Molen De Bijenkorf, Zaandam-Oost

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1684

verdwenen

1743

verbrand

geschiedenis

De pelmolen De Bijenkorf werd gebouwd in 1684 in opdracht van Gerrit Symonsz. Honig. Dit verklaart meteen de naam van de molen. Gerrit Honig ontving op 5 januari 1685 de windbrief voor zijn nieuwe molen.
Veel meer gegevens over de vroege tijd van de molen zijn er niet voorhanden.
Omstreeks 1720 werd de molen gekocht of gehuurd door Pieter Simonsz. Verveen. In het eerder genoemde jaar werd in het padboek van de Bloemgracht vermeld, dat Verveen jaarlijks 50 stuivers moest betalen voor het overlopen van deze straat.
Op 22 maart 1721 liet Verveen de lading van de molen tegen brand verzekeren. Dat Verveen alleen de lading liet verzekeren doet het vermoeden rijzen dat hij de molen huurde.
Verveen werkte tot 1729 met De Bijenkorf. Vermoedelijk stierf hij in dat jaar, want op 22 maart 1729 liet zijn broer jan Simonsz. Verveen de brandverzekering over de lading annuleren. Niet lang hierna werd de molen gebruikt door Gerrit Cornelisz. Rijkers.
In 1733 werd De Bijenkorf gekocht door Adriaan Arisz. Volger. Op 5 juni van dat jaar liet hij de molen tegen brand verzekeren. De verzekerde waarde van De Bijenkorf bedroeg toen Fl. 2400,-.
Adriaan Volger werkte zelf niet met de molen. Gerrit Rijkers bleef de molen huren. Rijkers werkte tot 1742 met De Bijenkorf, toen zegde hij het huurcontract op. De volgende huurder was Albert Ales.
Albert Ales zou niet lang met de molen blijven pellen. Op 14 mei 1743 raakte de molen door een (onbekend) ongeluk in brand en werd hij volledig verwoest.
De molen was verzekerd en eigenaar Adriaan Volger ontving voor de schade aan de molen een bedrag van Fl. 1948,-. Zijn broer en compagnon IJsbrant Volger kreeg Fl. 2271:15:- uitgekeerd voor de schade aan de lading.
Ondanks het feit dat de molen dus redelijk verzekerd was, vond er geen herbouw plaats.

Bronnen:
“Duizend Zaanse Molens” P.Boorsma 1968 blz. 124
“De pelmolens in het Oostzijderveld” 1925 J. Kruijver blz. 12
“Brandkroniek, vanaf 1656 tot september 1906” N. van Pomeren 1906 blz. 6
www.duizendzaansemolens.nl R. Couwenhoven
F. Rol, Zaandijk
-----

In 1100 Zaanse Molens (blz. 119) schrijft Ron Couwenhoven dat de windbrief die Gerrit Simonsz Honig op 5 januari 1685 verkreeg, niet voor De Bijenkorf maar voor Het Honingvat was.
Er was wel een andere Honig bij De Bijenkorf betrokken en dat was Cornelis Jansz. Honig die de molen op 8 juli 1687 kocht van Neeltje Gerrits Jut, de weduwe van Jan Jansz Vingerling. Er was nog geen windbrief maar Cornelis Jansz Honig vroeg deze aan, en op 19 september 1687 werd die verleend maar Cornelis was inmiddels overleden.
Bert Versteeg, 30 sept. 2018.