Molen De Gideon, Zaandam-West

Zaandam-West, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Gideon
modeltype
Paltrokmolen
functie
zaagmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
06667 g
oude dbnr.
V3430
Meest recente aanpassing

locatie

plaats
Zaandam-West
plaatsaanduiding
Zuiderwatering oz.
gemeente
Zaanstad, Noord-Holland
streek
Zaanstreek
geo positie
X: 115403, Y: 494779
N: 52.43936, O: 4.80488

constructie

modeltype
Paltrokmolen
krachtbron
wind
functie
inrichting
als balkenzager
plaats kruiwerk
onderkruier
kruiwerk
onderkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
verplaatst naar
geschiedenis
Pieter Boorsma trof de molen aan in de veilingboeken van de banne Westzaan. Op 15 januari 1678 boden Claas Jacobsz. Mens en zijn kinderen de molen met gereedschappen en balkenhaven te koop aan. De molen werd echter niet verkocht.

In 1705 werd het erf van de verdwenen molen verkocht: "een werf alhier op ende beoosten de Suijder wateringh, daar de molen de Gideon heeft gestaan".
Wanneer en hoe de molen verdween blijft onbekend.

Bronnen:
“Duizend Zaanse Molens” P. Boorsma 1968 blz. 79
-----

De windbrief voor de paltrok De Gideon aan de Zuiderwatering in Zaandam werd op 25 augustus 1661 afgegeven aan Claas Jacobsz Mens of Menses, zoals hij ook wel werd genoemd. Hij was al in 1650 houtzager met De Jonge Houtkoper in Westzaandam.
Op 15 januari 1678 werd de molen door Mens en zijn kinderen in veiling aangeboden als dubbele balkzagersmolen.

De Gideon bleef tot januari 1704 op zijn erf aan de Zuiderwatering staan. Op 17 januari van dat jaar kocht Jan Maertsz Coenen de molen voor ƒ 1350 van Hendrik Jansz Stoffels. Dezelfde dag kocht Coenen 'het vijverstuckje', een erf aan de westkant van de Nieuwe Vaart en hij verkocht voor ƒ 700 zijn halve part in de wagenschotzager De Vergulde Zon aan het Papenpad. Het 'vijverstuckje' lag in het Westzijderveld achter het Zonnewijzerpad, de huidige Reigerstraat. Er waren ook overnamekosten voor gereedschappen, waaronder 62 zagen. Deze kosten bedroegen 300 gulden. De zagen kostten alleen al 76 gulden.
Coenen liet De Gideon afbreken en verplaatsen naar zijn nieuwe erf.

Op 7 januari 1762 werd de molen geveild in herberg De Otter op de Dam in Zaandam. De erfgenamen van Lammert Schaap brachten hem in en timmerman Jan de Vries kocht hem voor 540 gulden. De Vries verkocht hem door naar Franeker, waar in dat jaar de paltrok De Gideon aan de Harlinger Trekvaart werd gebouwd.

Bronnen:
- stichting Archief Ron Couwenhoven, Zaandam.
- Langs oude Friese windmolens, Gerben Wijnja, 1977.
Ron Couwenhoven, 19 april 2016.

aanvullingen

trivia
De aangeduide locatie op Google Maps is een (minder betrouwbare) benadering, de exacte locatie van het oude molenerf is niet meer terug te vinden.