1) Ansichtkaart Serie 67 nr. 3, collectie DVM
De hr. H. A. Ravenswaay schreef een prachtig gedicht over de molen toen deze in 1916 was gesloopt.
De oliemolen.
Wat stond onze molen daar rustig aan de rivier.
Hij draaide zijn wieken zoo lustig
Met machtig breeden zwier.
De zeilen bolden
De steenen rolde
De hamers klopte sterk en fier.
Den schipper een goede bekende;
een trouwe vrind.
Hij zag hoe het molentje zich wendde
zijn kap naar elken wind.
De meeuwen zwierden
de vlagen gierden;
het kraakte soms in balk en bint.
Als Gorkum feesten vierde
en van den stag
Der schepen bonte wimpels zwierden
versierde Hollands vlag
Den molen jeugdig
dan liet hij vreugig
Het lijnzaad wachten voor een dag.
Wie zal er den molen niet missen?
hij was zoo fier!
De vreemdeling zal zich vergissen
'Is dit wel Gorkum hier?'
Schippers verdolen
Zonder den molen
En't is zoo leeg bij de rivier...
augustus 1916
H. A. Ravenswaay Mz.
Dit gedicht is overgenomen uit het boekje:
Molens in Gorinchem.van Dhr. A.J Busch.
Tekst Theo de Rooij
Oorspronkelijk was deze molen een runmolen gebouwd 1657.
Rond 1748 omgebouwd tot oliemolen.
Rond de jaarwisseling van 1763/1764 vloog de molen in brand en werd weer hersteld.
De molen wordt vaak vermeld als dubbele oliemolen; koren- en oliemolen.
Gesloopt in 1916(1917?).
De plek waar deze prachtige molen heeft gestaan is nog steeds onbebouwd.
Daarom heeft de molenstichting vrienden van de Gorcumse molens het idee gehad om de molen te herbouwen.
Helaas wilde de gemeente het niet, omdat het dan een 'kunstmatige molen' zou worden.
Helaas, want vooral deze molen zou prachtig mooi het gezicht zijn van Gorinchem als je de stad in zou varen vanaf de Merwede.
Tekst Theo de Rooij
Op 4 oktober 1776 en 4 juli 1788 werden voor de erfpachtsom van 4 pond windbrieven (het recht om een molen te mogen bouwen en exploiteren) voor 'de olijmolens binnen de stad' verstrekt aan Drossaard, burgemeesteren en regeerders van Gorinchem. Destijds waren er voor zover bekend 2 oliemolens binnen de stad, namelijk deze en dbnr. 2616.
Bron en algemene informatie: www.gahetna.nl, index Grafelijkheidsrekenkamer: windrechten (molens)
20-05-1817: Rotterdamsche courant
PUBLIEKE VRIJWILLIGE VERKOOPING, ten overstaan van den Notaris WILLEM MEKERN, residerende te Gorinchem, in den Doelen aldaar, van:
Een hechten, sterken en wel geapproprieerden Achtkanten WIND-OLIEMOLEN, hoog negentig voeten , en hebbende eene vlugt van tagtig voeten, met eene daar bij behoorende groote SCHUUR, beiden staande en gelegd binnen de Stad Gorinchem, aan den ingang der Groote Haven aldaar, en voorzien van vier groote Zaadzolders, ter berging van omtrent negentig Lasten Zaad, drie steenen Oliebakken, houdende nagenoeg 250 Amen Olie, Koekkasten van ongeveer 40.000 Koeken, Zaad- en Turfkasten, en wijders eene zeer ruime Bergplaats voor allerlei Goederen, twee Droesttonnen, en verders een aantal Materialen en Timmerhout, welke in den Molen kunnen gebruikt worden. Gemelde Wind-Oliemolen, de eenige, welke zich te Gorinchem bevindt, kan ongeveer 200 lasten in het jaar slaan, en is sedert onheugchelijke jaren en tot heden toe tot eene Olie- Fabriek gebezigd; hebbende de Eigenaars met het beste succes den handel in Olie gedreven, waartoe de gelegenheid derzelve Stad en ommestreken, door een ruim debiet op te leveren, allergunstigts is.
De Inzetting zal plaats hebben in den Doele, te Gorinchem voornoemd., op Maandag den 9 Junij aanstaande , en de Definitive Verkooping veertien dagen daarna, en alzoo op Maandag den 23 Julij aanvolgende, beide des namiddags ten vier uren
Ansichtkaart collectie H. Noot
Ansichtkaart collectie DVM
Ansichtkaart collectie DVM
Bij foto 1): vermoedelijk zien we hier het begin van de sloop in 1916. Er zijn mannen op de molen aan het werk en het hekwerk van het bovenste end is reeds verdwenen.
Toelichting op de prentkaart uit de collectie van Stichting Levende Molens te Roosendaal:
Fotograaf: onbekend.
Datum: voor 1905.
Gegevens: In aansluiting op uw opmerking dat een herbouwde Eendracht zo'n prachtig zicht zou opleveren vanaf de Merwede sturen we u deze prentkaart afgestempeld in 1905.
Gezicht van de bezetting van het ijs buiten de Waterpoort te Gorinchem,
den 20.n Februarij 1799, Cornelis de Jonker, 1807
Foto collectie DVM
Ets van Waalko Jans Dingemans.
In 1911 verhuisde Waalko Jans Dingemans naar Gorinchem, waar hij rijksontvanger en gemeenteraadslid werd. In 1917 werd hij om gezondheidsredenen afgekeurd. Deze ets is van 1917, kort daarna is de molen afgebroken. Ingezonden door Mark van Westervoort