Molen De Kuys, Amersfoort

Amersfoort, Utrecht
v

korte karakteristiek

naam
De Kuys
modeltype
Onbekende windmolen
functie
volmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
08376
oude dbnr.
V8376
Meest recente aanpassing
| Geschiedenis

locatie

plaats
Amersfoort
plaatsaanduiding
Soesterkwartier vh Berg en Dal
gemeente
Amersfoort, Utrecht
streek
Eemland
geo positie
X: 154457, Y: 463595
N: 52.16052, O: 5.37927
(coördinaten zijn bij benadering)

constructie

modeltype
Onbekende windmolen
krachtbron
wind
functie
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
gesloopt
geschiedenis

De Kuys windvolmolen 1600-1667

Soesterkwartier vh Berg en Dal of Ma Retraite of ‘t Hoogje In de 15de eeuw stond de molen op de Boezemberg of Boesemberg, oprichter Andries Matheussen Bleyswyk, Lakenvolder van
Leiden, Anno 1667, in de 17de eeuw werd hij herbouwd.

15-11-1613 Oprichtingsakte volmolen buiten de Koppelpoort
Bijzonderheden: Comparanten: - Peter Hubertszn. van Breweert, ter ene zijde, - Willem Corneliszn., ter andere zijde. Comparanten zijn overeengekomen dat zij tezamen de vulmolen (= volmolen) zullen maken en oprichten, buiten de Coppelpoort alhier. Dit is door de Ed. Heeren regeerders accoord bevonden. Het
oprichten en onderhouden van de molen zal plaatsvinden voor gemeenschappelijke kosten, op voorwaarde dat zij beiden het profijt daarvan zullen genieten, voor henzelf en hun erven, zoals vennoten behoren te doen.
Peter Hubertszn. van Breweert zal voor zijn portie van de oude vulmolen datgene krijgen dat voor deze
vulmolen te pas komt en gebruikt kan worden. Dit zal hem door Willem Corneliszn. voor de helft vergoed
worden zoals "goede mannen zeggen". Wanneer zij niet met elkaar tot overeenstemming kunnen komen, zal molens in amersfoort blad 6 van 29 hetzelfde gelden met betrekking tot de paarden die Peter H. van B. zal meebrengen en goed bevonden zullen worden om voor de vulmolen te gebruiken. Wat betreft de vulaarde die Peter H. van B. tegenwoordig heeft en voor de voornoemde nering zal aanbrengen, zal die worden geschat en Willem C. zal gehouden zijn evenveel vulaarde op zijn kosten mee te leveren of zijn weduwe of erfgenamen. Wanneer één van hen beiden van zijn helft zal willen scheiden, zal de ander de voorkeur krijgen op de koop. Ook is afgesproken dat Willem C. de lakens naar zijn zin zal mogen vullen, zoals hij vanouds gewoon is te doen, zonder tegenstand van Peter H. van B., tot tevredenheid van de klanten. Indien enige kwestie tussen partijen of hun erven zou ontstaan, dan zal hierover een uitspraak komen van de gemeenschappelijke "drapenieren" (= collega lakenbereiders) , hetgeen zonder tegenspraak zal worden opgevolgd. N.B. de akte is mede ondertekend door getuigen: Peter Jansen, Jan Janzn. van Gelder en Hubert Hubertzn. van Breweert.

17-11-1613 Overeenkomst over volmolen buiten de Koppelpoort
Comparanten: - Harman Jacobzn. van Hagenouen; - Henrick te Hert; - Jan Peterzn. van Lockhorst; - Peter
Hubertszn. van Breweert en de tussenpersonen: - Peter Franszn.; - Coenraet Franszn.; - Adriaen van
Westrhenen, bij afwezigheid van Thomas ten Berge, als oudste schepen en raden, door de regeerders
daartoe afgevaardigd. Dit om te komen tot gemeenschappelijke kosten op het "Capelle land" buiten de
Coppelpoort dat door hen gekocht is om een vulmolen te plaatsen met paarden, waarvan ieder van hen voor een vierde deel beheerder zal zijn. Plus nog een vulmolen die op de wind werkt. In deze molens zal Peter Hubertszn. van Breweert werken en vullen en daarbij zal hij nog een knecht krijgen. Hij zal de "drapenierders" gerieven zodat zij gediend zijn en geen aanwijsbare oorzaak hebben om te klagen, voor zover er aanwijsbare oorzaken van die klanten kwamen. Anders zullen de drie andere vennoten een ander in plaats van P.H. van Breweert mogen aanstellen om de klanten van dienst te zijn. Indien enige van de voornoemde vier vennoten zijn portie van de twee molens wil verkopen, dan zal hij gehouden zijn de andere vennoten de voorkeur te gunnen.


30-07-1675 verkoop door Johannes Coenraets, wonende te Leiden, als speciale gemachtigde van de kinderen en erfgenamen van Andrie Bleijsweijck aan De edele Heren Regeerders van dese stad
Opmerkingen: Zijn mede gecompareerd Balthazar Sweers en zijn vrouw Barbara de Wolf uit Amsterdam en
verklaarden ten aanzien van de grond, waar de voornoemde volmolen op staat, geen rechten of toezeggingen te hebben of te zullen pretenderen 1684 Briefwisseling tussen het stadsbestuur van Amersfoort en Adriaen de Bruijn, te Utrecht, Paulus van der Voort en Pieter Dias, te Amsterdam, als participanten van de windvolmolen op de Boezenberg, buiten de Kleine Koppelpoort, betreffende de verkoop van deze molen

24-12-1689 In de marge: compareerd Jan Lubes, wonende op de Boezemberg aan de volmolen

19-09-1696 eigenaar molen Evert Rijck te Amsterdam, voor zichzelf en zich sterkmakend voor zijn broer
Johannes Rijck en Henrick Adriaen Bruijningh te Amsterdam als speciaal gemachtigde van Suzanna Sweers,
echtgenote van Evert Rijck voornoemd en van Catharina Sweers echtgenote van Johannes Rijck voornoemd
en van Sara Sweers, meerderjarige dochter, in huur molen gebruikt door Adriaen Sijmensen ("en mede onder conditie dat de gront daer de molen op staet de eigenaers van deselve molen toebehoort en dat daeromtrent geen bomen mogen geset worden die de wint aen de molen beletten souden")
windvolmolen buiten de Kleine Koppelpoort 1675

28-09-1709 Adriaantje Jans, weduwe van Arien Michielsen van Boesenbergh, wonende aan de volmolen

aanvullingen

trivia

De enige windvolmolen van Amersfoort stond in het Soesterkwartier op het latere Berg en Dal bij de Jagersweide en heette vermoedelijk De Kuys. In de 15de eeuw stond de molen op de Boezemberg, in de 17de eeuw werd hij herbouwd. 

Bron: 
De molens van Amersfoort, artikel door J.D.H. van der Neut in Molenboek Provincie Utrecht 1972. 

In het boek "Beschryving van de stad Amersfoort, derzelver Regeeringsform, Burgerye en Gilden, Jaarmarkten, Handel en Negotie, Vryheid en Grondgebied;" 
van Abraham van Bemmel uit 1760 staat in het tweede deel op pagina 781 het volgende: 
"Gelyk eenen Andries Matheussen Bleyswyk, Lakenvolder van Leiden, Anno 1667 een Wind-Volmolen oprigte digte by de Eem op een hoge plaatze, genaamd Bloesemberg" 

Het gaat in dit stukje over de lakennijverheid en het in gebruiknemen van de volmolen bij de koppelpoort in 1646. 
Informatie van Bart de Vaal, 14 feb. 2013.