Molen Het Gekroonde Blauwselvat, Zaandijk

Zaandijk, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
Het Gekroonde Blauwselvat
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
blauwselmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
06674 n
oude dbnr.
V5086
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 06674 n Het Gekroonde Blauwselvat (Zaandijk)
Afdruk van een houtcliche

locatie

plaats
Zaandijk
plaatsaanduiding
Bewesten de Nieuwe Vaart achter de Kerk.
gemeente
Zaanstad, Noord-Holland
streek
Zaanstreek
kadastrale aanduiding 1811-1832
Zaandijk A (1) 328 (erf) Adriaan Cornz. Honig, koopman
geo positie
X: 115689, Y: 498783
N: 52.47537, O: 4.80861

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
verplaatst
geschiedenis

Het Gekroonde Blauwselvat werd in 1738 gebouwd op Zaandijk voor Jan Roos. De windbrief van de molen wordt pas enkele jaren later uitgereikt, nl. op 22 juni 1741. Deze blauwselmolen werd in een sociëteit gedreven, de gehele waarde van het bedrijf bedroeg een kapitale som van maar liefst Fl.76000,-, een waar fortuin in die tijd. Vanaf 1742 stond de molen op naam van Cornelis Meijn en anderen. Meijn was de neef van Roos’ vrouw, Guurtje Cornelis Meijn. In later tijden was de waarde van het bedrijf nog meer toegenomen, zo deed in 1786 een kwart aandeel in de molen, Fl.20.000,-.
Tot 1793 bleef de molen op naam van Cornelis Meijn staan, daarna komt hij in handen van vermoedelijk de zoon van Cornelis Meijn, Walig Meijn. Tot 1817 blijft het Gekroonde Blauwselvat in zijn bezit, daarna zijn Cornelis Meijn en Adriaan Cornelisz. Honig de gaandehouders. Eerstgenoemde is vermoedelijk weer een zoon van Walig Meijn. De familie Meijn blijft tot 1820 verbonden met de molen, daarna komt hij in andere handen.
Op 27 april 1827 wordt het Gekroonde Blauwselvat gekocht door Cornelis Avis uit Westzaan. Hij kocht de molen van Jan Betlem voor een bedrag van Fl.1735,-. De molen was zijn kapitaal dus kwijt.
Op 18 september 1824 was Oostzaner stijfselfabrikant Cornelis Avis voor Fl.11311,- eigenaar geworden van de Blauwselmolen “de Blauwe Hengst” in Westzaan. Met hulp van zijn zoons en twee oud werknemers laat hij de “Sociëteit van de Blauwselfabriek”, zoals het bedrijf werd genoemd, groeien tot een zeer rendabele zaak.
Zeer waarschijnlijk kocht Avis dan ook het Gekroonde Blauwselvat om zich zo van de enige concurrent te ontdoen.
Het Gekroonde Blauwselvat werd afgebroken en verplaatst naar Molenbuurt op Texel, daar werd de molen als grondzeiler ingericht voor het vermalen van graan tot meel. 10 jaar later werd de molen daar afgebroken en verplaatst naar De Cocksdorp. Hij droeg daar de naam “de Eolus”. In 1881 verbrandde de molen daar.


Bronnen:
“Duizend Zaanse Molens” P.Boorsma 1968 blz.169-170
“Dat goede oude Zaandijk” G.Oosterbaan 1971 blz. 99/ 110
“de Zaende” 5e jaargang 1950 blz. 89/ 160/ 199

informatie F.Rol

Opregte Haarlemsche Courant, 12 december 1820

"Jan Koning, Makelaar, zal op Zaturdag den 23 December 1820, ten overstaan van den Notaris H.C. Göbel, en ten bijwezen van den Heer Vrederegter van Zaandam, eerste Kanton, in de Herberg de Waakzaamheid, te Koog aan de Zaan, presenteeren te verkoopen: Eene hechte sterke en welgeconditioneerde BLAUWSELMOLEN, genaamd HET GEKROONDE BLAUWSELVAT, en aanhoorig ERVE, staande en gelegen mede aldaar: en laatstelijk eene schoone partij van diverse soorten gefabriceerde en ongefabriceerde BLAUWSEL. - Alles breeder gespecificeerd in de geaffigeerde Biljetten en in de gedrukte Notitien, die in tijds bij bovengenoemde Makelaar te bekomen zullen zijn. De Verkooping der Blauwsel zal plaats hebben des namiddags ten 2 uren, en die van de vaste Goederen des avonds ten 6 uren."

1827 afgebroken en verplaatst naar Molenbuurt (Texel)

aanvullingen

trivia

Blauwselmolen “het Gekroonde Blauwselvat”, achtkante bovenkruier met schuren, te Zaandijk bewesten de Nieuwe Vaart achter de Kerk, de molen stond iets ten noorden vanwaar de Prunuslaan en de Berkenweg kruisen. Bouwjaar 1738, in 1827 afgebroken en verplaatst naar Molenbuurt (Texel).