen.

In 1947 werd voor de bemaling van het gebied een elektrisch gemaaltje gebouwd en als gevolg het zuidelijke molentje gesloopt. De windmotor is nog een tijd in gebruik gebleven en het noordelijke molentje is, na in verval te zijn geraakt, gekocht door dominee Verdonk te Benningbroek. Deze nazaat van de bekende Zaanse molenbouwer Hendrik Verdonk (degene die de waaierpomp écht bruikbaar maakte) liet hem eind 1957 afbreken en in het daaropvolgende jaar in de tuin van de pastorie te Benningbroek herbouwen.

Een aantal jaren later volgde overdracht aan de Stichting De Zaanse Schans. Deze liet het molentje in 1968 aan de Zaanse Schans herbouwen met als functie: het doorspoelen van de sloten in dit gebied. Voor dit doel dient "De Hadel" tot de dag van vandaag. 

Constructie
Molenmaker Wagenmaker uit Oostwoud heeft indertijd de toen afgelegen molen volautomatisch werkend gemaakt. Op beide roeden is toen zelfzwichting aangebracht die via een doorboorde bovenas instelbaar en bedienbaar was. Ook is toen de oorspronkelijke staartconstructie bestaande uit een staartbalk met schoren door een ijzeren staartconstructie met houten windvaan vervangen. Deze staartconstructie was in principe overeenkomstig die van de ijzeren windmotoren en bestond eveneens uit twee vanen. De hoofdvaan stelde de molen op de wind en de haaks hierop staande kleinere zijvaan diende als stormbeveiliging. Bij te grote windsterkten draaide bij het bovenkot met wiekenkruis uit de wind waardoor de molen tot stilstand kwam.
Het onderwiel is afkomstig uit de voormalige specerijmolen Het Indisch Welvaren te Zaandam.

aanvullingen

toelichting naam

De naam van de molen is de oude benaming van de Kalverpolder waarin de Zaanse Schans is gelegen.

foto's

foto's