Molen De Kraai (2e), Amsterdam

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1614

verdwenen

circa 1726

afgebroken

opvolger

Amsterdam (De Kraai (3e))

geschiedenis

Deze korenmolen werd in 1614 verplaatst van buiten de Haarlemmerpoort (bij de Herenmarkt), naar het bolwerk Sloterdijk buiten de Haarlemmerpoort (bij de Singelgracht). Hij zal één van de molens Tenbruggencatenummer 07251, dbnr. 7247 of Tenbruggencatenummer 07248 zijn geweest.

Daar was hij in bezit van de Monnickendamse olieslager Claes Jansz. Lichthart, want die verkocht hem op 8 december 1614 door aan de molenaars Lambert Wijnolts uit Hilversum en Jan Cornelisz. uit Eemnes. Op de nieuwe plek op het bolwerk Sloterdijk huurden Lambert Wijnolts en Lambert Gerritz. vanaf mei 1614 voor ƒ 42 per jaar grond om een korenmolen op te plaatsen. Op 25 augustus 1614 werd voor de erfpachtsom van 6 pond een windbrief (het recht om een molen te mogen bouwen en exploiteren) voor een korenmolen te Amsterdam, buiten de stad, aan de Haarlemmerdijk, verstrekt aan Jan Cornelisz., van Eemnes en Lambrecht Wijnantsz., van Hilversum. (bron en algemene informatie: www.gahetna.nl, index Grafelijkheidsrekenkamer: windrechten (molens). De naam De Kraai werd voor het eerst op 8 augustus 1615 gebezigd, toen de molenaar Jan Cornelisz. verklaarde dat hij vier maanden niet had kunnen malen vanwege de verplaatsing.

Uit de navolgende jaren zijn vele transacties met halve en kleinere delen van de molen bekend gebleven. Enkele opvallende:
- 24 okt. 1617 nam Lambert Gerritsz., een van de oorspronkelijke huurders van het molenerf, een helft over.
- de halve molen kwam op 12 januari 1630 voor ƒ 6200 in handen van de molenaar Jan Roeloffsz. van de Spindersmolen aan de Heiligeweg (Tenbruggencatenummer 08353).
- de molenaar Reyer Allerts kocht op 12 juni 1651 voor ƒ 4355 contant een helft, het gereedschap daarbij niet inbegrepen. Reyer Allerts was te Amersfoort geboren als zoon van Ael Aeltsz, molenaar op De Harthoorn (Tenbruggencatenummer 08354).
- Reyers kleindochter Trijntje, gedoopt 21 mei 1691, trouwde in 1711 met de Loenense korenmolenaar Willem Janse Bloemendaal (zie Tenbruggencatenummer 07510). De zoon Pieter, gedoopt 14 juli 1693, was ook op De Kraai werkzaam.

Rond 1726 valt er een aanzienlijke prijsstijging van de verkochte delen op, zodat de standerdmolen rond die tijd vervangen zal zijn door een stellingmolen.

Bron:
"Molenbranden in Amsterdam (III) -- De Kraai", artikel in "Amstelodanum" juli/augustus 1989. Met dank aan H. van der Kaay en Theo Bakker.
-----

In 1703 was Claas Reyers molenaar op molen de Cray (kraai) buiten de Haarlemmerpoort. Hij was getrouwd met Trijntje Pieters Kroon.
Bron: SIMON VAN SEVENHOVEN 1681-1705 - 4 - 5300 - (1703-1705) - NOTA02221000022.
Egbert Bruning, 13 okt. 2021.