Molen te Eleveld, Eleveld

Eleveld, Drenthe
v

korte karakteristiek

naam
Molen te Eleveld
modeltype
Standerdmolen
functie
volmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
07658
oude dbnr.
V4971
Meest recente aanpassing

locatie

plaats
Eleveld
plaatsaanduiding
Westzijde van het dorp; Molenkamp
gemeente
Aa en Hunze, Drenthe
streek
Hondsrug
geo positie
X: 235292, Y: 552915
N: 52.95728, O: 6.58206

constructie

modeltype
Standerdmolen
krachtbron
wind
functie
plaats bediening
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
zetelkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
geschiedenis

De molen te Eleveld is gebouwd in 1630, zoals blijkt uit het grondschattingsregister van dat jaar waarin is aangetekend: "voor de meule die begest is te timmeren 600-0-0".
Uit de grondschattingskaart van 1640 - 1642 blijkt dat het gaat om een volmolen staande aan de "rand van de wildernisse" tegen de noordoostelijke hoek van een kamp bouwland die toen "het dwarscampje bij de molen" heette en thans nog molenkamp wordt genoemd.
Dat men op deze plaats zo ver van de klandizie, een volmolen heeft mag op z'n minst opmerkelijk heten. Toentertijd was er slechts één boerderij, bewoond door Roelof Elevelt, meier van de heer van Ruinen. Laatstgenoemde verkocht in 1766 de erve met houtgewas en landerijen aan de Landschap Drenthe, die het in 1767 onder beheer van het rentambt stelde.
Uit de opeen volgende haardsteden registers van 1693 tot 1804 is slechts het bestaan van die ene boerderij af te leiden. Toch schijnen er in de zeventiende eeuw meer mensen gewoond te hebben dan het voorgaande doet vermoeden.

In het door moerassige madelanden omgeven Eleveld hoopte men waarschijnlijk het oorlogsgeweld van die dagen te kunnen ontlopen. Het zullen echter bij lange na niet voldoende geweest zijn om de molen voldoende emplooi te geven.

Eleveld is ook een rosmolen rijk geweest. De rentmeester moest in 1776 tenminste een rekening betalen, waarop staat: "een tot Elevelt An die Rossemoolen gebestn die spille die Rijn en het slootenwerk vermaakt. 2-10-0" Aangenomen mag worden dat het hier een korenmolen betreft. In 1796 werd de Erve Eleveld, toen verhuurd aan de weduwe Tonnis Geerts, beschreven in verband met een voorgenomen verkoop, doch over molens werdt niet (meer) gerept.

jnjv; Bron Nieuwe Drentsche Volksalmanak, 1992, W. Houtman

aanvullingen

trivia

NB De aangegeven locatie is een ruwe schatting, naar de beschrijving ervan.


De coördinaten aan de hand van de gegevens van Ten-Bruggencate die wij berekend hadden waren:
RD X 238549 Y 556217 / N 52.986450 O 6.631361

Dankzij Charles Houx kunnen we die nu bijstellen door zijn onderzoek naar de juiste locatie.

'De naam Eleveld lijkt in eerste instantie naar het gehucht Eleveld te verwijzen. Het gehucht ligt westelijk van Ekehaar op een hoogte van ongeveer 12,5 m boven NAP.
Ten zuiden van het gehucht ligt een beekdalletje, nu “Ruimsloot” geheten. Eleveld behoorde tot de voormalige gemeente Rolde.

De locatie op het kaartje echter duidt op een locatie westelijk van het dorp Rolde, aan de rand van een perceel, dat op een oude kaart is aangeduid als Rolder Molenkamp.
De hoogteligging is identiek aan die bij Eleveld. Geelbroek ligt relatief wel lager. Geelbroek duidt op ‘geel moerasbos’.


Informatie van Charles Houx, 5-3-2013

Voorlopig is de locatie geprikt op het gehucht Eleveld, de precieze locatie moet nog gevonden worden.
De redactie NSR