Opdrachtgevers tot de bouw: Henrico van Sanen en diens neef / oomzegger Anthonius Philippus van Sanen. Zij waren op 23 december 1782 elk voor de helft de eigenaar geworden van het perceel waar de eerste versie De Kleine Zwaan gestaan had. Een advertentie in de Amsterdamsche Courant van 17 augustus 1782 meldt: “…ook heeft dit Perceel het recht tot opbouwing van een Wind-Molen, staande en gelegen buiten de Utrechtsche Poort, op en ten einde van het Groot Verwerspad, genaamd De KLEINE ZWAAN…”
OVERZICHT VAN DE EIGENAREN VAN WINDSNUIFMOLEN DE KLEINE ZWAAN:
Per 23-12-1782: - Henrico van Sanen ½ deel - Anthonius Philippus van Sanen ½ deel
Per 02-11-1789: - Franciscus ten Hulscher ½ deel - Pieter Onderdijk ¼ deel
- Hendrik Hoorman ¼ deel
Per 30-07-1793: - Franciscus ten Hulscher ½ deel
- Pieter Onderdijk ¼ deel
- Hendrik Hoorman ¼ deel (in huwelijk met Alida van der Meyden)
Per 02-11-1795: - Franciscus ten Hulscher ½ deel
- Hendrik Hoorman ½ deel (in huwelijk met Alida van der Meyden)
Per 17-10-1804: - Agnes Ewald, de weduwe A. Onstein ½ deel
- Hendrik Hoorman ½ deel (in huwelijk met Alida van der Meyden)
Per 03-09-1806: - Agnes Ewald, de weduwe A. Onstein ½ deel
- Jan Stuijvenberg ¼ deel (in huwelijk met Anna Maria de Vrij)
- Alida van der Meyden ¼ deel (in huwelijk met Martinus Sol)
Per 18-04-1810: - Agnes Ewald, de weduwe A. Onstein ½ deel
- Jan Stuijvenberg ¼ deel
- Joannes Kramer ¼ deel
Nb: Na het overlijden van Agnes Ewald op 25 mei 1810 werd haar deel in De Kleine Zwaan ten gevolge van haar testament over vier personen verdeeld en was de molen tijdelijk met de volgende verdeelsleutel het eigendom van:
- Jan Hendrik Mosch 5/24 deel. (1/12 + 1/8)
- Christina Mosch 2/24 deel. (1/12)
- Sophia Mosch 2/24 deel. (1/12)
- Agnes Onstein 3/24 deel. (1/8)
- Joannes Kramer 6/24 deel. (¼)
- Jan Stuijvenberg 6/24 deel. (¼)
Per 28-03-1817: - Charles Ramperti
Per 15-05-1824: - David van Lennep Coster
Per 21-08-1832: - Lambertus Joannes Bouvy (in huwelijk met Alida Catharina Jacobs)
Nb: Na het overlijden van Lambertus Joannes Bouvy op 16 maart 1850 (zijn vrouw was al eerder overleden) waren zijn vier erfgenamen, te weten zijn kinderen Maria Josephina, Paulina Anna, Petrus en Joanna Maria Bouvy tot de verkoop in 1858 elk voor een kwart deel eigenaar van De Kleine Zwaan.
Per 10-06-1858: - Willem Hendrik toe Water (in huwelijk met Wilhelmina van de Laar)
Op 7 maart 1859 was J. Buys, snuifmolenaar
Per 25-10-1869: - Gerardus Arnoldus Hugo Smits.
Nb: Feitelijk was Gerardus Arnoldus Hugo Smits de laatste eigenaar van De Kleine
Zwaan / De Zwaan. in volle en werkende staat. In zijn opdracht werd de molen in het najaar van
1886 onttakeld en bleef uitsluitend de stenen molenromp staan.
Per 4 APRIL 1892: - Adolf (ook wel Adolph) Struch
Nota bene: Het betreft hier uitsluitend de stenen molenromp van De Kleine Zwaan, die op 11 april
1914 tezamen met het omliggende perceel door de Gemeente Amsterdam onteigend werd.
