Molen De Rijse Joncker /De Rijpsche Joncker /De Dragonder, De Rijp

De Rijp, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Rijse Joncker /De Rijpsche Joncker /De Dragonder
modeltype
Standerdmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
06659 k
oude dbnr.
V5642
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 06659 k De Rijse Joncker /De Rijpsche Joncker /De Dragonder (De Rijp)
Detail kadasterkaart 1811-1832

locatie

plaats
De Rijp
plaatsaanduiding
aan het Oostdijkje
gemeente
Alkmaar, Noord-Holland
streek
Schermereiland
kadastrale aanduiding 1811-1832
De Rijp A (1) 79 Antony Voskuil, molenaar
geo positie
X: 119246, Y: 508358
N: 52.56166, O: 4.85994

constructie

modeltype
Standerdmolen
krachtbron
wind
functie
plaats bediening
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
zetelkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
1858 - 1879
geschiedenis

De naam van de molen zou ook “De Rijte Joncker” kunnen zijn, want de s lijkt in de originele bronnen sterk op een t.
Theo Molenaar, 30 nov. 2008.

In het kadaster van 1811-1832 staat de molen als achtkantje ingetekend, dat zou kunnen betekenen dat de standerdmolen al eerder vervangen was.
Op de TK van 1879 komt de molen niet meer voor.
-----

Korenmolen "de Rijpsche Jonker", eigenaar Cornelis v.d. Meulen.
Bron: Boer / archief Ten Bruggencate.
-----

Pieter Cornelisz., molenaar in De Rijp, betaalde op 13 oktober 1620 6 pond aan windrecht voor een korenmolen "op het Oosteinde, op de kant van de Ringsloot van de Beemster".
Bron: zoekterm/beemster/q/comments/1/f/ond_tekst_object/Korenmolen" target="_blank">Grafelijkheidsrekenkamer: Windrechten.

Algemeen Handelsblad, 10 dec. 1849:
"Een kapitalen WIND-KORENMOLEN, genaamd DE DRAGONDER, met Woonhuis, stal en erf, staande en gelegen aan den Oostdijk van den Eilandspolder, nabij en onder de Gemeente van De Rijp, sectie A, nr 78 en 79, zulks met al de vaste en losse gereedschappen."

aanvullingen

trivia

- 31.8.1664 - De Rijp OR, inventarisnr: 6375 39-v.:
Pieter Reyersz., meelmolenaar, verk. aan Abraham Reyertsz. wnd. te Zuid Schermer, een meel- of korenmolen met een huisje, erf en aankleve glg. op het oosteinde benoorden De Rijp, bel. met de ringsloot van de Beemster ten N [moet zijn O, MHO], Huybert Maertensz. Ten Z, de Oostdijk ten W en Jan Frederiksz. Beets ten N; geen koopsom vermeld, betaald met een custingbrief d.d. dezer.

- 31.8.1664 - De Rijp OR, inventarisnr: 6375 40:
Abraham Reyertsz. wnd. te Zuid Schermer, bekent schuldig te zijn aan Pieter Reyertsz., meelmolenaar, 4200 gld. ter zake van een koop van een molen, huis en erf.

- 30.5.1676 - De Rijp OR, * inventarisnr: 6376 42:
Abraham Reyersz, eertijds korenmolenaar, verkoopt in ruiling, aan, met, Jan Joosten, tegenwoordig korenmolenaar te Muyden, de korenmolen "De Hoop" te Schermerhorn tegen de korenmolen genaamd "De Rijse Joncker" met erf op 't Oostend. Belend met de ringsloot van de Beemster O. de Eilandsdijk W. schout: J.Schouten, schepenen C.Sijgertsz en M.v/d Hout.
* inventarisnr: 6376 42-v.:
Jan Joosten, korenmolenaar te Muyden verkoopt, verruilt, aan met Jan Daniels 1/4 part van de korenmolen 'De Ruyter' te Saardam tegen de korenmolen met erf 'De Rijse Joncker' op 't Oostend benoorden het dorp. Belend met de ringsloot van de Beemster O. de Eylansdijk W. Koopsom 1500 gld. waaronder een custingbrief van 700 gld. dd. dezer, afgelost op 24-6-1680, getekend door Dirk Michielsz namens Jan Joosten. schout: J.Schouten, schepenen: C.Sijgertsz en M.v/d Hout.

-----
Het ruilen van de molens in 1676 ging niet zonder problemen. Abram Reijersz had de molen eigenlijk al in 1674 geruild voor de molen te Schermerhorn. Er volgden echter diverse processen, zelfs voor het Hof van Holland in Den Haag. De andere korenmolenaar van De Rijp, Sasker Michielsz, meende namelijk recht te hebben op de molen. Zowel Jan Joosten als Jan Danielsz raakten hierin betrokken, want ook zij hadden rechten op de molen. Nadat er diverse klachten van de bakkers over het functioneren van Sasker Michielsz kwamen, wou de gemeente voorkomen dat beide korenmolens van De Rijp in handen zouden komen van één molenaar. Nadat Sasker Michielsz vervolgens afstand deed van zijn rechten op de molen, werden de ruilcontracten in mei 1676 formeel geregistreerd in de transportregisters van De Rijp.

