Molen De Jager, Alkmaar

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1628

verdwenen

circa 1873

geschiedenis

De volgende gegevens zijn afkomstig uit het Historisch Kadaster van het Regionaal Archief Alkmaar, perceel C117:

1628.09.04: Vergunning van de vroedschap voor Maarten Maartensz Kistemaker om op het Weezenland aan de Nieuwevaart WZ een windmolentje te stellen, hoog 13 voeten en wijd 7 voeten. Bruinvis zelf kende dit geelgeverfde molentje tot ca. 1873, dat in 1905 boven de tot woning dienende schuur stond (bron: C.W.Bruinvis, De molens van Alkmaar, p.41).

Verpondingen:
1730: Buiten Vriesepoort: woonhuisje en tabaksmolentje bij comm. den 15e penning f50, het huisje verhuurd volgens verklaring om 7st.p.w. of f18.4 (oude verp. was -) (doorgehaald is: het molentje onverhuurd en buiten gebruik tax f25, dus samen f43.4 in verp. f3.12).
1730 *** (vergeten?) f3.12?
1779 Jacob Beers
1780 Jan Kamerling
1783 Corns Dorregeest, Jan Steen
1796 Philips Teller
1799 Gijsbert Oostenraad Boon f3.7.
Buiten de Friesepoort Vp2449: De Jager, schuurlis- en mosterdmolen. Op de kaart van Coster 1865: slijpmolen. (Bron: RAA, SA 743 / 741, Verp., Vp2449 en Vp2449-bis).

1801: Twee schulpzand- en mosterdmolens te Alkmaar, waarvan een eigendom van Gijsbert Boon, een mosterdmolen staande aan de Oude Hoornse Vaart. Materiaal: mosterdzaad, somtijds weij. (bron: Goldberg-enquete / AAG Bijdragen 18 (1973) 173-178).

1816: twee cement- en mosterdmolens Alkmaar / 2 werklieden / loon f5 per week / voorheen zeer florerende, thans minder florissant / afzet binnenslands (bron: Brugmans (1956) / Statistieken Ned. Nijverheid, RGP Grote Serie 98-99, p.30-31).

1819: twee schulpzandmolens (paardekracht) / een werkman en de eigenaar / dagloon f0.80 / afzet binnenlands / toestand matig door ventjagerij, nu ook minder voordelig omdat er voorheen een en nu twee dergelijke fabrieken bestaan (zie mosterdmolen blok60) (bron: ibid. p.700-701).

1829: een schuurlis- en mosterdmolen, gedreven of bewogen door wind, gen. De Jager, zijnde geheel in hout vervaardigd en in goede staat, en werkt met 2 loopstenen, terwijl de mosterdmolen gelegen in hetzelfde locaal werkende met twee paar stenen wordende gedreven door een paard. Zij wordt niet verhuurt, maar gebruikt door den eigenaar S. Koelemey, hetzelve inkomen dezer fabriek is begroot op f80 (RANH, Grondbel. 83, Alkmaar Tabel nr.5 klassificatie)

1830: Cornelis Wuyting, beroep: knecht op de schuurmolen (bron: bevolkingsregister).

1843: mosterdfabrieken tevens schulpzand malend: 1 molen door een paard en 1 door een windmolen bewogen / getal werklieden niet genoemd. (NB. Ook twee mosterdmalers onder de grutters) (bron: ibid. p.838).

-----

Een schilderachtig klein mosterdmolentje kwam in de Franse tijd voor op het Weezenland in het westen.
Bron: De Speelwagen, 1954 blz. 128 / archief Van de Woestijne.

-----

Waarschijnlijk is dit dezelfde molen waarvan Ten Bruggencate meldt dat die als tabaks- en volmolen in 1723 door v. Exter is verkocht aan de erven Hoogtwout (Notarieel archief Alkmaar inventarisnummer 742, akten 49 (?), 68 en 106).