Snuifmolenaars waren oa: Jan Stuijvenberg, Johannes Buys, Hermanus Antonius Buys
en Adrianus Cornelis Smits.
Deze molen heeft al eerder een voorganger gehad die op dezelfde locatie stond.
IN GEBRUIK ALS: - Katoenstamp-, verfstoffen- en loodwitmolen. (Zie Amsterdamsche Courant
d.d. 12 juni 1738.)
- Katoenstampmolen. (Zie Amsterdamsche Courant d.d. 15 september 1739.)
- (Gewezen) Snuifmolen / katoenstampmolen. (Zie Leydse Courant
d.d. 5 september 1764.)
Onderzoek door / informatie van: Peter I. Velzing, 02-04-2024
In 1783 werd aan het Ververspad (na 1896 Tolstraat) de snuif- en tabaksmolen "De Zwaan" gebouwd.
12-03-1783: Op 12 maart 1783 vervoegden Henrico van Sanen en Anton Philip van Sanen zich op het kantoor van notaris Simon Cornelis Hottentot de Groot teneinde een Contract van Compagnieschap op te maken. Dit inclusief de titelpagina uit negen pagina’s bestaande en in minuut nr. 56*1 vastgelegde contract beschrijft in vijftien artikelen onder welke condities en voorwaarden zij ‘een Societeyt off Compagnieschap van Negotie, grootendeels bestaande in een Snuyf Fabriecq en ’t geen verder daar bij behoorende’ met elkaar zullen aangaan. Uit de eerste drie artikelen van het contract wordt onder andere duidelijk dat:
1. de beide heren ruim anderhalf jaar eerder op 1 september 1780 een samenwerking met elkaar aangegaan waren om één en ander tot stand te brengen.
2. de naam van het bedrijf werd vastgelegd als ‘Henrico van Sanen en Comp:’
3. de beide heren elk een bedrag à ƒ 10.000,= en daarmee tezamen dus een bedrag à ƒ 20.000,= zouden inbrengen.
Hierna zijn de aanhef en de eerste vier artikelen van het contract in de oorspronkelijke (inclusief soms inconsequente) spelling afgedrukt:
No. 56
Contract van Compagnieschap
Op den Twaalfden Maart des Jaars Seventien Honderd Drie en Tachtig Compareerden voor my Simon Cornelis Hottentot de Groot Notaris bij den Edele Hove van Holland gedadmitteert, te Amsterdam Resideerende
De Heer Henrico van Sanen ter eene en De Heer Anthony Philippus van Sanen ter andere zyde. Woonende de Comp: binnen deeze Stad Te kennen geevende dat zy Comp: met elkanderen hadde aangegaan een Societeyt off Compagnieschap van Negotie, grootendeels bestaande in een Snuyf Fabriecq en ’t geen verder daar by behoorende is, dog niet anders dan onder de navolgende Conditien en voorwaardens, namentlyk
Art: 1
Dat gem: Societeyt off Compagnieschap welke geconsidereerd zal werden reeds zyn aanvang genoomen te hebben met den 1 September des Jaars 1780. geduuren zal den tyd van 10 agtereenvolgende Jaaren, welke expireeren zullen op ultimo December des Jaars 1790.
Art: 2
Dat gedagte Societeyt off Compagnieschap zal werden gecanteert op de naam en firma van Henrico van Sanen en Comp: en welke teekening der firma door hun Comp: in opzigte der Negotie en Affaire beyde zal werden gebruykt en geteekend, dog zal dezelve egter niet moogen werden gebruykt off dienen om daar op eenige Penningen ten lasten deeser Compagnieschap off op Effecten aan dezelve behoorende te negotieeren, zullende ingeval ten nutte deeser Compagnieschap in het vervolg een Negotiatie van Penningen moeten werden gedaan, de daar van te maaken obligatien off verbintenisse door de wedersydse Contractanten ieder behoorlyk moeten werden geteekent, en zal by gebreeken van dien, de alzo door een yder van hun aangegaane Engagementen off verbintenisse voor een yders particuliere Reekening zyn en blyven.
