Molen (3 molens op de stadswallen van Nijmegen), Nijmegen

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1580

circa

verdwenen

circa 1760

geschiedenis

In 1560 stonden er niet minder dan 11 windmolens buiten de Molenpoort, Zij bevonden zich, om de stijgwind te benutten, vrijwel zonder uitzondering, op de westelijke helling van de stad tussen de Kronenburgertoren en de Hoedberg.

De molenaars lieten gaandeweg hun oog vallen op de stadswallen, die in het begin van diezelfde zestiende eeuw waren opgeworpen.

Toen rond 1580 de ligging van de molens vóór de stad onhoudbaar werd - de Tachtigjarige Oorlog woedde immers en een belegering zou de stad van haar graanvoorziening afsnijden - ging het stadsbestuur ertoe over om op haar kosten de molens op de wallen te laten herbouwen.

In de 18e eeuw probeerde het stadsbestuur de molens langzamerhand van de wallen te verwijderen, omdat zij een belemmering voor het geschut waren geworden en een gemakkelijk doelwit vormden.

Bron: "Geschiedenis van de Witte Molen Nijmegen 1760 tot heden".
jnjv
-----

Van een drietal molens is bekend dat ze op de stadswal stonden: dbnrs. 17036, 2098 (Polmolen) en 5360 (Havenmolen).

Op 2 panoramas van Nijmegen zijn echter nog in totaal 3 molens te zien. Dit zijn een panorama van M. Berkenboom uit 1702 en van J. de Ruyter uit 1738.

M. Berkenboom tekent naast de bekende drie molens op de wallen ten westen van de Molenpoort nog twee molens op de twee bastions ten oosten van de Molenpoort.

J. de Ruyter tekent een standerdmolen op een bastion tussen de Heselpoort en de Havenmolen op bastion Sint Hubertus (dbnr. 5360). Dit punt is gebruikt als coördinaat voor de drie molens. De betrouwbaarheid van de panoramas is onbekend. In de afbeelding van de 3 molens zijn ze uniek, er zijn geen andere afbeeldingen met deze extra drie molens. De twee (bekende) molens dbnrs. 2098 en 17036 die J. de Ruyter rechts afbeeldt lijken ook niet helemaal te kloppen met de realiteit.