Meer over Abram Reijersz Molenaar valt te lezen op mijn website Molenaardigheden.
Theo Molenaar, 30 nov. 2008.
-----

- 11.11.1699 - De Rijp OR, inventarisnr: 6378 50-v/51:
Jan Dani?ls, korenmolenaar, verkoopt aan Cornelis Willemsz van der Meulen, korenmolenaar te Schermerhorn, een koornmolen met huis en erf in de banne, Belend met Cornelis Jansz Huygens N. de ringsloot O. de kinderen van Cornelis Ruyter Z. Koopsom 6460 gld. waaronder een custingbrief van 3460 gld. dd. dezer, voldaan 22-10-1710.

- 5.2.1709 - De Rijp OR, inventarisnr: 6378 245/245-v:
Meyndert Beck secr. van De Rijp, met procuratie dd. 9-10-1708 van Sijtjen Cornelis, de moeder van Aerjantjen Cornelis, wed. van Cornelis Willemsz van der Meulen, verkoopt aan Jan Pietersz Ros een korenmolen met huis, erf en gereedschap aan de Oostdijk. Koopsom 6582 gld. waaronder een custingbrief van 5520 gld. Bijz: Met data's van vorige verkopen: 25-8-1567, 18-6-1590 en 17-4-1625. Tot borg de personen van Sijtje en Aerjantje Cornelis en hun goederen. Pieter Cornelisz Braak korenmolenaar te Graft staat mede borg.

- 15.11.1710 - De Rijp OR, inventarisnr: 6379 11-12:
Jan Pietersz. Ros, korenmolenaar verk. aan Klaas Jansz. te Berkhout een korenmolen met huis, erf en gereedschap, gelegen aan de Oostdijk, bel. geen, met recht (niet genoemd) volgens brieven dd.25-8-1567, 18-6-1590 en 17-4-1625. te betalen koopsom 6432 gld. waarvan 1062 contant, 2470 gld. door het overnemen van schuld en 2900 gld. in termijnen.

- 30.10.1721 - De Rijp OR, inventarisnr: 6380 77:
Klaas Jansz. uit Berkhout, verk. aan Cornelis Pietersz. Braak een korenmolen, huis en erf gelegen aan de Oostdijk, verkregen door K.Jansz. op 15-11-1710, met verwijzing naar custingbrief dd. 5-2-1709 waarop nog 1100 gld. schuld staat die de koper overneemt. De koopsom is 3600 gld. waaronder begrepen de schuld van 1100 gld.

- 29.3.1765 - De Rijp OR, inventarisnr: 5383 330:
Ariaantje Ruts wed. en erfg. van Pieter Braak verkoopt aan Maarten van Beek wonend in Santpoort; een koornmolen genaamd "De Rijse Jonker" met gereedschap, woonhuis, stalling en erf nr. 575 benoorden het dorp beoosten en aan de Oostdijk. Koopsom 5.560 gld. waaronder een hypotheekbrief van 3.500 gld.tegen 3 %. Bijz: Wegens het weghalen van
de westermolen anno 1761 is het windgeld verlaagd naar 2 gld. Bij contract dd. 24-9-1761 op deze molen is het windgeld nu 8 gld. Met verwijzing naar speciale verplichting dd. 25-8-1567, 18-6-1590 en 17-4-1725 tussen de vroetschap en de vorige molenaars.

blz. 347., 28-3-1776; Maarten van Beek, Koornmolenaar, verkocht aan Hendrik de Jong en Ijsbrand van Heimen (Heumen?), wonend in Thamen, als voogden van Arij Swaanenburg minderjarige zoon en wijlen Guurtje van Barneveld, Abraham Swaanenburg, een koornmolen genaamd "De Rijnse Jonker" met gereedschappen, woonhuis, stallinge en erf,
in 't Rijperban, Benoorden het dorp Beoosten en aan de Oostdijk nr. 575. Koopsom 6542,-
Bijz: De watermolen anno 1761 afgebroken het wintgeld van 2,- in mindering volgens resolutieboek der vroedschap van 24 september 1761. Met speciaal verpligting van 25 augustus 1567, 18 juni 1590 en 17 april 16??.

Blz. 122, 16-12-1794; Dirk Visser en M. Gijsen de Boer, mede voor Cornelis Visser en Cornelis de Boer, die absent zijn, als executeurs over het testament van Aagje Pieters Louwe huisvrouw van wijle Gerrit Visser, gepasseerd dd. 15-10-1792 voor notaris Simon Jongewaard, allen wonend te West Zaandam, verkopen aan de kinderen en erfgenamen van
Gerrit Visser een Schepenkennis dd. 29-10-1776 groot 1500 gld. ten laste van Aris Swanenburg, gevestigd op zijn korenmolen genaamd "De Rijse Jonker", met woonhuis, stalling en erf nr. 575 met de verschenen en lopende intresten, gelegen benoorden het dorp beoosten en aan de Oostdijk in de banne van De Rijp. De koopsom is 1125 gld.

Bron: Streekarchief Alkmaar.
W. van der Hoeven, 23 jan. 2008.