Art: 3
Dat zy Comp: tot soutien off onderstand van gesegde Societeyt off Compagnieschap zullen in en aanbrengen ieder een Capitaale Somma van Tien Duysend Guldens, en dus te zaamen een Capitaale Somma van twintig duysend Guldens, dog ingevalle door een der Comp: meerder dan desselfs helft off aandeel van gedagte Negotie mogte werden ingebragt off gefourneerd, dat als dan de zodanige der Comp: van ’t door hem meerder ingebragte off gefourneerde Capitaal zal genieten een Intrest van 3½ pCt. in ’t Jaar.
Art: 4
Dat voorts ’t Comptoir en Boeken gehouden zal werden ten Huyse van hem Comp: ter eene off ten zodanige plaatse als zy Comp: zulks nader zullen komen goed te vinden, ten welken eynde hun Ed: zo tot het houden der Boeken als ’t verder waarneemen van ’t Comptoir, mitsgaders Fabriecq zullen aanneemen zodanige Bediendens, als zy Comp: zullen komen goed te vinden.
In de overige artikelen werd onder andere vastgelegd dat de gelden van de onderneming in een ijzeren kist bewaard moesten worden en dat de penningen niet ‘gemelleerd’ (vermengd) mochten worden met de gelden van de overige ondernemingen die de beide heren runden of in de toekomst nog zouden starten. Jaarlijks moest eind december de balans worden opgemaakt, er mocht niets worden ingekocht of verkocht zonder dat de beide heren elkaar daarvan op de hoogte hadden gebracht. De winsten of verliezen zouden door beide heren worden genoten. Er werd vastgelegd hoe er gehandeld moest worden wanneer één van beiden niet meer in staat zou zijn om de onderneming te beheren, of wanneer één van beiden zou overlijden, hoe er in dat geval verder gehandeld moest worden ten opzichte van de erfgenamen. Tot slot werd bepaald dat wanneer de heren tijdens de looptijd van het contract een verschil van mening met betrekking tot de onderneming zouden krijgen, zij dit niet zouden voorleggen aan een rechter, maar zelf naar keuze twee arbiters zouden aanstellen en dat zij zich aan het besluit van deze arbiters zouden onderwerpen.
Bij gebrek aan de nog niet gevonden bouwovereenkomst is de hiervoor behandelde minuut nr. 56 d.d. 12 maart 1783 feitelijk de ‘geboorteakte’ van de in 1783 gebouwde Windsnuifmolen De Kleine Zwaan want ook al wordt de naam van de molen niet genoemd, deze zou deel uit gaan maken van de middels deze minuut opgerichte firma ‘Henrico van Sanen en Comp:’.
Enkele maanden later, op 24 november 1783, vervoegden Henrico van Sanen en Anton Philip van Sanen zich opnieuw op het kantoor van notaris Simon Cornelis Hottentot de Groot. Met de ondertekening van de door deze notaris op die dag opgemaakte minuut nr. 262*1 Procuratie adlites machtigden zij de heren Johannes en Pieter Sobbe om in gerechtelijke zaken dan wel als eiser, dan wel als verweerder voor hen op te treden. Hieruit kan geconcludeerd worden dat de onderneming - inclusief Windsnuifmolen De Kleine Zwaan - op het punt stond van start te gaan of inmiddels reeds van start gegaan was.
*1 ) Stadsarchief Amsterdam, Toegangsnr. 5075 Archief van de Notarissen ter Standplaats Amsterdam 1578-1915, Inventarisnr. 428 Simon Cornelis Hottentot de Groot.
