Vh. bemalen van de Eemspolder, thans buiten bedrijf
Twee vijzels op windkracht, beide met drie gangen; één van metaal; de ander van hout (en tijdelijk niet maalvaardig).
Eenvoudige baard, wit geverfd, met rood afgebiesde krullen, zonder opschrift
Gedenksteen in de sluis van de uitstroom met de tekst:
Het pleit werd dan beslecht!
Na vier en twintig jaren
Verkreeg men eindelijk recht
Op deze grond der baren
Zoo is dan t doel bereikt
Ons lang reeds voorgesteld
En pronkt het golvend graan
Dra op dit nieuwe veld.
Naast deze steen is een tweede gedenksteen geplaatst, waarop de namen van het toenmalig polderbestuur staan vermeld.
Bovenwiel 67 kammen
Bovenbonkelaar 37 kammen
Spoorwiel 69 kammen
Schijfloop 35 staven
Onderbonkelaar 34 kammen
Vijzelwiel 44 kammen
Overbrengingsverhouding 1 : 2, 75
| fabrikant | roenummer | positie bouw | fabricagejaar | jaar gestoken | positie | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Roede 297, Bremer/Dunning
|
✉︎ | 297 | binnen | 2006 | 2006 | binnen | aanw. | 23,50 |
Roede 298, Bremer/Dunning
|
✉︎ | 298 | buiten | 2006 | 2006 | buiten | aanw. | 23,50 |
| Bremer | ✉︎ | 192 | buiten | 1971 | 1971 | buiten | 2006 | 23,50 |
| Bremer | ✉︎ | 193 | binnen | 1971 | 1971 | binnen | 2006 | 23,50 |
De molen had oorspronkelijk op beide roeden Oud-Hollandse ophekking met zeilen. Rond 1920 wijzigde dit in zelfzwichting met Oud-Hollandse voorzomen.
In 1971, toen beide roeden vervangen werden, kreeg de molen Oud-Hollandse ophekking met zeilen.
| fabrikant | asnummer | fabricagejaar | jaar gestoken | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| De Prins van Oranje | ✉︎ | 1489 | 1897 | 1897? | aanw. |
Vh. bemalen van de Eemspolder, thans buiten bedrijf
De Eemspolder is ingedijkt in 1876. Aanvankelijk loosde men het water op natuurlijke wijze in de Waddenzee, maar al snel bleek dat niet voldoende. Daartoe kocht men op 1 augustus 1882 de windwatermolen Goliath op het 6de onderdeel van het waterschap Reiderland, staande aan het Pekelderdiep bij Winschoterhoogerbrug, voor ƒ 1.675,--. De afbraak ter plaatse en de opbouw in de Eemspolder werd publiekelijk aanbesteed en gegund aan J. Offringa te Uithuizermeeden voor ƒ 4.268,--.
Deze molen brandde op 27 februari 1897 af.
Men koos voor de bouw van een nieuwe windmolen. Op 13 maart 1897 werd de bouw gegund aan G. Stuivinga te Warffum voor ƒ 7.786,--. De kosten voor het maken van bestek en tekening (door J. Klippus te Bedum) bedroegen ƒ 558,77; de totale kosten van de herbouw bedroegen dus ƒ 8.344,77. Vervolgens was de molen vele jaren in bedrijf.
In 1949 volgde herstel door molenmaker U. Holman te Stroobos. In 1964 werd de molen door de toenmalige gemeente Uithuizermeeden overgenomen van de Eemspolder (die later opging in het waterschap Hunsingo).
In 1971 werd de molen gerestaureerd door de fa. Bremer voor ƒ 31.656,--. Dat was op dat moment hard nodig, want vooral het wiekenkruis verkeerde in slechte staat: één roede was deels afgebroken en de zelfzwichting voor een flink deel afgewaaid.
In 1974 werd de oude houten vijzel vervangen door een nieuwe, waardoor ook weer met windkracht kon worden gemalen.
De molen met zijn beide vijzels kwam in het voorjaar van 1979 buiten bedrijf als gevolg van de bouw van een nieuw gemaal. Daarna is een maalcircuit aangelegd.
In 2011 was de situatie zo: een houten vijzel, malend op windkracht en een (deels weggeroest) stalen exemplaar, malend op een elektromotor. Deze laatste was bijna op dat moment al deels gesloopt. Het idee bestond om de stalen vijzel te vervangen en weer geheel geschikt te maken voor windkracht. De molenstichting kreeg hiervoor van het Wadfonds en het SNS-fonds € 113.000,--.
In december 2011 werden de restanten van de metalen vijzel en de elektromotor (en het bijbehorende transformatorkastje) verwijderd. In april 2012 werd de nieuwe vijzel, fabrikaat Spaans, geplaatst. De bedoeling was: een met zowel een metalen als een houten vijzel maalvaardige molen, dit met een buitengewoon lang maalcircuit van ongeveer 10 kilometer.
Inmiddels is dit niet in alle opzichten een succes gebleken: het waterpeil van het circuit is vaak te laag, waardoor de vijzels onvoldoende tasting hebben en de molen vooral bij flinke wind te makkelijk maalt en het water als het ware weggooit.
Deze molen kruit, met zijn voeghoutenkruiwerk, erg zwaar: de kruilier is daarom uitgerust met een extra katrol als vertraging.
Sinds een aantal jaren is de molen ook te huur als trouwlocatie. Molenaar Ida Wierenga is beëdigd trouwambtenaar van de gemeente Eemsmond.
De noordelijkst gelegen molen op het vasteland van Nederland (alleen de twee molens van Ameland liggen iets noordelijker).
