Molen Noordmolen / Noord-Leliemolen, Den Haag

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1668

herbouwd 1798 verhoogd

verdwenen

1858

voorganger

Den Haag (Noordmolen)

geschiedenis

De Noordmolen was een grafelijke banmolen, de maallonen vormden reeds in 1343 de inkomsten van de graaf. Hij stond op de hoek van de in de zeventiende eeuw door Constantijn Huygens aangelegde Zeestraat en de Sophialaan, op de plaats waar thans het hotel 'Ambassador' staat.

De later teruggevonden en in een tuinmuur van het pand Plein 1813 nr. 1 aangebrachte steen vertelt ons iets van de geschiedenis van de Noordmolen. De inmiddels bouwvallig geworden houten molen werd in 1668 in steen herbouwd en kreeg bij die gelegenheid de naam 'Noord Leliemolen'. Er werd toen vermoedelijk bij wijze van naambord, of als versiering een lelie op de romp aangebracht. In 1798 werd hij verhoogd en in 1830 aangekocht door een zestal heren, waaronder G. Nicola, meester broodbakker, iedere Hagenaar kent deze naam! In de volksmond noemde men de molen dan ook meestal de 'Nicolamolen'.

In 1858 werd de molen door zijn laatste eigenaar, de architect J. J. Delia verkocht aan de gemeente, waarna sloop volgde.

Opregte Haarlemsche Courant, 30 januari 1830

Men is van meening, ten overstaan van JOHANNES GERARDUS van der HAAK, openbaar Notaris, residerende in 's Gravenhage, in den Nieuwen Doelen aldaar, op Maandag den I5den Februarij 1830, des namiddags ten 5 ure te veilen, en op Maandag den 22sten daaraanvolgende , des avonds ten 7 ure, te verkoopen:

De kapitale, hechte en sterke Steenen KOORN- WINDMOLEN, genaamd DE NOORD, met twee WOONHUIZEN, aan wederzijde van den Molen gelegen, mede weldoortimmerd en van vele Gemakken voorzien; benevens Stalling, Wagenhuis en Erve, staande en gelegen even buiten de Stad 's Gravenhage, aan de Oostzijde van den Straatweg naar Scheveningen, Wijk F, N°. 273, verponding N°. 280, welke Molen, voorzien van vijfpaar Steenen, overigens ten aanzien van Stand, Bouworde en Inrigting, alles in zich vereenigt, wat tot eene dergelijke Trafijk eenigzints wordt vereischt.

Zijnde voorts aan dit Perceel verbonden, een Vijfde Gedeelte in den ROSMOLEN , Staande en gelegen aan de Zuidzijde van het Westeinde , bij de Loosduinsche- Brug, te 's Gravenhage, aangeslagen inde Directe Belastingen over het Jaar 1829, als Gebouwd Eigendom, met ƒl2O. En belast met drie Renten, te zamen bedragende ƒll2 :20 in het Jaar; kunnende met 10 Mei 1830, bij de Betaling van den Koopprijs worden aanvaard en zijnde inmiddels uit de Hand te Koop. Het gemelde Perceel kan worden bezigtigd, tweemaal 's weeks, op Maandag en Vrijdag, des middags van 12 tot 3 ure, en is nadere onderrigting te bekomen, ten Kantore van voornoemden Notaris, alwaar acht dagen vóór de Veiling, de' Bewijzen van Eigendom en de Voorwaarden der Verkooping ter lezing liggen.

nog waarneembaar

De in een tuinmuur aan de zijkant van het pand Plein 1813 nr. 1 achter struiken aangebrachte gedenksteen:

NOORD LELIE MOLEN

GESTIGT IN 1668.

VERHOOGD IN 1798.

GEKOGT IN HET JAAR 1830

DOOR DE HEEREN.

J:C: STEIN.           |      M: VERKERK.

M: DE WITT.        |        G: NICOLA.

P:H: SITTARDS.    |        J: SOMMER.

 

Foto en transcriptie staan in het (2015) nog te verschijnen boek 'De Molens van Den Haag', door Wiard Beek.