Molen De Star / De Ster, Zaandijk

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1648

verdwenen

1719

verplaatst

verplaatst naar

Zaandam-Oost (De Morgenster (1e))

opvolger

Zaandijk (Het Fortuin)

geschiedenis

De volmolen de Star werd gebouwd in het jaar 1648 voor Adriaan Pietersz. van der Leij. De windbrief van deze molen werd op 12 december 1645 uitgereikt aan Cornelis Jansz Honig, waarbij Ariaen Pietersz de Oude (van der Ley) als gemachtigde optrad. Een dag eerder had hij de windbrief voor de volmolen De Hobbezak gekregen.

Op 8 april 1719 werd de Star voor ƒ 1782 verkocht aan de Zaandammers Roelof Jacobsz. Thijmes, Dirk Jacobsz. Thijmes en Cornelis de Boer. Zij lieten de Star afbreken en verplaatsen naar Oostzaandam. Met de aankoop van de molen verplichtten zij zich tot de volgende afspraak: ”dat onder conditie van deese gemelte molen en het erff in de tijd van tien jaren ingaende op ’t passeren deses, tot de witte papiermakerey niet magh gebruyckt werden”.
De Star werd opgericht op een erf tussen het Weerpad en het Sluispad, ten westen van de Gouw. De molen kreeg de naam “de Morgenster” en werd ingericht voor de fabricage van grauw papier.
De afspraken die waren gemaakt over het erf van de molen werden al binnen een jaar gebroken. Op de dag van de verkoop van de Star, kocht de Zaandijker papierfabrikant Jan Pietersz. van der Ley het molenerf. Korte tijd daarna begon hij met de bouw van de witpapiermolen “het Fortuin”. Vermoedelijk had hij op een of andere manier het contract af weten te kopen.

Bronnen:
- “De Papiermolens in Noord Holland” H. Voorn 1960 blz. 301-303
- “Dat goede oude Zaandijk” G. Oosterbaan 1971 blz. 99/ 116
- “Duizend Zaanse Molens” P. Boorsma 1968 blz. 169
- “de Zaende” 6e jaargang 1951 blz. 107
F. Rol