Molen bij de Kortenburg, Wageningen

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1706

circa

verdwenen

1825

1818 stilgelegd circa 1825 afgebroken

geschiedenis

De molen werd rond 1706 gelegd, eerste papiermaker was tot zijn dood in 1743 Jan Dries Veenhuysen. In 1745 was Egbert Frederiks eigenaar van de opstal en papiermaker, in 1746 nam Vrouwe Anna van den Broeck, Douairière van Johan van La-wick, Heer van Cortenbergh, de molen over.

De molen stond helemaal aan de oostgrens van de gemeente, op de westelijke oever van de Renkumse of Kortenburgse beek. Kennelijk was deze ter plekke zelfs iets westwaarts omgelegd, de oorspronkelijk rechte bedding was en bleef zichtbaar.

In 1747 werd de papiermolen door enkele ingezetenen van Wageningen verbouwd tot korenmolen, om wanneer de Wageningse windmolen bij windstilte niet kon malen, toch onafhankelijk van watermolens buiten de gemeente te zijn. Jan de Watermulder bleek goed aan de markt te timmeren, wat natuurlijk geregeld tot protesten van de windkorenmolenaars leidde. Uitbreiding van de watermolen met een rosmolen werd van hogerhand verboden.

Op de kadasterkaart van 1818 staat de molen nog aangegeven, op die van ca. 1825 is het een Huis en Erf. Mogelijk werd het gebouw kort nadien afgebroken.

Bronnen:
- Papiermolens op de Veluwe.
- "Op kracht van stromend water", Hagens 1998.
-----

"Wageningen 1 Augustus 1747.
Vrouwe Anna vd Broek Douariere van dhr. Johan van Lawick tot de Cortenbergh [...] om haar papiermoole int Schependom [...] te laten vertimmeren & aanleggen tot een Water Coornmoole. Zij hoopt een Octroij voor vijftig agtereenvolgende jaren te verkrijgen, hetgeen betekent het alleenrecht om een waterkorenmolen te exploiteren."
Op 13 September van datzelfde jaar werd het octrooi beschreven.
Bron: Oud-Archief Wageningen, inv. nr 10 (Contactblad van de Historische Vereniging Oud Wageningen , april 2011).