Molen van Echten, Echten

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

< 1629

verdwenen

1789

1673 verwoest / ca. 1789 ?

opvolger

Hoogeveen (Molen van de Heer van Echten)

geschiedenis

De eerste molen van Echten stond ongeveer 150 meter achter de huidige boerderij Zuidwoldigerweg 32 [moet zijn Zuidwolderweg 40. Red.], die vroeger 'De Brouwerij' heette. Het stuk land achter deze boerderij had als perceelsnaam 'Meulenmaat'.
Uit de poging tot verpachting van de inning van de impost op het gemaal in 1629, en de inning in 1630, blijkt dat er toen 116 inwoners van 1 jaar of ouder waren. En een molen.
De molen staat op de kaart uit 1634 van Drenthe en Westerwolde door Cornelis Pijnacker.
Bij de landelijke molentelling van 25 feruari 1645 werd de molen in Echten getaxeerd op 1540 goudguldens.

Onduidelijk is wanneer de molen werd herbouwd bij de sluis in de Hoogeveense vaart. Ten Bruggencate vermeldt ca. 1789 maar zonder bronvermelding. In elk geval stond de verplaatste of herbouwde daar bij de invoering van het kadaster 1811-1832.
Vanaf 1766 was Hendrik Klaas Bos de huurder van de molen. Dat hij in het verlaathuis woonde en de sluis en de bruggen moest bedienen, zou er op kunnen duiden dat de molen toen al bij de sluis stond.

Bron onder meer: Afhankelijk van mijnheer den wind. De verdwenen molens van Ruinen, Echten, Pesse en Ansen, Bertus Mos, Jan Tissing (in herinnering) en Henk Tissing. Stichting het Drentse Boek 2014.
-----

De molen komt al voor op de kaarten van 1635. Op een kaart die iets later vervaardigd is door Nicaulum Visscher en wel van Overijssel doch waarop Zuid-Drenthe tevens is getekend, staat de molen aangegeven. Op beide kaarten staat de molen even ten Noord-Westen van het Oude Diep, dus niet op de plaats waar hij tot 1962 bij cafe De Molen heeft gestaan. Nu moet men aan de nauwkeurigheid van oude kaarten niet te veel waarde hechten. Wanneer men echter in aanmerking neemt dat de kaart van Visscher zeker niet is overgetekend van die van Pijnacker – er zijn te veel verschillen- dan is dit toch een sterke aanwijzing dat de molen oorspronkelijk aan de andere kant van het Oude Diep heeft gestaan. Er zijn hiervoor echter nog een tweetal aanwijzingen. De eerst is dat aan het Oude Diep nog altijd is te zien dat ongeveer waar dit in de Hoogeveense Vaart komt een aanlegplaats is geweest. De tweede aanwijzing is de naam van een perceel land dat ligt tussen de Ossehaarse weg en het Oude Diep dat heet Molenmaat. Bekend is dat de molen in 1673 tijdens de inval van de Munsterse troepen werd verwoest.

Spoedig daarna moet hij weer opgebouwd zijn want in 1681 is er sprake van eene molenaar Hendrick Arens te Echten. Niet onmogelijk is dat de molen toen werd herbouwd aan de Hoogeveensche Vaart omdat dat na het gereed komen van deze vaart in 1633 een gunstiger plaats was.

Bron: 800 jaar Echten.
Jerry Vondeling