Molen De Wielewaal, Wapenveld

Wapenveld, Gelderland
b

korte karakteristiek

naam
De Wielewaal
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
geen traditionele molenfunctie
bouwjaar
herbouwd
1959
bedrijfsvaardigheid
In herstel (zie 'Geschiedenis')
bestemming

Vh. Het opwekken van elektriciteit, thans buiten bedrijf

adres
Kanaaldijk 82
8191 NC Wapenveld
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
06907 v bis
oude dbnr.
B294
Meest recente aanpassing
| Geschiedenis
media-bestand
Molen 06907 v bis De Wielewaal (Wapenveld)
Vincent Mepschen (17-4-2017)
Totaal onverwachts en na jaren stilstand draait molen de Wielewaal tijdens de 1e IJsselse Molendag op 17 april 2017.

locatie

plaats
Wapenveld
gemeente
Heerde, Gelderland
streek
Veluwe
kadastrale aanduiding
Gemeente Heerde, sectie C, nr. 4274
geo positie
X: 201701, Y: 495103
N: 52.44171, O: 6.07405
biotoopwaarde
2 (bedenkelijk)
landschappelijke waarde
Deze kleine molen staat in een sterk verboste omgeving, maar anno 2020 was de situatie al veel beter dan ca. 10 jaar daarvoor. Begin 2022 is opnieuw gewerkt om vele bomen en struiken te verwijderen.

contact en bezoek

bezoek/postadres
Kanaaldijk 82
8191 NC Wapenveld
molenaar
Robin van Katwijk
telefoon
e-mail

website
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
nee
openingstijden

Momenteel niet bekend

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Wielewaal via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Houten achtkant, gedekt met horizontale delen, op stenen penanten
kap
Gedekt met bitumen shingles
inrichting

Het gietijzeren gangwerk voor de opwekking van elektriciteit is nog gedeeltelijk aanwezig. Ook is het mogelijk om via een poelie, aangesloten op de koningspil, via een riem die naar beneden loopt een klein verticaal steentje aan te drijven.

versieringen

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met de opschriften 'De Wielewaal' en daaronder '1870 1959' en daartussenin een afbeelding van een wielewaal.

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Voeghoutenkruiwerk; kruihaspel
vlucht
10,00 m.
vang
Vlaamse blokvang; vangbalk met haak; vangstok
overbrenging

Bovenwiel 33 kammen
Bovenbonkelaar 16 kammen, steek 7,7 cm.
Riemschijf op cardanas, diam. 70 cm.
Riemschijf op koppel stenen, diam. 10 cm.
Overbrengingsverhoudingen cardanoverbrenging 1 : 4,42

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Groot Wesseldijk ✉︎ ? buiten ? ? buiten 2023(t.) 10,00
onbekend (?) ✉︎ g.n. binnen ? ? binnen 2023(t.) 10,00
wiekverbeteringen

De einden van de roeden waren indertijd over een lengte van 2 meter voorzien van stroomlijnneuzen, te beschouwen als half-verdekkerd. Dit is in de loop van de jaren '70  verdwenen.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
onbekend ✉︎ g.n. ? 1959? aanw. ?
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
In herstel (zie 'Geschiedenis')
bestemming

Vh. Het opwekken van elektriciteit, thans buiten bedrijf

omwentelingen
geschiedenis

Deze kleine molen werd in 1870 als poldermolen te Zuidveen (bij Steenwijkerwold) gebouwd en was toentertijd uitgerust met een houten vijzel. Tot 1955 was deze molen daar in bedrijf.

In 1959 plaatste ir. Baggerman dit molentje over naar Wapenveld, om daar elektriciteit op te gaan wekken. Baggerman was toen directeur van de IJsselcentrale bij Zwolle (en in de jaren '50 onder meer betrokken bij de ombouw van De Zwaluw te Hasselt tot elektriciteitsmolen). 
De pogingen om met 'De Wielewaal' elektriciteit werden kennelijk geen succes, want zij zijn al decennia geleden gestaakt. Vervolgens werden villa en terrein (en daarmee de molen) verkocht en raakte het molentje van lieverlee ingegroeid. Ook het onderhoud raakte tenslotte sterk achterop.

Anno 2015 was de staat zorgwekkend: staart en kruipalen waren deels verrot en ook het wiekenkruis was niet best meer. In de zomer van 2013 werd bekend, dat de molen weer draaivaardig zou worden gemaakt, maar niet verplaatst.
In april 2017 begonnen de molenaars van De Vlijt (óók Wapenveld) voorzichtig met nieuw leven in de molen inblazen. Het bleek mogelijk, te kruien (ondanks de slechte staart) en te draaien. Grootste vijand was de inmiddels dramatisch slecht geworden omgeving: draaien was alleen nog mogelijk tussen W en N. 
Eind 2019 veranderden woonhuis en molen opnieuw van eigenaar en daarmee keerden ook de kansen wat de omgeving betreft: niet veel later werden diverse bomen en struiken gesnoeid of gekapt en men bleef in gesprek om het molentje ook verder te herstellen. 

In april 2022 gingen enige jonge vrijwilligers aan de slag. Er kwam een andere staartbalk, gemaakt uit een vroegere korte schoor van de Werklust te Oene. Ook is men begonnen met een zeer noodzakelijke schilderbeurt.
In november 2023 gingen de roeden eruit en daarna de kap eraf voor een zeer grote beurt; iets meer dan een jaar later, 22 november 2024, werd alles geheel hersteld herplaatst. 

Opmerkelijk is, dat deze kleine molen ook een inrichting heeft, om van binnenuit te kunnen worden vangen.

Eigenaren in Wapenveld waren achtereenvolgens:
R. Baggerman (1959 - 1967)
D.G. Oud (1967 - 1976)
E.H. Wagenvoort (1976- 2013)
Fam. Reddy  (2013 - 2019)
Edith de Jong (2019 - heden)

 

foto's

foto's