Op pagina 29 staat de volgende tekst afgedrukt: “Dat de molen in 1783 is gebouwd, kan geconcludeerd worden uit de tekst van een advertentie in de Amsterdamsche Courant van 29 augustus 1789, welke op pagina 36 staat afgebeeld en is overgenomen.” Tijdens het vervolgonderzoek is met betrekking tot het bouwjaar van de molen de volgende aanvullende informatie gevonden:
Nadat Anton Philip van Sanen op 30 mei 1783 in ondertrouw was gegaan met Clementia Simonida de Wijs (zie pagina 23) en met wie hij op 10 juni 1783, voorafgaande aan het Wettelijke Huwelijk, op het kantoor van notaris Simon Cornelis Hottentot de Groot de door deze notaris opgemaakte minuut nr. 121*1 Huwelijkse Voorwaarden had ondertekend, vervoegde hij zich met zijn echtgenote op 15 november 1783 op het kantoor van notaris Nicolaus Brahe teneinde een procuratie op te maken, welke door de notaris op die dag werd vastgelegd in minuut nr. 212*2. In het kort komt het erop neer dat het echtpaar de heer Jan van den Berkenbosh machtigde om in hun naam voor de schepenen van Nieuwer-Amstel een schepenkennis (schuldbekentenis) à ƒ 9.000,= te laten passeren. Uit de minuut blijkt dat Anton Philip van Sanen onderhands op 14 maart 1783 ƒ 10.000,= had geleend van de heren ‘Hermanus Aaltsz & Zoon & Comp:’, waarvan hij inmiddels ƒ 1.000,= had ingelost. Eén en ander diende in november 1783 door de schepenen van Nieuwer-Amstel te worden vastgelegd. Jaarlijks moest Anton Philip van Sanen met zijn echtgenote een bedrag à ƒ 1.000,= aflossen plus de rente van 3½% per jaar. Als borg werd zijn aandeel in De Kleine Zwaan gesteld, waarmee een eerdere obligatie kon worden geannuleerd. In de akte (zie detail op de vorige pagina) valt onder andere te lezen:
“Tot de naar Kooming & præstatie van alle ’t zelve te verbinden & te submitteeren specialijk de helfte in een Wind-Snuif Moolen genaamd de Kleine Zwaan, en in deszelfs Huisinge, Erf, Werf Lootsen en alle ’t geene daar aan Aard-en-Nagelvast is, staande & geleegen op het Groot Verwers Pad, onder de Jurisdictie van Nieuwer-Amstel voornoemd, breeder uitgedrukt in de origineele Koop-of-Opdragt Brief ins dato 23: December 1782 …”
Uit deze minuut kan geconcludeerd worden dat De Kleine Zwaan in ieder geval in november 1783 afgebouwd was. Verder kan met grote zekerheid aangenomen worden dat het door Anton Philip van Sanen (oorspronkelijke) geleende bedrag à ƒ 10.000,= was bestemd voor zijn inbreng in de nieuw opgerichte firma ‘Henrico van Sanen en Comp:’.
-----
Het stenen onderstuk dat na de gedeeltelijke afbraak bleef staan als woning kwam gebruik. Rond de eeuwwisseling werd de molen lompenmolen genoemd, vanwege nabij wonende zigeuners.
13-02-1817: Opregte Haarlemsche Courant
J.F. van COOTH, A. B. ROOTHAAN en G. J EVERS, Makelaars, zullen op Maandag den 17 Februarij 1817, te Amsterdam, in het Locaal voor publieke Verkoopingen , van ouds genaamd het Oudezijds Heeren-Logement, 's avonds ten 5 uren precies, ten overstaan van den Notaris J. van RIET, verkoopen:
Eene extra sterke weldoortimmerde achtkante WIND SNUIF-MOLEN, zijnde een Boven-kruijer, genaamd DE KLEINE ZWAAN, met annexe zeer groote LOOTS, tot de Snuif-Fabiiek ingericht, met allie deszelfs VASTE GEREEDSCHAPPEN; alsmede een Gemetselde LOOTS, waarin buitengemeen groote IJzere Nies en . unnexe Saushok, met gemetselde Fournuis, roijale Hnizinge, Knechts-Woningen, Tuin, Schuitenhuis en verdere Getimmertens , Moes-en Plaisier-Tuin, met Vischbeek en beplant met Vruchtdragende Boomen, slaande en gelegen bij en benevens elkander, op eigen Grond, buiten de Stad Amsterdam, op het groot Verwerspad, onder Nieuwer-Amstel, (zijnde mede zeer geschikt tot andere Fabrieken) , alles te zamen in één Koop; breder bij Biljetten, en te zien des Dingsdags, Donderdags en Zaturdags, des morgens van 10 tot des nademiddags ten 4 uren, alsmede op den Verkoopdag. De Bewijzen van Eigendom en Veilconditien zullen vier dagen voor en op den Verkoopdag te zien zijn, ten Kantore van den bovengemelden Notaris, en Copij derzelve bij den Notaris P. A. GENESTET, aan den Amsteldijk, bij het Tolhek.
