Molen De Jonge Beer, Zaandam-West

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1663

verdwenen

1812

verplaatst

verplaatst naar

Zaandam-Oost (De Jonge Beer (1e))

geschiedenis

De Jonge Beer wordt voor het eerst genoemd op 11 oktober 1663, wanneer Cornelis Jansz. Jut een derde part koopt van deze molen. Jut betaalde hiervoor een bedrag van maar liefst Fl.2450,-, wat de waarde van de gehele molen bepaalde op Fl.7350,- een enorm bedrag voor die tijd. Het bouwjaar van de molen is tot nog toe niet gevonden.
Op 16 oktober 1683 werd de Jonge Beer tegen brand verzekerd, dit werd als volgt omschreven:”Cornelis Jan Pouwelisse voor de balcksagers moolen de Jonge Beer waerdigh drie duijsent gulde”. De molen werd dus voor Fl..3000,- verzekerd, dit bedrag is lang niet zo hoog als de optelling der aandelen twintig jaar terug, maar het is wel duidelijk dat de molen een goed zagende, grote molen was.
Op 31 maart 1729 kochten vier heren die in een compagnie met elkaar samenwerkten, voor Fl.2685,-, 5/9 part in de Jonge Beer. Later komt het merendeel van de molen in bezit van de Zaandammer Simon Huybertsz. van de Stadt. Simon van de Stadt was hiermee de eerste uit deze familie die iets met de houtzagerij te maken had. Een groot aantal van zijn nazaten zou later in de houtindustrie werken.
De aandelen in de Jonge Beer verwisselen veelvuldig van eigenaar en door vererving nemen de parten soms bizarre vormen aan. Zo kocht Pieter de Lange in 1772, 1/9 plus 1/48 voor Fl.203,-. Op 13 januari 1791 kocht de firma de Lange & Nomen en Comp. 6066/20736 aandeel in de Jonge Beer voor een bedrag van Fl.550,-. Laatste eigenaar van de Jonge Beer was Allert de Lange. Na zijn overlijden in 1812, verkochten zijn erfgenamen, op 28 maart, het volgende:”de houtzaagmolen zijnde een sommerzager genaamd de Jonge Beer met erf, schuren, gereedschappen en aanhorigheden, gelegen te Zaandam, Westzijden aan de Hoge Zeedijk, buitendijks, bekend met No. 1224 (bij het Zwarte dijkje)”. De molen werd toen voor Fl.1266,- gekocht door houtzager Engel van de Stadt. Zeer waarschijnlijk liet van de Stadt de molen slopen en verplaatsen naar het Oostzijderveld van Zaandam, om daar onder dezelfde naam verder te zagen.


Bronnen:
“250 Zaanse molens” R.Couwenhoven 2001 blz. 42
“Duizend Zaanse Molens” P.Boorsma 1968 blz. 94
“Zaanse Windmolens” P.Boorsma 1939 blz. 16
“Engel van de Stadt, zijn voor en nageslacht” Dr.S.Hart 1951 blz. 47-48/ 114


informatie F.Rol