Molen Des Convents rosmolen, Naarden

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1513

verdwenen

geschiedenis

De oudste korenmolen van Naarden was de rosmolen van het voormalige zusterklooster, gevestigd binnen de stadswallen. Van 13 januari 1513 is de vermelding "des Convents rosmolen" bewaard gebleven.

Bron: "Molens in en rond Naarden" art. door G.J. Pouw "Tussen Vecht en Eem" 1989 nr. 2.
-----

Op 13 januari 1513 besloot het stadsbestuur van Naarden tot de oprichting van een rosmolen. Een windmolen op de omwalling was bij een vijandige aanval zeer kwetsbaar. Bij een belegering zou de bevolking zonder meel en brood komen te zitten. In het dichtbebouwde binnenstadje was alleen plaats op het terrein van het Zusterklooster. Bovendien lag het klooster op een veilige plek dicht bij de Zuiderzee. Vanaf die zijde had nooit een beschieting plaats gevonden. De zusters van het Maria Convent kregen het toezicht op de rosmolen. Voor de aandrijving leverden zij hun eigen kloosterpaarden.

"Wij, Schout, Burgemeesteren, Schepenen ende Raede der Stede Naerden doen cont ende te weten allen Luden als dat wij bij raede ende consente ende goetduncken van den gehelen Vroetschappe ende Rijcdom der voorsz. Stede omme te voorsien ende te schouwen grote inconventie [1] ende laste die bij oorlogen den voorsz. Stede haestelijcke op coemen mach ende tot nooit drufticheyt, profijt ende onderhoudenisse dekselse Stede gebooden den paeter ende allen den susteren der convente Mariae, staende binnen den voorsz. Stede ende mitten selven alsoe oordoneeren ende geaccordeert als dat sij sullen stetten ende in rake ende dake houden [2] binnen haeren convente tot haer zelfs ende al ons poerteren behoef een goede, stercke ende ganckachtige rosmoelen ende dieselve alsoe bevreden, datse niet lichtelijk gemoort brant mach worden, hebben hun bij consente als boven om datdese voorsz. Rosmolen beter gaelijck bevredet mach worden toegeseijt ende gegunt ende ten eeuwigen daegen vrij gegeven een weijnich erfs aen haer lege erf gelegen dat sij leggende hebben op ‘t oosteijnd van den voorsz. Convente, strekkende nae den voorsz. Stede walle, ruym ende gelijk een wagen met hoy rontsomme den convente passeeren sal moegen.

Ende aengaende ’t loen soe hebben wij den convent voorsz. Geordeneert ende toegewillekuert bij consent als boven verhaelt is, ordonneeren, toeseggen ende willekueren mits desen, als dat sij van elck mudden roggen welck met des convents paerden bearbeijt ende gemaelen sal worden, hebben sullen te loen drie grooten vlaems ende wat ons poerteren met hun zelfs paerden daer sullen maelen, sal dat convent van elck mudden hebben twee grootten vlaems, halve mudden, schepelen ende andere clijne maete na advenant,

Item van den wijt of tarwe met des convents paerden twee stuivers, anders elff duyts.

Item boekwijt ofte haever mit des convents paerden het mudden een stuyver, anders een blanck.

Allet voorsz. Sonder arch ofte list oorconde ende in kennisse der waerheyt, soe hebben wij Schout, Burgemeesteren, Schepenen ende Raede voorsz. Desen brijf mitten voornoemde stede segel besegelt.

Gegeven in ‘t jaer ons Heeren XVc ende derthien op Sunte Pontianus Avont." [3]."

In het archief van de gemeente Naarden bevinden zich drie kopieën van deze akte in diverse registers en wel onder C III 1, pp. 88-89, C III 2, pp. 59-60 en C III 3, p. 379r en v. Transcriptie, gebaseerd op de eerste kopie, overgenomen uit het artikel "De Rosmolens, en met name de Naardense uit 1513", door A.J. Kölker. "Tussen Vecht en Eem" feb. 1987.

[1] In C III 2 p. 59 staat inconvenientie.
[2] In ‘rake ende dake houden’ is een oude uitdrukking: in goede staat houden, vooral voor gebouwen.
[3] Het feest van St. Pontianus werd in het Utrechtse op 14 januari gevierd. De akte is dus van 13 januari 1513, namiddag.