Molen bij de Boom, 's-Hertogenbosch

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1610

circa

verdwenen

1637

verplaatst

verplaatst naar

's-Hertogenbosch (Standerdmolen op Bastion Sint-Antonie)

voorganger

's-Hertogenbosch (standerdmolen 2 buiten de Orthenpoort)

geschiedenis

Op deze plaats was aanvankelijk een bolwerk gebouwd dat op enige afstand buiten de stadsmuur lag. Omstreeks 1610 was dit bolwerk vervangen door een bolwerk dat met de stadsmuur verbonden was, en dat ongeveer gespiegeld lag met het Oliemolenbolwerk aan de andere kant van de Boom. Op dit latere bolwerk stond de molen van Arnout Donckers. Na de inname van ’s-Hertogenbosch werd in 1637 een fort gebouwd door de Hollanders, niet ter verdediging van de stad, maar om toe te zien op de juiste naleving van de godsdienstregels. Dit fort kreeg de toepasselijke naam ‘Papenbril’. Thans is dit fort bekend als de Citadel. Het bolwerk bij de Boom op deze plaats moest verdwijnen voor de bouw van dit fort. De molen van Arnout Donckers moest daarom eveneens wijken. Die werd verplaatst naar Bastion Sint-Anthonie.

Nico Jurgens, 25 juli 2007.
-----

De molen op het bolwerk oostelijk van de Boom staat afgebeeld op de kaart van Meisner uit ca. 1623.
In 1637 moest ook de Orthenpoort wijken voor de bouw van de Citadel.
Bron: "Molenwandeling over de stadswal", artikelenreeks door Nico Jurgens, 1997. Verzameling H. van der Kaay.
-----

Op een kaart van Braun en Hogenberg, die de situatie weergeeft voor de bouw van het bolwerk in 1610, wordt hier geen molen weergegeven. Wel worden de andere drie molens weergegeven die ook op onderstaande kaart van Meisner staan.
-----

Rond 1560 stond ongeveer op deze positie ook al een molen. Dezelfde coördinaten zijn gebruikt voor beide molens. De twee molens hebben afgezien van de globale standplaats, waarschijnlijk verder geen relatie.