Molen Bergsche Molen (1e), Rotterdam, stadsdeel Hillegersberg-Schiebroek

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1588

herbouwd

verdwenen

1648

opvolger

Rotterdam (De Prinsenmolen)

eigendomshistorie

Molenaars waren: 
Jacob Cornelisse, 1516 
molenaar, 1517 
Jacob Cornelisse, 1538 
div molenaars, 1546-47 / 1662-63 
Maerten Cornelisse, 1573-74 / 
Jan Cornelisse, 1576-77 / 
Cornelis Jorisz, 1577-78 / 
Maerten Willemsz, 1578-79 / 
Jan Duijn, 1579-80 / 1580-81 
Cornelis Jorisz, 1581-82 / 1583-84 
Cornelis Claesz, 1586-87 / 1593-94 
Jan 't Hout, 1594-95 / 
Claes Cornelisse, 1595-96 / 
Aelbert Roocken, 1596-97 / 1606-07 
Claes Cornelisse Verheul, 1607-08 / 1609-10 
Dirk Thijsz, 1610-11 / 
Gijsbert Jansz, 1611-12 / 1621-22 
Pouwel Lenertsz, 1622-23 / 1624-25 
Pieter Adriaensz, 1625-26 / 1637-38 
Pieter Adriaensz de Coninck, 1638-39 / 1639-40 
Pouwel Lenertsz, 1640-41 / 
Pieter Cornelisse, 1641-42 / 
Pouwel Lenertse, 1642-43 / 1647-48 

geschiedenis

1e molen: Vanaf de 16e eeuw bemaalde de molen een deel van de latere polder Berg en Broek.

2e molen: Volgens consent van september 1587, een achtkante molen

Herbouw van de Bergmolen, de Broekmolen en het Verlaat.
Voor de 2 molens: het onbewerkte hout, 202 voet, 85 voet en 2 somers gekocht op den 14e Meije `1588 bij den houtkopers Anthonie van Houten en Anthonie Michielsz uit Dordrecht voor de somma van F 356 en 14 st.

Bij de zelfde houtkopers het bewerkte hout voor de somma van F 1348 en 19 st.
Ploijen, cruijsarmen en vellingen voor het nieuwe wiel de somma van F 65.
10 tanden van mispelhout voor de somma van F 8.
Transport van Dordrecht naar Rotterdam de som van F5 en 10 st.
Cornelis Claesz voor het graven en drooghouden van de bouwput de som van F 16 en 15 st.
De timmerman Gerrit Dircksz het timmerwerk van de 2 molens en het verlaat de som van F 250. Verschillende arbeiders de som van 33.

3e molen: In 1648 werd op dezelfde plek de achtkante opvolger gebouwd.

De Edele Heeren voornoemt consenteren bij desen de molenmeesters van Berch en Broucxe polder, dat deselve sullen vermogen geheel uijt den grondt te doen vernieuwen ende op een stenen voet te stellen haerluijder achtcante Bergschemole staende achter de kerck van Hillegersberch op de Rotte met den gevolge ende aenkleven van dien, mits dat deselve ten overstaen van de heeren dijckgraeff ende hogeheemraden in het openbaer zal moeten werden bestedet alsmede het hout ende ander werck bij deselve gevisiteert ende opgenomen. Actum in Sint Pietersschouwe bij het volle collegie preter den weled. heere van Matenes. Op den XVII en Aprilis Anno 1648.

Op den 4e Meij 1648 hebben de rendanten uitbesteed het afbreken van de houten achtkante molen. De wederopbouw van een achtkante molen op een stenen voet.
Aannemer timmerwerken: Jan Willems uit Rotterdam voor de somma van F 3900.
Bastiaen Pietersz steenkoper uit Rotterdam voor de leverantie van stenen voor de som van F 196 en 5 st.
Pouwel Pietersz metselaar voor het metselwerk van de onderbouw, tras en kalk voor de som van F 309 en 14 st..
In de herberg 'de Schenckan' te Overschie, met als herbergier Lodewijk Molijn, wordt met het polderbestuur van 16 Hoven contractueel vastgelegt, dat zij gedeeltelijk het water van Berg en Broek tijdelijk zullen overnemen. De molenaar van de Broekschemolen wordt beloond met F 24 voor het langdurig malen met de Broekschemolen.

Bron: L. van den Bosch, Zevenhuizen