Molen (standerdmolen), Maurik

Maurik, Gelderland
v

naam: (standerdmolen)
modeltype: Standerdmolen
functie: korenmolen
bouwjaar: < 1381
verdwenen: circa 1873
toestand: verdwenen
kaart: Toon de molen in Google Satelietweergave
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt: Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.: 08560
oude dbnr.: V6559
Meest recente aanpassing: 31-07-2023

plaats: Maurik
plaatsaanduiding: aan de oostzijde van de Molenweg, vroeger de Molenstraat, welke het dorp verbindt met de Rijnbandijk
gemeente: Buren, Gelderland
streek: Betuwe
kadastrale aanduiding 1811-1832: Maurik B (1) 341 Jan Reehorst, molenaar
geo positie: X: 157744, Y: 441963

N: 51.96609, O: 5.42713

allemolens.nl: Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen

toestand: verdwenen
bouwjaar: < 1381
verdwenen: circa 1873
opvolger: Maurik (De Beijenkorf (De Hoop))
geschiedenis: De heerlijkheid Maurik, en daarmee ook het windrecht en de korenmolen, behoorde in de middeleeuwen aanvankelijk tot het bezit van de heren van Maurik en later tot dat van de heren en graven van Culemborg. In 1381 was er sprake van de molen. Henric Doys van Mauderic verklaarde in 1381 aan Gheryt, heer van Culemborg en van der Lek, "den halven wind te Mauderic gegeven te hebben".

Op 1 november 1494 huurde Dirck Gerritsen van Willem van Hattem, rentmeester van Jasper, heer van Culemborg etc. de wind- en rosmolen te Maurik.

In 1662 was er een geschil tussen pachter/molenaar Jeriphaes Dircks, "mollenaer tot Maurick" en de heer van Culemborg over de reparaties aan de molen. De meningsverschillen liepen zo hoog op dat molenaar Jeriphaes Dircks in juli 1643 de "Coorn Wint ende ros Moolen tot Maurick" moest verlaten.

In 1674 en 1683 werd Jelisz Hubertsz. de stiefvader van Jasper Tonissen (van Maurik) genoemd als molenaar. De pacht bedroeg in 1683 320 gulden per jaar.

Opvolger van Jasper was zijn broer Dirck Huberts die in 1693 overleed.

In 1832 was de molen met molenhuis, erf en tuin van molenaar Jan Reehorst.

Bron: Hist.Kring "Tussen Rijn en Lek, december 2006 40-4, blz 63.
Ing. G.B.H. Woudenberg, 5 maart 2007.

trivia: Het perceel waarop de molen staat is kadastraal bekend als Maurik, Het Dorp sectie B nr 341. De aanpalende perceelsnummers 342-344 omvatten het molenhuis, erf en tuin.

Een dwangmolen kwam voor in streken waar de molen behoorde tot de heerlijke rechten van de landheer. Dit hield in dat alle bewoners van de heerlijkheid gedwongen werden hun graan bij die molen te laten malen.

In 1661 en in 1668 was er sprake van een dwangmolen te Maurik
-----

Utrechtsche courant, 21 nov. 1803:
"Uit de hand te koop, om op primo Mey 1804, te aanvaarden, de voor 2 Jaaren nieuw herbouwde WIND KOORNMOLEN, met derzelver ROSMOLEN, HUIZINGEN, een groot ERF en 2 Morgen WEILAND, --- Maalende voornoemde Molen, voor de Dorpen Maurik, Ek en Wiel. Te bevragen by den Eigenaar D. DE HEUS, te Maurik voornoemd, in den Ampte van Neder-Betuwe."

meest recente aanpassing 31-07-2023