Molen Pauwestein, Dordrecht

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

< 1798

verdwenen

1866

geschiedenis

In 1798 verkocht Catharina van de Werken, weduwe van Jordaan de Haan, een ‘huis en erf ingerigt tot eene grutterij met chocolaadmolen van ouds genaamd Pauwestein’ gelegen op de Voorstraat vlakbij de Riedijk aan Bartholomeus Vervel. 

Na zijn overlijden in 1802 zette zijn weduwe Apolonia van Heumen het werk in de grutterij en chocolademolen voort. Tevens verkocht zij in dit gebouw de in de molen gemaakte producten. De aandrijving van de chocolademolen werd niet vermeld en bleef dus onduidelijk. Apolonia van Heumen hertrouwde in 1811 met Jacobus Loekemeijer, maar ook hij overleed.

In de oorspronkelijke aanwijzende tafels van het kadaster 1811-1832 staan als eigenaren van perceel G807 de erven Jacobus Loekenmeyer geregistreerd. Het huisnummer is dan wijk C nummer 484. Het gebruik is: Huis en Erf, Grutterij en Chocolademolen. Dat voormalige perceel is in de huidige situatie, na de verbreding van de Torenstraat, te situeren ter plaatse van de nieuwbouw op de zuidoostelijke hoek van Torenstraat en Voorstraat.

In 1843 verkochten Aplonia van Heumen en haar kinderen Martina Wilhelmina en Wouter Vervel het huis, erf, grutterij en chocolademolen genaamd De Pauwestein, wagenhuis, paard en wagen, de losse en vaste gereedschappen, de toonbanken en alle losse goederen die zich in de winkel bevonden en nog een huis en erf in de Wijngaardstraat aan de koopman en schipper Leendert Sillevis, voor ƒ 6.000.

In 1864 liet diens weduwe Maria Knikman de inboedel inventariseren en verdelen tussen haarzelf en haar acht kinderen. De weduwe behield het eigendom van De Pauwestein en andere onroerende goederen, haar kinderen kregen delen van huizen en obligaties. Een paar weken later liet Maria Knikman, De Pauwestein, toen bestaande uit de grutterij, chocolademolen, pakhuis met daarin een tabakskerverij, een open plaats, wagenhuis met stalling en een pakhuis met een koffiebranderij daarin, openbaar verkopen.

14-04-1864: Dordrechtsche courant
(H. Schuyten) winkelhuis, grutterij met chocolaadmolen en pepermolen, waarin tabakskerverij en pakhuis, aan de Voorstraat schuins over de Boomstraat, bovenwoning verhuurd aan C.J. GIPS.

De vennootschap onder firma J. P. Landsheer en de weduwe M. C. van Oppen werden voor ƒ 8.300 de volgende eigenaren, die De Pauwestein in 1866 sloopten.

bronnen

Informatie: 'Draaiende Wieken, stappende Paarden', C.J.P. Grol en J. Zondervan-Van Heck, Jaarboek 2008 Historische Vereniging Oud-Dordrecht.