De standerdmolen staat getekend op de kaart van J. Blaeu uit 1650.
De molen wordt tevens weergegeven op een kaart van (waarschijnlijk) Braun en Hogenberg uit 1585 (kaartencollectie UvA). Op de kaart van Jacob van Deventer uit ca. 1560 (zie dbnr. 17631)GOUDA - Aan de Vest is de fundering van een zestiende-eeuwse molen blootgelegd. Of deze permanent zichtbaar blijft, is onzeker.
Archeologen hebben tijdens de afgravingen op de Verheul-locatie aan De Vest de fundering van een molen uit de zestiende eeuw blootgelegd. De vondst werd gisteren in het bijzijn van wethouder Van Schelven, zelf afkomstig uit een molenaarsgeslacht, openbaar gemaakt. Het gaat om een standerd- of standaardmolen die, zoals de naam aangeeft, rustte op een stenen sokkel, waarboven het molenhuis ronddraaide.
,,Het is een van de eerste molenmodellen en een voorloper van de wipmolen’’, wist Van Schelven, die de vondst ‘spannend en bijzonder’ noemde. ,,Gouda had vroeger geen windrecht. Molens komen alleen aan de westkant van de oude stad voor.’’ Op kaarten uit 1595 is de molen al te zien. Ook op de befaamde ‘kaart van Blaeu’ uit 1650 komt hij nog voor.
Drie van de vier poeren (funderingsblokken) zijn nog duidelijk zichtbaar. De vierde is begin vorige eeuw gesneuveld voor de aanleg van een gastank voor een bedrijf.
Het is nog maar de vraag of de fundering zichtbaar aan de oppervlakte blijft liggen, zoals dat met de Rotterdamse Poort tussen De Bogen en de Mallegatsluis ook is gebeurd. ,,We moeten de bouwtekeningen van het plan Koningshof er maar goed op naslaan’’, meende Van Schelven. ,,Als er op deze plek een pleintje wordt aangelegd, dan is dat het overwegen waard. Maar als hier huizen komen te staan, dan is de kans erg klein.’’
Bron: AD Groene Hart 13 01 2006 komt de molen nog niet voor.
Oprechte Haarlemse courant, 08-09-1804
CORNELIS van ALPHEN, Notaris te Gouda, zal op Donderdag, den 25 October 1804, des voormiddags ten 11 uuren, in 'tLogement het Herthuis aldaar, publiek veilen en verkoopen:
De helft in een capitaaie hegte sterke en welgebouwde STEENE WIND-KOORN-MOOLEN, met drie paar Steenen, genaamd DE ROODE LEEUW, staanden en gelegen aan de Binnen Vesten te Gouda voorn., me: het uitsluitend Recht van het malen van Mout en allerlei Beeftenmesting;
voorts een AGTSTE PART in twee afgebrooken KOORN-MOOLENS, genaamd DE KROOT en DE WIP;
alsmede de Helft in 4 WOONHUIS JES, staande en gelegen byvoorsz. Koornmolen, thans geapproprieerd tot een Paarden Stal en Turfschuur; mitsgaders de helft in een Wagen, Paard en verdere Gereedschappen tot dezelve Koornmolen behorende; zynde inmiddels het hier voor vermelde ofte wel de geheele Koorn Molen cum annexis en alle de Gereedschappen ; mitsgaders een vierdepart in de tweeafgebroken koornmolens uit de hand te Koop. Nader informatie te bekomen ten Comptoire van den voorn. Notaris van Alphen.
18-03-1817: Rotterdamsche courant
OPENBARE VRIJWILLIGE VERKOOPING.
Men is van meening, op Donderdag den 3 April 1817, des voormiddags ten 11 uren precies, in het Logement Het Harthuis, op de Markt te Gouda, in het openbaar te veilen, en aan den meest biedenden of eerstmijnenden finaal toetewijzen en te verkoopen:
Een hechte, sterke en weldoortimmerde, mitsgaders uitmuntende gesitueerde Steenen WIND-KOORNMOLEN, vanouds genaamd Het Verlooren Kost, en nu genaamd De KOORNBLOEM, met de Schuur, Stallinge en verder Getimmerts, alsmede Wagen, Paard, en verdere zoo Losse als Vaste GEREEDSCHAPPEN, daartoe behoorende, gelijk dezelve thans wordt bemalen en gebruikt. staande en gelegen binnen de stad Gouda, op het Verlooren Kost; item, een Vierdepart in de TWEE AFGEBROKEN MOLENS, de eene genaamd geweest DE KROOT en de andere DE WIP, te Gouda voormeld. Zijnde de voorschreven Wind-Koornmolen en Erve over den Jare 1816 aangeslagen geweest als volgt: In de belasting der Gebouwde Eigendommen tot f 24:7:6, en voor de Deuren en Vengsters tot 4:2:2; te samen 28:9:8; de verhooging daaronder begrepen. En voorst nog met eene ordinaire Recognitie van f 5:5:- in het jaar, ten behoeve der stad Gouda voornoemd, en verdere kleine lasten. Kunnende de Kooper, des begerende, op de bij hem gekochte Molen en Erve gevestig late zoodanige somma van Penningen als bij de Conditien zal worden aangewezen, tegen den Interest van 5 per Cent, en eene jaarlijksche geëvenredigde Aflossing, en zal voorts het Pand dadelijk kunnen worden aanvaard: terwijl inmiddels nadere onderrigting te bekomen is bij de Notarissen W. DE PRILL en C.H. VAN DER LOOY te Rotterdam, alsmede bij den Notaris J.D. SCHIPPER teGOUDA; en zal het te Veilene zelve drie dagen vóór en op den dag der veiling voor een ieder te zien zijn.
