De molen droeg de naam van de beschermheilige van het molenaarsgilde St. Victor. Op de gevelsteen die in de molen zat, staat de heilige afgebeeld met daaronder een gedicht:
St. Victor
Een prins die treckt te veld
om victorie te behaalen
door godts seegen ben ick gestelt
tot burgerdienst te maalen
Anno 1685
De gevelsteen bestaat nog, en werd na een grondige restauratie op 17 oktober 2017 herplaatst aan de muur van de brandweerkazerne op de hoek van de Rozengracht en de Marnixstraat.
Molen 06490 i De Victor / De St. Victor / De Veghter (Amsterdam)
Molen De Victor had een voorganger (standerdmolen) die de Smeerpot genoemd werd. De stellingmolen de Victor zelf heeft die naam waarschijnlijk nooit gedragen. De Smeerpot kennen we van een tekening van Rembrandt. Ook bekend onder de naam De Veghter.
Het bolwerk Rijk heette toen ook anders, nl. Rose. In 1614 traden voor deze molen op Pieter Willemsz en Frederik Jacobsz. In 1636 waren dat Crijn Jacobsz en Mark Adriaensz. Deze gegevens ontleende ik aan het boek "Wandelingen met Rembrandt..." van Frits Lugt (1915). Rembrandt bracht vlak bij deze molen, aan de Rozengracht, de laatste tien jaar van zijn leven door.
Theo Bakker, 15 april 2009.
-----
De Victor had geen vierkante, maar een achtkante stenen onderbouw. De foto's spreken voor zich. Wel was er een knik in de acht muurvlakken. Een hele mooie molen, die door de fanatieke Amsterdamse sloopvraatzucht helaas moest verdwijnen!
M.E. van Doornik.
-----
Eigenaar J. Langeveld van De Victor verzocht in 1828 het stadsbestuur, de burgers te verbieden hun graan buiten de stad te laten malen. Maar het stadsbestuur besloot van haar recht daartoe geen gebruik te maken, omdat haar burgers buiten de stad goedkoper uit waren. Zie ook De Vier Winden, dbnr. 4466.
Bron: "Concurrentie tussen binnen- en buitenmolenaars, Ons Amsterdam" 1967, pag. 82.
Dordrechtsche Courant 21 aug. 1834:
"Amsterdam, den 18 Augustus.
Zaturdag den 16 dezer heeft hier het volgend ongeluk plaats gehad: Willem Schaling, kuipers-knecht, wonende in de Egelantierstraat, n°. 231, heeft een jongen, op de Schans, bij den molen St. Victor, een vlieger helpen oplaten, welke aan den molen vast geraakt is. Schaling, naar den molenaar gegaan zijnde, met verzoek om den vlieger te mogen losmaken, vond den molenaar bereidwillig om den molen, die in vollen gang liep, te doen stilstaan; doch hem op den omloop van den molen, voor dat dezelve vast gezet was, gevolgd zijnde om den vlieger los te maken, is hij door een der molen-roeden zoo geweldig getroffen, dat hij, naar het gasthuis gebragt zijnde, kort daarna is overleden. "
Jaap de Vries, 25 februari 2009.
De molen werd gesloopt in april 1898.
Algemeen Handelsblad, 20 sept. 1898:
"ANTIQUITEIT.
TE KOOP de Steen met beeltenis, afkomstig van den gesloopten Molen DE VICTOR.
Adres G. Boxman, Hugo de Grootkade 18, 2de étage."
Molen 06490 i De Victor / De St. Victor / De Veghter (Amsterdam)
Ansichtkaart, rond 1895, J.H.J. Willemsen, foto genomen uit het WZW
Molen 06490 i De Victor / De St. Victor / De Veghter (Amsterdam)
Foto: Gemeentearchief Amsterdam, Experimentele foto met de valplatencamera', zonder statief.
