Molen De Jonge Prins van Friesland / De Prins van Jongewaard, Westzaan

Westzaan, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Jonge Prins van Friesland / De Prins van Jongewaard
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
zaagmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
06662 w
oude dbnr.
V3263
Meest recente aanpassing

locatie

plaats
Westzaan
plaatsaanduiding
Halverwege het dorp, ten oosten van de weg, achter J.J. Allanstraat 148.
gemeente
Zaanstad, Noord-Holland
streek
Zaanstreek
geo positie
X: 113631, Y: 496002
N: 52.45022, O: 4.77867

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
inrichting
als balkenzager
plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
gesloopt
geschiedenis
De zaagmolen De Jonge Prins van Friesland werd gebouwd in 1722. Op 25 oktober van dat jaar werd de windbrief voor deze molen uitgereikt aan Gerrit Pietersz Jongewaard. Dit verklaart meteen waarom de molen ook wel De Prins van Jongewaard werd genoemd. Op 1 december 1722 werd de molen in bedrijf genomen. Gerrit Jongewaard bestierde de molen samen met zijn schoonvader Andries Holm.

Op 28 juli 1731 liet Gerrit Jongewaard zijn molen tegen brand verzekeren bij een assurantiecontract. Kort daarna op 24 december 1733 verkocht Jongewaard de molen aan zijn broer Simon Jongewaard.

De molen zou aaneensluitend in bezit blijven van de familie Jongewaard. Op 6 april 1786 deed Simon Jongewaard de molen voor ƒ 2500 over aan zijn zoon Simon Simonsz Jongewaard.

Simon hield De Jonge Prins van Friesland tot 1806 in bedrijf, toen werd de molen gesloopt. Op 20 januari 1807 verkocht Simon Jongewaard het metselwerk en de overgebleven fundering van de molen. Het landje waarop de molen stond heette sindsdien De Prins.

Bronnen:
- “Duizend Zaanse molens” P. Boorsma 1968 blz. 223
- www.duizendzaansemolens.nl R. Couwenhoven
- “van Kluft tot Weel” A. Sol 1989 blz. 20
- “Zaanse molenbranden” R. Couwenhoven 2001 blz. 14-18
F. Rol, Zaandijk.

aanvullingen

trivia
Balkenzager “de Jonge Prins van Friesland” ook wel “de Prins van Jongewaard” genoemd, achtkante bovenkruier met zaagschuren, te Westzaan halverwege het dorp, ten oosten van de weg, achter J.J. Allanstraat 148. Bouwjaar 1722, gesloopt in 1806.

Het aangegeven landje (no. 600) achter J.J. Allanstraat 148 doet op de kadasterkaart van 1832 aan een paltrok-erf denken.
-----

De juiste standplaats werd nooit achterhaald, maar de molen moet dichtbij de Nauernasche Vaart hebben gestaan. Dat blijkt uit de jaarrekening 1731 van de Schermerpolder. De dijkgraaf en heemraden van die polder hadden het beheer over de dijken van de vaart, omdat deze op hun verzoek indertijd was gegraven om de uitwatering van de Schermer te verbeteren. Zij noteerden in 1731: "… betaelt aan het verhoogen en verswaaren van den parck dijck langs de Neuwernaesse uitwatringh beginnende bij Nauwerna aff noord aan tot bij de sloot rooijende tot op het huijs staande voor de moolen genaamt de Jonge Prins van Vrieslandt sijnde het selve parck.”
Bron: De Zaende, pag. 269 (1948) – art. mr. J. Belonje.
Ron Couwenhoven, 9 okt. 2020.