21-02-1824: Opregte Haarlemsche Courant
WIND-SNUIF-MOLEN, zijnde een Boven-kruijer, genaamd DE ZWAAN, met alle deszelfs vaste Gereedschappen cum annexis, staande en gelegen op het groote Verwerspad, onder de Geregte van Nieuwer-Amstel, Wijk 6, N°. 532, 533 en 534, (te zamen in één Koop)
18-09-1850: Opregte Haarlemsche Courant / Bron: www.delpher.nl/
P. BAAY en T. J. B. WESTERWOUDT, Makelaars, zullen op Maandag den 28sten October 1850, des avonds na half zes ure, in het voormalig O. Z. Heeren- Logement te Amsterdam. door den Notaris A. van ETTEN, doen verkoopen : De kapitale , hechte , sterke, achtkaute WIND-SNUIFMOLEN, genaamd DE KLEINE ZWAAN, met Pakhuis, Loods, Bazen- en Knechts-Woningen , Schuitenhuis , Tuin eu verdere Getimmerten, staande en gelegen op eigen grond, op liet Groot Verwerspad, onder Nieuwer-Amstel. Breeder bij Biljetten omschreven. De Bewijzen van Eigendom en de Veilconditien zullen vier dagen voor en op den Verkoopdag' ten Kantore van den Notaris van Elfen, voornoemd, ter visie liggen.
24-04-1858: Algemeen Handelsblad / Bron: www.delpher.nl
T. J. B. WESTERWOUDT, P. J. SMITHUYSEN, H. B. REESINCK, J. J. EYROND en A. F. M. HOEFKENS, Makelaars, zullen op Maandag 10 Mei 1858, in het voormalig O. Z. Heeren-Logement, door den Notaris Mr. J. P. VAN ETTEN, Verkoopen:
N°. 1. Een kapitaal, hecht aterk en weldoortimmerd KOOPMANS-WINKELHUIS en ERVE, Waarin eene Affaire in Snuif-Tabak wordt uitgeoefend, genaamd de oude Snuif-Fabriek van Romano en Cavalini, staande en gelegen op het Rokin, tusschen de Kromme Elleboog- en Papenbroekstegen, in Buurt E, N°. 175.
N°. 2. De kapitale, van Steen gebouwde WIND-SNUIFMOLEN, genaamd de Kleine Zwaan, met deszelfs Losse en Vaste GEREEDSCHAPPEN, PAKHUIS, BAZEN- en KNECHTSWONINGEN, staande en gelegen op Eigen Grond, op het Groot Verwerspad, onder Nieuwer- Amstel , Wijk 6, Ne. 60 Verp. N°. 532, 533, 534. Breeder bij Biljetten omschreven. De Bewijzen van Eigendom en de Veilconditiën zullen Vier dagen vóór en op den Verkoopdag ten Kantore van den Notaris Mr. J. P. VAN ETTEN ter lezing liggen.
08-05-1858: De Tijd: godsdienstig-staatkundig dagblad / Bron: www.delpher.nl/
Publiekeverkooping van huizen in het o.z. Heeren-Logement: Op Maandag 10 Mei, des avonds ten vijf ure.
