Molen Maria Magdalena / Hester Maria, Harderwijk

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1766

verdwenen

1804

verplaatst

verplaatst naar

Eerbeek (Windmolen bij het Oude Klooster)

geschiedenis

In 1766 bouwde Jacques de Leuze de Lancizolle een windpapiermolen op de Stadsweyde bezuiden de stad, bij het Weiburglaantje dat de grens vormde tussen de voorste en de achterste stadsweide.

De molen was uitgerust met een hollander (maal- of wrijfbak) en er hoorden schuren, pakhuizen en 13 knechtswoningen bij. Later kwam er ook een herenhuis bij, hoewel de eigenaar in de Donkerstraat woonde. De molen zal schrijf- en drukpapier hebben gefabriceerd, gezien de inrichting met maalbakken, de hoge verzekerde waarde, het vrij talrijke personeel, en de vermelding van lijm, aluin en blauwsel (bij de materialen onder latere eigenaar Van der Valk). De Leuze noemde de molen Maria Magdalena, naar de voonamen van zijn echtgenote.

Voor de bouw van het geheel moest De Leuze veel geld lenen, en de hele geschiedenis van de molen hangt dan ook van geldproblemen aan elkaar. De bekende molenmakers Johannes van Zyl en zoon waren bij de bouw betrokken en hadden alleen al een vordering van ƒ 7715.

In de nacht van zaterdag 18 augustus 1770 brandden de droogschuur en de pakkamer uit en raakte er nog veel meer beschadigd, maar de molen bleef behouden.

Hierop volgden langslepende juridische en financiële verwikkelingen, op 13 mei 1771 werd de molen gerechtelijk aan Hendrik Brantsen overgedragen. Op 3 augustus 1772 werd de molen publiekelijk verkocht aan Jan Bavius de Vries, en De Leuze werd failliet verklaard, onbekend is wat er verder van hem geworden is.

De Vries verpachtte de molen in 1778 aan Herman van Lil, afkomstig van de Ruitersmolen in Beekbergen, die het volgend jaar alweer vertrok naar Renkum. Op 1 september 1779 namen Andries van der Valk en zijn vrouw Frederica Krijgsman de molen over voor ƒ 20.000. Ook nu bleven de financiële problemen, op 2 december 1784 werd de molen verkocht aan schuldeiser Jan Vening, een Amsterdamse geldschieter. Na vele verkooppogingen vanaf 1786 lukte het op 20 augustus 1795 de molen voor ƒ 1800 te verkopen aan Tymen Hooyberg en zijn vrouw Teuntje Schuerman.

Hooyberg verbouwde de molen tot oliemolen en verkocht hem op 29 oktober 1799 door aan Jan Weyer van Overmeer Fischer en diens vrouw Hester Maria Everts, die de molen omnoemden naar Hester Maria.

Amsterdamse courant, 11-07-1786
Uit de Hand te Koop een extra en zedert weinige Jaaren nieuw gemaakte WIND PAPIER-MOLEN, genaamd DE MARIA MAGDALENA, met deszelfs Heeren Huizinge, extra groote Tuin, Knegts Wooninge, Lootsen en verdere Ap- en Dependentien, staande en gelegen alles by den anderen, even buiten de- Stad Hardenwyk. Nader onderrigting en te bevragen aan JAN BOEVINK in de Oude Teertuinen, by de Slypsteenen, te Amsterdam

In 1804 werd de molen afgebroken, en in Eerbeek herbouwd als papiermolen.

Bron: Voorn III. Verzameling H. van der Kaay.