Molen De Karn / Het Blok, Amsterdam

Amsterdam, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Karn / Het Blok
modeltype
Paltrokmolen
functie
zaagmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
06491 q
oude dbnr.
V4640
Meest recente aanpassing
| Conversie
media-bestand
Molen 06491 q De Karn / Het Blok (Amsterdam)
Tekening J.H. Wijsmuller, ca. 1877-1881

locatie

plaats
Amsterdam
plaatsaanduiding
aan de Kostverlorenvaart en de voormailige Steurweg
gemeente
Amsterdam, Noord-Holland
streek
Amsterdam
kadastrale aanduiding 1811-1832
Amsterdam C (3) 171 E. Schuurling
geo positie
X: 120240, Y: 488428
N: 52.38261, O: 4.87667

constructie

modeltype
Paltrokmolen
krachtbron
wind
functie
plaats kruiwerk
onderkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
verbrand
geschiedenis
Aan de Kostverlorenvaart (tussen de Haarlemmerweg en de Kattensloot) werd tussen 1640 en 1665 de achtkante stellingmolen (*) Het Blok gebouwd.
Deze zaagmolen, die ook wel De Karn werd genoemd, brandde op 3 mei 1858 geheel af.
Zijn werf bevindt zich nu onder huizen tussen De Tweede Nassaustraat en De Korte De Wittenstraat.
Gerard van den Bosch.

-----

De op 31 december 1751 afgesloten onderlinge brand- en schadeverzekering werd per 26 februari 1768 geannuleerd, de reden wordt niet vermeld. Pieter Blok ondertekende de akte uit naam van zijn moeder wed. Jan Pietersz Blok voor 't Blok.
Bron: Stadsarchief Amsterdam.

"Wed Jan Pietersz Blok d. Moolen t Blok" schreef zich op 18 december 1759 in bij de oprichting van een brandverzekeringscontract voor Amsterdamse molens. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

Elisabeth de Wit, weduwe van Jan Pieters Blok, machtigde op 22 juli 1761 haar zoon Pieter Blok om bij de schepenen te laten registreren dat zij 2000 gulden schuldig was aan Laurens Star voor ontvangen contante penningen. Onderpand was molen De Blok. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

De Karn werd later Het Blok genoemd.
In 1765 behoorde 't Blok aan Pieter Blok.
Bron: "De molens van Amsterdam", G.J. Honig, 1929, blz. 127, 128.

Op 17 juni 1771 machtigde Michiel Blok Laurens Star om zijn belang bij de Beurse der weduwnaars, weduwen, vrijers en vrijsters, waarvan Blok trekkend lid was, te behartigen. Bron: Stadsarchief Amsterdam.

Nadat Elisabeth de Wit, weduwe van Jan Pietersz Blok, was overleden spraken haar executeurs met de meesterknecht af dat hij de molen mocht overnemen als ook Michiel Blok overleden was. Wat de familieband tussen Michiel Blok en Jan Pietersz Blok was, wordt uit deze akte niet duidelijk. Misschien later meer. Ik hoop op een boedelbeschrijving en/of boedelscheiding. Bron: Archief Amsterdam, notariële akte uit 1794 over molen de Blok.

Die Michiel Blok overleed al op 26 september 1794. Bron: Archief Amsterdam (linker pagina, iets onder het midden).
Dus lang hoefde meesterknecht Joseph Jansen niet te wachten. Hij kocht de molen in 1795, zie het koopcontract. Voor de molen ƒ 6000, en nog eens ƒ 1000 voor boten en gereedschappen. De koop vond plaats op 6 januari 1795, met terugwerkende kracht tot 1 januari. Het contract bij de notaris werd getekend op 12 februari.
Op 10 november 1795 maande de notaris Joseph Jansen aan om de resterende kooppenningen te voldoen. Hij had met een schuldbekentenis willen betalen, maar de verkopers wilden geld zien.
Antwoord van Jansen: “Ik kom morgen langs.” Maar hij is niet verschenen….

Joseph Jansen overleed in 1798.

nformatie van Arjen Lobach, nov. 2021 - aug. 2022.

aanvullingen

trivia
Bron bouwjaar onbekend. M.v.A.II stelt dat de molens in dit gebied op van de stad gehuurde grond in deze periode gebouwd werden.

(*) Uit de foto, en de kadasterkaart 1811-1832 maken wij op dat dit een paltrokmolen was.
Red.
-----

Afbeelding 1:
Singelweg, thans de Nassaukade. In zuidwestelijke richting gezien naar bruggetje voor de Steurweg. Van links naar rechts de molens De Buis, De Steur, De Vrede, Het Leidsche Wapen en Het Blok.
Techniek: ets, datering: 1877 (ca.) - 1881 (ca.), collectie: Tekeningen en prenten, vervaardiger: Wijsmuller, Jan Hillebrand (etser).