Molen De Hoop, Krommenie

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

< 1659

verdwenen

na 1689

voorganger

Krommenie (Hennepklopper van Jan Arisz)

geschiedenis

De houtzagerij is in Krommenie nooit tot zulke grote bloei gekomen als in de rest van de Zaanstreek. Slechts twee zaagmolens waren in de zeventiende eeuw korte tijd actief in dit dorp.
Het bouwjaar van De Hoop is niet gevonden. Wel is bekend dat er op het erf van de molen tot 1651 een naamloze hennepklopper heeft gestaan die in het laatstgenoemde jaar verbrandde. Op 23 april 1655 verkocht Jan Arisz. Molenaer het land waarop deze hennepklopper stond aan Simon Cornelisz. Jum voor een bedrag van Fl. 182,-. Vermoedelijk liet Jum kort hierna De Hoop op dit erf bouwen.
Op 24 januari 1659 vond de volgende transactie plaats. Simon Cornelisz. Jum verkocht toen aan Jan Dircksz. Daan uit Koog aan de Zaan de helft in het erf dat hij vier jaar eerder kocht. Bij deze verkoop werd het volgende vastgelegd, “Waar van hij, Jum, (als hebbende bij forme van mangeling daarvoor, mits gevende een somma gelts toe, de halve houtsagermolen ontvangen), bekendt ten volle betaelt te sijn….mits onder deese conditie, dat de cooper in Crommenie comt wonen, en dat hij, Jum, self gehouden sal wesen al het hout, dat hij gesaegt wil hebben, sal laten saegen op de molen, die op het voorsz. erf sal worden gebragt, dewelcke aende cooper en vercooper elck nu voor de helft toebehoort.”
Kort hierna stierf Simon Jum, want op 5 december 1659 werd het volgende door zijn erfgenamen te koop aangeboden, “De helft in een houtsagersmolen c.a., staende ende gelegen bij de Suijder Sluijs, belent ten noorden deselve Sluijs, tot Crommenie.”
De halve molen werd voor Fl.650,- gekocht door de Wormerveerder houtkoper Klaas Willemsz. Vastersz., die tot zijn dood in 1674 met De Hoop bleef zagen.
In een schepenacte, gedateerd op 11 mei 1674, werd de volgende transactie vastgelegd, “Poulus Engelsz. Bois ende Willem Jansz. van Assum, elck voor de helft, bekennen van Jacob Laeckeman, als gelaste van zijn suster Griet Jans, weduwe van Zn. Claes Vastersz. gecocht te hebben: de gerechte helft van een houtsagersmolen staende en leggende aen de nieuwe Vaerdijck genaemt de Hoop. Soodanig deselve moolen bij de voorsz. Claes Vastersz. woonende op Wormerveer, is beseten...voor Fl.397,-, belent ten noorden de Zuijder sluijs en ten zuijden Jacob Laeckeman.”
Na zeven jaar hield Poulus Bois het voor gezien in de houtzagerij en verkocht hij op 23 mei 1681, zijn aandeel in de molen voor Fl.200,- aan Willem Jansz. van Assum.
Hoe de verdere geschiedenis van de molen verliep is niet duidelijk. Vast staat dat De Hoop in ieder geval in of kort na 1689 werd gesloopt. Op 9 september van dat jaar verkochten Willem Jansz. van Assum en Jan Dirksz. Daan het erf van de molen voor Fl.80,-, met de conditie dat de nieuwe eigenaar de verponding (belasting op onroerend goed) voor de molen zou betalen.

Bronnen:
“de Zaende” 3e jaargang 1948 blz. 356-357
“Duizend Zaanse Molens” P.Boorsma 1968 blz. 201
“Krommenie, zevenhonderdvijftig” uitgave van het historisch genootschap Crommenie 2001 blz. 125
F. Rol, Zaandijk.