Molen Vloedmolen, Stramproy

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

< 1290

verdwenen

1887

gesloopt

geschiedenis

De molen stond aan de Tungelroyse Beek bij de Vloedbrug, in de buurtschap De Vloot.

In de vroegste tijden behoorde de watermolen (of een voorganger van deze molen) tot de bezittingen van de graven van Horne, die Heer van Weert waren.
De molen wordt in een uitspraak van een aanklacht van 21 mei 1295 genoemd, waarbij de partijen het Kapittel St, Servaas Maastricht en Willem II, heer van Horne en Altena genoemd worden. Dit betreft de uitspraak van het geschil. De aanklacht werd reeds in 1290 ingediend waardoor deze verdwenen watermolen de oudste watermolen van Zuid-Nederland genoemd mag worden qua vermelding.

In 1478 gaf Jacob, graaf van Horne, de Vloedmolen met de boerderij Meulenhof in erfpacht aan Goert van den Mortel.

Doordat de molen een smal rad had, had hij voor het benodigde vermogen een hoog waterverbruik. Hij mocht alleen in het natte jaargetijde gebruikt worden, om 's zomers wateroverlast stroomopwaarts te voorkomen. Dit werd in 1433 door Jacob, graaf van Horne, verordend.

In het begin van de 19e eeuw was de Vloedmolen eigendom van Mathijs of Mathieu Hoeken, molenaar in Beersle-Neeritter. Hoeken en na zijn overlijden in 1820 de weduwe Hoeken was ook mede-eigenaar van de windmolen in Beersel (Belgisch Molenbestand nr. 21), het latere Molenbeersel (B).

In 1844 verkochtem de erfgenamen de Vloedmolen aan Hendrik Maes, landbouwer in Tungelroy. Zijn zoon Michiel erfde de molen, hij legde later met de boerderij met brouwerij "De Geulenhof" de basis voor de nog bestaande brouwerij "de Kroon".

We mogen veilig aannemen, dat Jan Matthijs Peerlings lucht gekregen had van plannen die bestonden bij het Waterschap om rond 1870 de afwatering ten zuiden van Weert te verbeteren. De Vloedmolen moest daarbij verdwijnen zodat heel wat mensen gediend zouden zijn met het in bedrijf komen van een windmolen. In 1876 of mogelijk een jaar eerder, bouwde toen Peerlings zijn windgraanmolen op een stukje grond te Tungelrooy (Tenbruggencatenummer 00183) dat eigendom was van zijn echtgenote Anna Catharina Moonen. Misschien dat hij daarom zijn molen de naam gaf van haar patroonheilige, Sint Anna.

In 1880 werd het waterrecht van de Vloedmolen verkocht aan het waterschap "Het Land van Weert". In 1887 werd het gebouw gesloopt. De afslagtak werd gedempt en de Tungelroyse Beek in de loop der jaren gekanaliseerd.

Bronnen ondermeer:
- "De Molens van Limburg" van P.W.E.A. van Bussel, 1991. Met dank aan H. van der Kaay.
- Informatie van Paul Lammeretz, 26 maart 2011.