- naam
- Watermolen van het kasteel
- modeltype
- getijdenmolen
- functie
- korenmolen
- bouwjaar
- verdwenen
- toestand
- verdwenen
- beek
- Mark
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 07616
- oude dbnr.
- V7616
- Meest recente aanpassing
- | Conversie
Molen Watermolen van het kasteel, Breda
Breda, Noord-Brabant
v
locatie
- plaats
-
Breda
- plaatsaanduiding
- binnen de stad bij het kasteel van Breda
- beek
- Mark
- gemeente
- Breda, Noord-Brabant
- streek
- Baronie en Markiezaat
- geo positie
-
X: 112649, Y: 400524N: 51.59203, O: 4.77604
constructie
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- inventarisnummer
- 77 Watermolens NB
geschiedenis
- toestand
- verdwenen
- bouwjaar
- verdwenen
-
gesloopt
- geschiedenis
-
Hendrik III van Nassau-Breda liet de molen in 1509 oprichten, zodat men in tijden van beleg zelf koren kon malen. De molen stond aan de noordelijke gracht van Breda, waarvan het water ververst werd door de rivier de Mark. De molen vormde de onderste twee verdiepingen van een nieuwe toren op de noordoosthoek van het kasteelterrein.
Vanaf 1536 werd de molen een getijdenmolen door de veranderde loop van deze rivier.
Vanwege de grote maalcapaciteit van de Grote Watermolen (Tenbruggencatenummer 07619) werd de Kasteelmolen in 1563 voor enige tijd stilgelegd.
In 1800 pachtte de stad Breda de molen voor ƒ 300. Omdat in het kasteel de Koninklijke Militaire Academie werd gevestigd, werd het kasteel in 1826 grondig verbouwd, waarbij de toren met de watermolen gesloopt werd.
Bron: "Watermolens in Noord-Brabant vroeger en nu", Ir. Piet-Hein van Halder, 2010.
-----
De voormalige toren met molen staat nog wel als "Watermolen" aangegeven op het kadastrale verzamelplan van 1811-1832.
-----
De molentoren was 33 meter hoog en twaalf meter breed. Boven de molenverdieping met twee paar stenen nog vier verdiepingen.
Vanaf 1720 heeft de molen bijna niet meer gemalen.
-----
Voor meer informatie zie Stichting Historische Verzameling KMA.
Er is zelfs een boek aan gewijd: Brinkhof, J.G., m.m.v. A.H.P.M. Meesters, K.A.H.W. Leenders. "De heerlijke watermolens in stad en land van Breda. Opkomend en afgaand tij in stad en land van Breda." Over de watermolens die tussen 1321 en 1828 werden aangedreven door het water in en rondom Breda.
Breda (Stichting historische verzameling KMA), 2016. 206 p., ill., krtn., litlst, molengegevens, iconografie, ISBN = 978 90 8892 0646.
K. Leenders, 14 mei 2022. -
Molen 07616 Watermolen van het kasteel (Breda)fragment kadaster 1811-1832
aanvullingen
- trivia
- In Breda waren er enkele watermolens die aanvankelijk door het getij van eb en vloed op de Mark aangedreven werden.
Dbnr 7621: Het betreft hier deze volmolen van de Gampel, gebouwd ca. 1500;
Dbnr 7616: De kasteelwatermolen, gebouwd in 1509;
Dbnr 7619: De Grote Watermolen, in gebruik genomen in 1563 en de volmolen daar vlakbij, die in 1612 de Gampelse molen ging vervangen.
In 1619-23 werd er nog geijverd voor een extra watervolmolen, die zou moeten malen op het getij in de Donkvaart.
De Mark slibde echter geleidelijk dicht, waardoor het getij steeds minder toegang kreeg tot Breda.
De verzanding trad ook op in de vestinggrachten van Breda, wat door de vestingbeheerders aan de watermolens geweten werd. Na 1672 maakten zij het die molens herhaaldelijk langdurig onmogelijk te malen.
Bron: "De molens in en om het land van Breda 1", K.A.H. W. Leenders.
draag zelf bij
- foto's
- foto's insturen