Molen Korenmolen van Lisse, Lisse

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1569

verdwenen

1827

afgebroken

opvolger

Lisse (De Korenbloem voorganger)

geschiedenis

Op 17 juni 1557 vroeg Cornelis Jansz, uit Den Haag, toestemming om "een wint kooren moolen" te mogen bouwen in Lisse, en die verkreeg hij voor 3 pond jaarlijkse erfpacht. Of de molen ook werd gebouwd is onzeker, want op 2 december 1568 verkregen de gezworenen en onderzaten van Lisse opnieuw vergunning voor de bouw van een molen voor 30 stuivers jaarlijkse erfpacht. Bron en algemene informatie: www.gahetna.nl, index Grafelijkheidsrekenkamer: windrechten (molens). Op 18 april 1569 tekenden ze een contract "tot oprichting en het bouwen van een windkorenmolen te Lisse" met Adriaen Cornelisz Pater, molenaar te Katwijk en Valkenburg.

De molen maalde ook voor de bakkers van Sassenheim, zodoende kon daar geen molen meer worden gebouwd. Op 9 januari 1667 kocht de Lisser molenaar Jan Aelberts Heemskerk zelfs de molenrechten van Sassenheim.

Op 30 januari 1667 werd voor een niet vermelde erfpachtsom een windbrief voor een korenmolen te Sassenheim verstrekt aan Jan Aelbertsz. Heemskerck, molenaar. Op 12 maart 1669 werd voor de erfpachtsom van 11 pond een windbrief verstrekt aan waarschijnlijk zijn zoon, Aelbert Janssen Heemskerck, van Lisse. Eerder was al op 26 april 1663 voor de erfpachtsom van 9 pond een windbrief verstrekt voor een korenmolen te Sassenheim aan Cornelis Pietersz. van der Cade. Die zou dan dus al eerder de molenrechten hebben afgekocht.
Bron en algemene informatie: www.gahetna.nl, index Grafelijkheidsrekenkamer: windrechten (molens)

Uit de navolgende jaren zijn vele eigenaren bekend. Vanaf 1785 verrichtte molenmaker Van der Zaal werkzaamheden aan de molen.

Molenaar Pieter Outshoorn verkocht de molen op 19 mei 1821 aan korenmolenaar Jan Jacobus van Rhijn.

In 1827 kocht Van Rhijn in de Zijpe voor ƒ 1000 een afgedankte watermolen, en liet die door molenmaker Van der Zaal vlak naast de oude molen herbouwen op een stenen voet. Overbodige onderdelen werden doorverkocht aan de Polder Lisserbroek.
Op 20 oktober 1827 werden de molenstenen gelegd en het binnenwerk verder afgewerkt. Daarna werden onderdelen van de standerdmolen overgezet naar de nieuwe molen, zoals bovenwiel, roeden, as en windpeluw. Op 3 november was de molen gereed. In de week erna werd de oude standerdmolen gesloopt, de standerd bleek zeer slecht te zijn geweest.
Bron: Kroniek van de Lisser Timmerman en molenmaker Cornelis van der Zaal, 1762-1839, Bert Kölker, 2012.


47v. 17 mei 1598 stilo novo. Cornelis Maertenszn. molenaar op de Korenwindmolen stelt op Kerstavond 1593 door grote windstoten een miraculeus ongeval van het ontstoten van zijn oude korenmolen te hebben medegemaakt waarbij hij ook aan zijn lichaam werd gekwetst en gemartiliseerd.
Bron: Oud Rechterlijk Archief Lisse.

Of dit alleen schade aan de molenaar inhoudt of ook aan de molen zelf, is ons niet duidelijk.
Red.