Molen van Gasselte, Gasselte

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

< 1630

verdwenen

1851

verbrand

opvolger

Gasselte (Molen van Jan Hiddinge)

geschiedenis

Wanneer in Gasselte daadwerkelijk de eerste windmolen gebouwd is, is niet bekend. In elk geval voor 1630, want dan komt de molen al in akten voor.
Op de lijst van Grondschatting uit 1630 duikt een molen op en dat moet wel een windmolen geweest zijn. Eigenaar is Jan (Johan) Hidding.
Eerst worden de bezittingen van de familie Hidding beschreven ter waarde van 10.000-0-0 en wat ze daarover moeten betalen. Dan komt de molen.
De meule des voorzegde Johan Hiddinge te betalen 125-0-0
Een voor die tijd uitzonderlijk hoog bedrag

O.S.A. inv. nr. 841 blz 159

Op de lijst van pricering van huizen en erven uit 1642 staat bij Jan Hidding een geschat bezit van 19625 car. guldens "met nog van de moln ad.........1700".

O.S.A. inv. nr. 845 blz 70

Bij de Estimatie van de molens in't geheele landt geschiet den 25. februarij 1645 staat voor Gasselte 1 molen vermeld. Eigenaar Jan Hiddingh.

O.S.A. inv. nr. 842 nr. 10

Dan is er nog het Grondschattingsregister van 1654 waarin staat, dat Jan Hiddinge en broers Bastiaan, Luichjen en Harmen en hun neef Louwerens Hiddinge samen in het bezit zijn van een molen.
De Moele: 1500:0.0
De bezittingen van de familie in het geheel werden op 31.349:11:9 geschat.

Kerspelarchief van Gasselte inv. nr. 457, nr 11

In 1807 staat in het Kohier van vaste goederen:
Nr. 47, Harm Jan Hiddingh en cons. de windmolen tot Gasselte

O.S.A. inv. nr. 1513

De molen was gelegen op de heide in de buurt van "het Meulendobbegie"
Op de kadastrale kaart van 1830 onder sectie E - het Heideveld - nr 18

Er moet 140 gulden belasting over betaald worden.
Deze molen brand in 1851 af, waarschijnlijk ten gevolge van brandstichting.

In de akten en boedelscheidingen wordt de molen aangeduid als "de molen op den Barch". d.w.z. op een hoogte, een gunstige plaats voor een windmolen.

De 3 Podagristen, die zo omstreeks 1840 door Drenthe trokken naderden Gasselte over het Drouwenerzand, toen echt nog een zandvlakte. Van Gasselte hebben ze weinig goeds te melden behalve "Op een zandhoogte, de molen, 't enige figuur dat, mits zijn wieken door de lucht scharrelen, leven bijzet aan dit doode tafereel"

Of de molen(s) altijd op deze plek heeft (hebben) gestaan, is niet te bewijzen, maar is wel aannemelijk. Op kaarten tot 1851 staat de molen aan de zuidkant van het dorp.
De nieuwe molen wordt in 1851 op een andere plek gebouwd.

jnjv. Informatie van H.J. van der Kaay, bron: Molens in Gasselte door A.A. Huizing, 2000