5. Wind-Snuifmolen de Kleine Zwaan, Groot Verwerspad, Gem. Nieuwer-Amstel.
07-03-1859: Algemeen Handelsblad
Snuifmolen de Zwaan, Groot Verwerspad, F 33, te Nieuwer-Amstel. Daar deze SNUIFMOLEN geheel op nieuw is in orde gebragt, zoo. wel In- als Uitwendig en alle Machinerien geheel vernieuwden, neemt de Ondergeteekende de vrijheid, zich op nieuw bij de HEEREN TABAKS-FABRIEKANTEN , zoowel in als buiten Amsterdam aan te. bevelen tot het Malen vau alle Soorten van TABAK, CAROTTEN , STEELEN, enz.. En daar de Ondergeteekende volstrekt geen Handel in Tabak of Snuif drijft, en alzoo eenig in geheel Nederland is, kan men gerust verzekerd zijn, dat men zijn Goedleven Zuiver en Onvervalscht terug krijgt als men het heeft afgeleverd, terwijl men overtuigd kan zijn van eene solide en civiele Bediening, daar de Ondergeteekende niets onbeproefd zal laten, om het in hem gestelde vertrouwen zich waardig te toonen. J. BUYS, Snuif-Molenaar.
LOCATIE:
In het noordoostelijke deel van de inmiddels opgeheven Binnendijksche Buitenveldersche Polder op het grondgebied van de Ambachtsheerlijkheid, na de Franse Tijd, de Gemeente Nieuwer-Amstel. Dit deel van Nieuwer-Amstel werd in 1896 door de Gemeente Amsterdam geannexeerd. De molen stond aan het voorlaatste deel van het Verwerspad, in 1886 gewijzigd in de Verversstraat, in 1896 gewijzigd in de Tolstraat, op de plaats van de vóór 1738 gebouwde eerste versie De Kleine Zwaan. (Thans deels onder het adres Lutmastraat 29, deels onder dat van Lutmastraat 27 en deels onder het vóór deze twee huisnummers gelegen trottoir.)
ONTTAKELING: 1886.
De Kleine Zwaan werd in het najaar van 1886 onttakeld, diverse onderdelen werden op 15 september 1886 en 20 oktober 1886 op het terrein rond de molen verkocht. De achtkantige stenen onderbouw bleef staan en werd omgebouwd tot een bedrijfsruimte op de begane grond en een woning op de eerste etage. In later jaren was de begane grond uitsluitend voor bewoning in gebruik.
SLOOP: Direct na of niet lang na de zomer van 1914.
Uitspraak van de Arrondissements-Rechtbank Amsterdam tot onteigening van het perceel van de molenromp en overige daarop staande bebouwing. Na het verplichte vertrek van de laatste bewoners van de molenromp en de voormalige molenaarswoning in de zomer van 1914 werd één en ander vermoedelijk nog in dat jaar of anders in de loop van 1915 gesloopt en behoeve van het ophogen en bouwrijp maken van de grond voor een nieuwbouwwoningen
Onderzoek door / informatie van: Peter I. Velzing, 02-04-2024
detail Militaire stafkaart 1850
Schrijfwijze onder andere: De Kleine Zwaan, De Kleine Swaan, De Kleijne Zwaan, De Klijne Zwaan.
