Molen Noordermolen, Enkhuizen

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

< 1595

1577, geplaatst

verdwenen

na 1649

geschiedenis

De molen stond binnen de toenmalige stadsmuur, bij het huidige Sijbrandsplein. Zijn plaats binnen de stadsmuur was geen belemmering voor de windvang, omdat het gebied ten zuidwesten ervan, bij de Driebanen, nog nauwelijks was bebouwd.

Bij de stadsuitleg van 1595-1610 werd de molen verplaatst naar de nieuwe stadswal.

Bron: "Steevast" 1986, jaaruitgave Vereniging "Oud Enkhuizen", met dank aan H. van der Kaay.
-----
Waarschijnlijk is in het artikel in Steevast sprake van een misverstand. Vergelijking van de kaarten van Braun en Hogenberg (gepubliceerd 1581, gravure van 1577) enerzijds en Blaeu (1649) anderzijds laat zien dat de molen tussen 1577 en 1649 inderdaad verplaatst is, maar slechts enige tientallen meters van de Syebrantsdijck (nr. 8 op de kaart van B&H) naar het voormalige bastion (nr. 12) buiten de oude Noorderpoort (nr. 11). Die poort is gesloopt bij de stadsuitbreiding 1595-1610 en verder naar het noorden is een nieuwe Noordpoort (Blaeu) opgetrokken. De molen is waarschijnlijk verplaatst voor een iets betere windvang op het voormalige verhoogde bastion en om de Visschershaven door te kunnen trekken. Die eindigde eerst bij de Noorderpoort (B&H), maar is later doorgetrokken naar de gracht (Blaeu), precies waar de poort en molen stonden.

De molen is dus niet verplaatst naar de Nieuwe Noordermolen dbnr. 7391. Beide molens komen tegelijkertijd voor op een kaart van Marcii Boxhorn-Zuerii (1632). Deze (oude) Noordermolen komt nog voor op een kaart van Janssonius uit 1657, maar die kaart is sterk gebaseerd op de kaart van Blaeu. Het is derhalve niet duidelijk wanneer de Noordermolen is verdwenen. PW 26-10-2016