Molen Waterschap Batuwe, Graaf, Vogelzang, Wiel en Vijfhoeven / Voormolen (2e), Lopik

Lopik, Utrecht
v

korte karakteristiek

naam
Waterschap Batuwe, Graaf, Vogelzang, Wiel en Vijfhoeven / Voormolen (2e)
modeltype
Ronde molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
06501 d
oude dbnr.
V2855
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 06501 d Waterschap Batuwe, Graaf, Vogelzang, Wiel en Vijfhoeven / Voormolen (2e) (Lopik)
Foto: J. de Vries

locatie

plaats
Lopik
plaatsaanduiding
buitendijks aan de Lek
gemeente
Lopik, Utrecht
plaats(en) voorheen
Jaarsveld
streek
Lopikerwaard
kadastrale aanduiding 1811-1832
Jaarsveld B (3) 361 Vogelenzang en Wiel Polders
geo positie
X: 125238, Y: 441771
N: 51.96357, O: 4.95416

constructie

modeltype
Ronde molen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
ronde bovenkruier
inrichting
Scheprad
plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
herbouwd
verdwenen
buiten bedrijf en grotendeels gesloopt
geschiedenis
Vanaf 1497 tot 30 januari 1781 stond er een wipmolen die door zware ijsgang werd vernield. De molen werd herbouwd als grondzeiler.

Langs de provinciale weg stond t.b.v. Wiel een primitief soort Bosmanmolentje. blz. 618 foto.

Bron: De Lopikerwaard, W.F.J. Den Uyl, Deel II, (1963).

aanvullingen

trivia
Waterschap Batuwe, Graaf, Vogelzang, Wiel en Vijfhoeven/ Watermolen van Wiele/Voormolen

Aan het einde van de 18e eeuw stonden hier nog drie molens.

Molen van Vogelzang, vernield door de storm in 1818
Molen van Wiel
Voormolen Vogelzang en Wiel, buitendijks aan de Lek

Het water werd door de molens in twee trappen op de Lek bemalen.
De buitendijks gelegen Voormolen was de tweede trap.

In 1872 werden de resterende twee molens vervangen door een stoomgemaal

nb. Volgens Ten-Bruggencate waarschijnlijk een achtkante grondzeiler, de molen staat in het Kadaster ingetekend als een ronde molen.

-----

Zoals bij de molen dbnr. 2078 vermeld wordt, is Pieter Endeveld geboren 1754 in Bodegraven ergens tussen 1797 en 1808 watermolenaar geworden op deze molen.
Generaties lang zou deze molen en later het stoomgemaal bediend worden door Endevelds. Pieter is generatie 1.

2. Zijn zoon Teunis geboren 1794 in Zwammerdam nam in 1817 het molenaarschap over tot 1870.
3. Zijn zoon Albertus geboren 1822 in Jaarsveld nam het molenaarschap over rond 1870 tot 1882.

In 1872 werd de molen afgebroken en vervangen door een stoomgemaal aan de andere kant van de Lekdijk (Rolafweg). Albertus verhuisde dus mee.

4a. Zijn zoon Gerrit geboren 1852 in Jaarsveld werd machinist op het gemaal in 1882 tot zijn dood in 1884. Bleef kinderloos.
4b. Zijn broer Huibert Aalbertsz. geboren 1864 in Jaarsveld volgde hem op in 1884.
5. Hubertus Wilhelmus (zoon van Huibert Aalbertsz.) geboren 1899 in Jaarsveld nam het op enig moment over tot zijn dood in 1930.

Zijn zoon Huibert was toen pas 5 jaar, zodat hier het machinistschap van deze Endeveldtak eindigde.

Pieter (generatie 1) had een broer Dirk geboren 1751 in Bodegraven. Deze Dirk werd watermolenaar op middelbovenmolen nummer 4 aan de Oostvaart in Hazerswoude. Deze molenmet dbnr. 1970 werd ook generaties lang bediend door die andere Endeveldtak.

Informatie van Gerard Marseille, (afstammeling van de fam. Endeveld), 21 april 2016