TENAAMSTELLING:
De oorspronkelijke officiële naam van de windsnuifmolen was ‘De Kleine Zwaan ’. Met name door
administratieve onvolkomenheden ten tijde van de verkoop in 1789, waarbij één en ander over te veel
schijven liep, werd de naam in officiële documenten van de schepenen van Nieuwer-Amstel en diverse
notarissen ingekort tot ‘De Zwaan ’. De eerste eigenaren van de molen wisten echter heel goed dat de naam van de molen ‘De Kleine Zwaan’ was. Dit valt af te leiden uit diverse advertenties van ná 1789 en enkele andere documenten waarin de originele naam ‘De Kleine Zwaan ’ gevoerd werd. Zodoende werden de namen ‘De Kleine Zwaan’ en ‘De Zwaan ’ gedurende meer dan een halve eeuw door elkaar heen gebruikt. Pas na de overname door Willem Hendrik Toe Water in 1858 en de in zijn opdracht uitgevoerde reparaties aan de molen werd uitsluitend nog de naam ‘De Zwaan’ gevoerd. (Schrijfwijze onder andere ook De Swaan)
In 1932, in 1942 en in 1958 besteedden diverse krantenartikelen respectievelijk aandacht aan de zestigste en de zeventigste verjaardag en het op 86-jarige leeftijd overlijden van de schilder Dirk (Willem) Meelis, waarin de molenromp niet alleen werd benoemd als ‘de(n) bekende(n) Oude(n) Molen aan het Ververs-pad’ (De Standaard van 10 februari 1932 en Het Volk: Dagblad voor de arbeiderspartij van 11 februari 1932) maar ook als ‘den bekenden Schildersmolen aan het Ververspad’ (Utrechtsche Courant van 4 februari 1942) en ‘de schildersmolen aan het Ververspad’. (Het Parool van 17 december 1958) De bijnaam Schildersmolen lijkt echter niet een door het volk gebruikte term voor de molenromp geweest te zijn; vermoedelijk werd deze slechts gebezigd onder de kunstbroeders die in de jaren rond de eeuwwisseling van de negentiende naar de twintigste eeuw in en rond de molenromp en de voormalige molenaarswoning van Windsnuifmolen De Kleine Zwaan samenkwamen of woonden.
Overgenomen uit het door Peter I. Velzing samengestelde Addendum (versie d.d. 1 november 2024) op Windsnuifmolen De Kleine Zwaan Resultaat van een onderzoek, Peter I. Velzing, 2024.
Nb: Dat windsnuifmolen De Kleine Zwaan qua type en tenaamstelling ooit veranderd zou zijn in Korenmolen De Duif, kan na mijn onderzoek niet anders dan naar het rijk der fabelen verwezen worden. (Zie hiervoor de pagina’s 189 tot en met 195 in mijn boek Windsnuifmolen De Kleine Zwaan) Resultaat van een onderzoek waarvan de tekst aan het eind van dit overzicht is opgenomen Vanaf ca. 1906 Lompenmolen. De onttakelde molen was géén lompenmolen en is dat ook nooit geweest. De bijnaam zou het gevolg zijn van het feit dat in de tweede helft van het eerste decennium van de twintigste eeuw enkele woonwagenbewoners zich aan de voet van de onttakelde molen gevestigd hadden. Deze personen / gezinnen waren afkomstig uit Brabant en werden door sommige mensen verward met zigeuners. Het aan deze laatste bevolkingsgroep klevende cliché van vodden en lappen heeft mogelijk onder de bewoners van de Amsterdamse buurt De Pijp geleid tot de bijnaam ‘Lompenmolen'.
Onderzoek door / informatie van: Peter I. Velzing, 02-04-2024
'Windsnuifmolen De Kleine Zwaan Resultaat van een onderzoek".
Het boek heeft geen ISBN-nummer. Er zijn tien exemplaren gedrukt. Het boek kan reeds nu of in de nabije toekomst onder andere ingezien worden in het Gemeente Archief Amsterdam, De Koninklijke Bibliotheek Den Haag en - op afspraak - bij de Vereniging De Hollandsche Molen.
Onderzoek gedaan door Velzing, Peter I.
Voor nog een afbeelding van deze molen, zie: https://www.studiops.nl/beeldbank.html, typ A00771000169 in het zoekvenster om de foto te vinden. De foto behoort tot de collectie J.L. Scherpenisse.
-----
(*) We beschikken helaas niet over deze kadasterkaart van 1832, maar vermoeden dat dit de snuifmolen onder no. 455 in de OAT is.
Red.
Afb. coll. DHM