Molen De Groote Arend, Zaandam-West

Zaandam-West, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Groote Arend
modeltype
Paltrokmolen
functie
zaagmolen
bouwjaar
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
06666 m
oude dbnr.
V3403
Meest recente aanpassing

locatie

plaats
Zaandam-West
plaatsaanduiding
Papenpadsloot nz., W van waar nu de spoorlijn ligt
gemeente
Zaanstad, Noord-Holland
streek
Zaanstreek
geo positie
X: 115572, Y: 495760
N: 52.44819, O: 4.80725

constructie

modeltype
Paltrokmolen
krachtbron
wind
functie
inrichting
als wagenschotzager, later balkenzager
plaats kruiwerk
onderkruier
kruiwerk
onderkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
geschiedenis
Voor de paltrok de Groote Arend kreeg Meijndert Cornelisz. Ghijsen op 7 november 1713 de windbrief uitgereikt. De molen was toen echter al twee jaar in bedrijf. Het gebeurde vroeger wel meer dat de windbrief een aantal jaren na de bouw van de molen werd uitgereikt.

Later was Ghijsen ook houtzager met de paltrokken “de Grauwe Kieft” en “de IJsvogel”. Meindert Ghijsen bleef vrij lang eigenaar van deze molens, nog in 1745 stonden zij op zijn naam geschreven.

Boorsma vermeldt dat de molen in 1760 voor het laatst werd aangetroffen in een assurantiecontract, toch is door onderzoek van Ron Couwenhoven de leeftijd van deze molen behoorlijk verlengd. Zo werd de Grote Arend op 8 maart 1809 opnieuw tegen brand verzekerd door Jannetje Visser, de weduwe van Meyndert Ghijsen. Het is moeilijk aan te nemen dat zij getrouwd was met de persoon die de windbrief van de molen verkreeg, vermoedelijk was zij getrouwd met een kleinzoon van de bouwheer. In ieder geval was de Groote Arend zeer lang in handen van deze familie.

In 1810 verkocht Jannetje Visser de Groote Arend aan haar neef Willem Middelhoven. Deze was net voor zichzelf begonnen met de bovenkruier “de Bark”, later nam hij ook de paltrokken “de Grauwe Kieft” en “de IJsvogel” over. Op 10 september 1812 liet Willem Middelhoven de Groote Arend voor een bedrag van ƒ 1200 verzekeren tegen brand. Wat er hierna met de Groote Arend gebeurde is niet bekend, hij verdween in ieder geval voor 1819.

Bronnen:
- “de Zaende” 2e jaargang 1947 blz. 337
- “Duizend Zaanse Molens” P. Boorsma 1968 blz. 74
- “250 Zaanse molens” R. Couwenhoven 2001 blz. 29
- www.duizendzaansemolens.nl R. Couwenhoven
F. Rol
-----

Ron Couwenhoven schrijft in zijn boek 1100 Zaanse Molens dat de molen in 1792 geschikt werd gemaakt voor het zagen van grenen balken. Mogelijk was de molen tot dat jaar wagenschotzager.
Bert Versteeg, 10 aug. 2018.