Molen De Oude Rot, Zaandam-West

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1720

verdwenen

1777

gesloopt

geschiedenis

De windbrief voor de Oude Rot werd op 19 april 1720 uitgereikt aan IJsbrant Sijmensz. Jonck en Pieter Rot. Laatstgenoemde verbond dus zijn familienaam aan deze balkenzager. In later jaren werkte Pieter Rot alleen met de molen en betaalde hij zijn compagnon jaarlijks een som geld. Kort na 1731 kocht Pieter Rot het aandeel in de molen en werd zo alleen eigenaar. In 1738 liet Pieter de Rot de molen tegen brand verzekeren in een assurantiecontract.

Veel meer is er over deze molen niet bekend.

Op 17 april 1777 werd de Oude Rot voor afbraak verkocht: “Tot een afbreuk, een molen genaamt de Oude Rot, te West-Zaandam, in ’t veld”. Jacob Verheul & Zoon kochten de molen voor ƒ 307 en lieten hem kort na aankoop slopen.

Bronnen:
- “Duizend zaanse molens” P. Boorsma 1968 blz. 87-88
- www.duizendzaansemolens.nl R. Couwenhoven
-----

Op 9 januari 1716 kochten Pieter Pieterse Haen (Rot) en Cornelis Jans Croeger een kavel grond van 335 ½ roeden van Jacobus & Pieter Harp in Westzaandam met het oogmerk er een molen op te laten bouwen. Als locatie wordt genoemd: "belent ten oosten ’s Heerenwatering ten suijden Claes Oosterhoren en Cornelis Corff ten westen en noorden de verkooper. De copers sullen gehouden sijn haar molen te setten noort noortwest van De Stoel."

De molen zou uiteindelijk op 1 april 1720 in productie worden genomen onder de firmanaam De Rot. Het is vooralsnog slechts speculeren naar de oorzaak voor deze vertraging. Wel is bekend dat op 23 november 1719 Croeger zijn helft in molen De (Oude) Haas had verkocht aan IJsbrant Sijmonse Jongh (Jonck) voor ƒ 1275. Gezien het bedrag zal dit hoogstwaarschijnlijk inclusief het molenland zijn geweest waar De Rot op zou verrijzen. Op 19 april 1720 werd het recht van de wind voor De Rot verleend aan IJsbrant Sijmonse Jongh en Pieter Rott en gesteld dat deze zou worden gebouwd op "haar eijgen grond in de Moolebuert tot Westsaerdam."

Vanaf 1 november 1731 zou Rot het deel van zijn compagnon gaan huren voor ƒ 120 per jaar. Zou Jongh of zijn vrouw voor Pieter Rot overlijden dan werd de huurprijs met ƒ 10 per jaar verlaagd. Als Jongh en zijn vrouw Lijsbet Jans beiden eerder zouden overlijden dan Rot dan werd laatstgenoemde automatisch de volle eigenaar. In het Quohier der verponding van 1731 en 1734 staat de houtzagerij op naam van IJsbrant Sijmonse.

Op 19 november 1738 werd De Rot verzekerd in een collectief brandcontract voor ƒ 1000 maar nu op naam van Pieter Rot. De Rot was een paltrokzaagmolen van het kleinste soort. De bekende historicus ‘Buijs’ denkt dat hij dienst heeft gedaan als balkenzager.

Nadat Pieter Rot op 5 september 1776 was gestorven lieten de executeurs testamentair molen De Rot op 17 april 1777 veilen in herberg De Drie Zwanen. Het zwaar afgetakelde karkas kwam na betaling van ƒ 307 in handen van de molenslopers Jacob Verheul & Zn. De opstallen behorende bij de molen werden voor ƒ 109,- verkocht aan Claas Koogjes en de 335 ½ roeden molenland wisselde voor slechts ƒ 134:4:- van eigenaar.

Gert Rot, 28 nov. 2011.