Molen Kraan Rodermond / Craen Rodermondt, Dordrecht

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1698

verdwenen

1872

geschiedenis

Alhoewel deze kraanmolen in 1698 werd gesticht, stond op deze locatie al in 1581 een 'ronde stenen' kraanmolen, mogelijk dus de voorganger van deze kraanmolen, zie externe link.

In 1698 werd de kraan gesticht door de gemeente Dordrecht. Er waren meerdere kranen van dit type. Ze werden per jaar verpacht. Het laden en lossen van schepen werd geregeld door schroodmeesters of schroeders.

In 1872 werd kraan Rodermond, door de stichting van een kraan aan de Merwekade overbodig geworden, afgebroken.

Gelezen in de Dordtenaar,
Tussen 1862 en 1865 werd de Merwekade aangelegd, van het Melkpoortje tot het Papendrechtse Veer. Er werden direct al palen geslagen om er ooit een kraan te bouwen, voor het geval kraan Rodermond bij de Nieuwe Haven gesloopt zou worden.
Vooruitziend en opmerkelijk daadkrachtig van de gemeente. Maar daar bleef het bij. Het duurde jaren voor er een kraan kwam.
Op de begroting voor 1870 werd wel een kolossaal bedrag uitgetrokken voor de nieuwe kraan, ruim 76.000 gulden. Er werd in die tijd, ondanks de voorbereidingen bij de Merwekade, nog hevig vergaderd over waar de kraan moest komen. Hooikade, Kalkhaven en Achterhakkers werden nog genoemd, maar ‘leveren zeer overwegende bezwaren op’. Het ging eigenlijk om de Spoorweghaven of Merwekade. ‘Naar het oordeel der Kamer is de Merwekade de eenige geschikte plaats voor de oprigting der nieuwe kraan’, aldus de Kamer van Koophandel waar naar werd geluisterd.

De aannemer die de kraan moest bouwen, kon de klus niet aan. Hij kwam niet verder dan de onderbouw en voor er een nieuw aannemer was gevonden, was er weer een jaar voorbij.

Met de kraan Rodermond ging het ondertussen steeds slechter. In 1869 was de kraan al drie keer onder de last van marmerblokken bezweken. En op vrijdag 24 november 1871 ‘is door het breken van den reep der kraan bij de Blaauwpoort een blok marmer, wegende ongeveer 9000 kilogrammen, (...) bij het strijken in de kraan in het water gevallen’. Gelukkig was het schip waarmee het marmer was aangevoerd al onder de kraan weggehaald, ‘en zijn bij dit ongeval geen menschenlevens te betreuren’, schreef de Dordrechtsche Courant. De kraan werd daarop buiten werking gesteld.

Pas in juni 1872 werd de kraan 'de Dromedaris' op de Merwekade in gebruik genomen, tien jaar nadat de eerste palen de grond in waren gegaan. In mei 1872 hadden B en W al aangekondigd kraangeld voor de nieuwe kraan in te stellen. Iedereen die gebruik wilde maken van de kraan moest betalen.

Sloop
In juli 1872 deed A.P. Schotel, die een steenhouwerij aan de Houtuinen had, het verzoek ‘tot het weder in gebruik stellen der Oude Kraan’. Dat werd niet ingewilligd Sterker nog, tegelijkertijd werd besloten Rodermond ‘tot amotie te verkoopen’, te slopen dus.

Aanvankelijk leek de Merwekadekraan een succes, vooral voor steenhouwerijen. In september 1891 werden er voor rekening van A. Singels Az. twee blokken wit marmer gelost, ‘het eene zwaar 20.000, het andere 19.500 kilo, voor zoover bekend de zwaarste blokken, die tot dusver uit Italië in Nederland werden aangevoerd’, meldde de krant trots.

nog waarneembaar