Molen De Hoop (zaagm.), Haarlem

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1631

verdwenen

1811

opvolger

Haarlem (De Hoop (korenm.))

geschiedenis

In 1631 kregen Cornelis Pouwels, Gerrit Dircxs en Cornelis Jansz. vergunning om op het stuk land van het Leprooshuis een houtzaagmolen op te richten. Vanaf 1667 was hij bekend als De Hoop.

1667: Een Zaegmolen genoemd de Hoop buijten de Amterdamsche waterpoort.

Oprechte Haerlemsche Courant, 16 mei 1699:
"Vrydag den 18 december, sal men tot Haerlem ten Huyse van Reynier van Kempen, Casteleyn in 't Heeren-Logement,verkopen een groot, schóón, sterk en weldoortimmert Huvs metten Erve leggende op 't beste van ’t Spaerne omtrent de Koudenhorn, van outs genaemt 't kromhout, voorsien van Lootsen en al 't geene, wat tot een houtnering vereyscht wert: Noch een groote, nieuwe en stercke Zaeg-Molen genaemt de Hoop, voorsien met nieuwe Huysinge, groot Houtschuur en Zagelis-Loots daer annex; mitsgaders 2 Houtschuuren,daer aen behorende; zijnde de voorsz; Molen voorsien van een groote ruyme Balckhove, gelegen aen d'oversijde van 't Spaerne bezijden het vuyle Rack."

In 1700 kocht Pieter Jonkheer de molen met een nieuw huis, een grote houtschuur, een loods en twee schuiten. In 1738 namen Jacob en Gerrit van Holst voor ƒ 3200 een nieuwe houtzaagmolen over, "zijnde een dubbele balkzager met een losse kunt genaamt de palsrok met huizing, loodsen en dubbele gereedschappen".

Oprechte Haarlemse Courant, 17 feb. 1780:
"Gerrit Kok, A. de Waal Malesyt, Michiel Groeneweg em Dirk Wynands, Makelaars, zullen op Saturdag, den 4 Maart, 1780, te Haarlem in 't Logement het Gulde Vlies verkoopen: Een extraordinair welgesitueerde en welbeklante HOUTKOOPERY, met deszelfs allerplaisantste Woonhuis, Werf, Pakhuizen, Lootsen en Tuin, aan malkanderen gelegen voor de Groote Houtpoort te Haarlem, aan den Ingang van den Grooten Hout; waarin de Hout-Negotie van onheugchelyke tyden, en nu zedert ruim 40 Jaaren met ongemeen succes gedreeven is, door den jongstoverleeden Heer PIETER VOORHELM. Nog een hegte en sterke weldoortimmerde en welvoorziene ZAAG-MOLEN, met deszelfs ruime Balkhaven, nieuw Woonhuis, Werf en Lootsen, staande en gelegen vlak aan en in het Noorder-Buiten-Spaarne, naby de boom; zynde van nu af voor de Gegadingdens dagelyks te bezien, doch niet als met een Briefje door een der Makelaars geteekend. Den Kooper van het eerste Perceel zal ten zynen keuze by taxatie kunnen overneemen alle de gezaagde en ongezaagde Houtwaaren, of zulk een gedeelte derzelve als hy verkiezen zal, zonder aan soort of getal gehouden te zyn ..."
In een zg. puiboekje van Haarlem staat:
"Deeze volgende Perceelen zyn op Saturdag den 4de Maart 1780, in 't Logement de Goude Leeuw Geveyld en hebben moogen gelde.
Buyten-Spaarne, [ Een Hout-Zaag-Molen, genaamt De Hoop, aan het Noorder] aan de oostzude, na by de Boom.
Gepris. ƒ 1705 | Inslag 900 | Verkogt."
(Gjalt Welling, 8 jan. 2022)

In 1811 werd de molen ter afbraak gekocht door Hendrik van Geenhuizen, ook bekend als sloper van vele buitenplaatsen in Heemstede.

Bronnen o.a.:
- "De molens aan het Spaarne", hoofdstuk in "De loop van het Spaarne", 1987, Historische Werkgroep Haerlem. Met dank aan H. van der Kaay.
- "Uithangteekens, Gevelsteenen en Molens te Haarlem van 1470-1668", A. van Damme, Oud-Haarlem 1909.