Molen Adam, Delfzijl

Delfzijl, Groningen
b

korte karakteristiek

naam
Adam
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf; museum

adres
Molenberg 21
9934 CG Delfzijl
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
06413
oude dbnr.
B315
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 06413 Adam (Delfzijl)
Willem Jans (1-12-2007)

locatie

plaats
Delfzijl
gemeente
Eemsdelta, Groningen
kadastrale aanduiding
Gemeente Delfzijl, sectie C, nr. 3303
geo positie
X: 257499, Y: 594900
N: 53.33081, O: 6.92601
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Molenberg 21
9934 CG Delfzijl
molenaar
Tjakko van der Veen
telefoon
0598-568865 of 06-2352 6614
e-mail

website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden
zaterdag 14.00 - 17.00 uur en op afspraak
toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van Adam via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Houten achtkant, gedekt met losanges, op stenen onderbouw
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Eén koppel maalstenen

versieringen

Opvallend gesneden baard, wit geverfd met enige rode versieringen, zonder opschrift.

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Engels. Kruilier.
vlucht
23,75 m.
vang
Hoepelvang (metaal). Vangbalk met haak; vangstok.
overbrenging

Bovenwiel 67 kammen
Bovenbonkelaar 36 kammen
Spoorwiel 108 kammen
Steenschijf 28 staven
Overbrengingsverhouding 1 : 7,18

hoogte
van de stelling: 10,00 m. Van de berg: 1,75 m.
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Derckx ✉︎ 710 binnen 1992 1992 binnen aanw. 23,00
Buurma ✉︎ 137 buiten 1984 1984? buiten aanw. 23,75
Pot ✉︎ ? binnen ? 1910 binnen 1992 23,75
Pot ✉︎ ? buiten ? 1910 buiten 1984 23,75
wiekverbeteringen

Deze molen heeft - opmerkelijk voor een grotere molen in de provincie Groningen - nooit een wiekverbetering gekregen.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
De Prins van Oranje ✉︎ 1431 1894 aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf; museum

afkomstig van
omwentelingen
eigendomshistorie

De gemeente Eemsdelta is eigenaar sinds 1-01-2021. Daarvoor was de vm. gemeente Delfzijl al sinds 1954 eigenaar.

geschiedenis

De eerste molen op deze locatie was een standerdmolen (gebouwd ca. 1630). Deze werd ruim honderd jaar later afgebroken en vervangen door een achtkante koren- en pelmolen op op lage stenen voet. In 1847 werd de onderbouw verhoogd met ca. 10 meter. Deze molen brandde in 1875 af.

Op de overbleven onderbouw werd de Adam gebouwd, een molen met een voorgeschiedenis. Deze was namelijk, mét een andere molen genaamd Eva, begonnen als watermolen voor de schepperij Innersdijk aan het Boterdiep bij Bedum. De bouw van deze molens werd op 8 april 1790 aanbesteed. Omstreeks 1817 raakten beide molens overbodig door de bouw van nieuwe watermolens. Eva verhuisde naar Usquert, waar zij een tweede leven begon als korenmolen en op 29 december 1890 afbrandde (de vervolgens herbouwde (en nog altijd bestaande) molen behield de naam Eva). De Adam bleef evenwel in Bedum en werd daar in 1817 verkocht aan Hendrik Jans Brouwer die hem verbouwde tot pelmolen. Later is met deze molen ook koren gemalen.

In 1875 verhuisde Adam, met behoud van zijn naam, van Bedum naar Delfzijl. Bij die herbouw moet het achtkant zijn ingekort.

In 1910 werden twee voor ƒ 425,-- gekochte roeden gestoken van een molen, afkomstig "uit Monnickendam" (het moet haast wel gaan om één van de in 1909 gesloopte molens van de Purmer).
In 1914 en 1924 kreeg de molen nieuwe stenen. Onduidelijk is of het hier om maal- of pelstenen ging. In 1929 is een motor van 10 pk in de molen aanwezig. In 1944 bracht de bekende molenmaker Harm Wiertsema een ijzeren (Engels) kruiwerk aan.

In 1958/59 volgde restauratie van ƒ 27.054,-- door molenmaker Medendorp. Hierbij werden de pelstenen verwijderd (en verkocht aan de industrieel Offringa te Warffum) en sneuvelde ook het luiwerk. Op 14 mei 1959 werd de molen officieel in gebruik genomen als Museum Molen Adam.

Sinds 1981 ligt een nieuw koppel maalstenen in de molen. In 1997 werd de stelling vervangen. In 1999 werden diverse balken in de kap vernieuwd en in oktober 2000 herstelde molenmaker Jellema (Burdaard) romp en wiekenkruis.

Het muldershuis dateert van 1876, de sarrieshut werd na de brand van 1875 hersteld, maar helaas bij de restauratie van 1958/59 afgebroken.

Eigenaren van de molen:
H. Geertsema (1875 - 1885)
Gebr. Spithorst (1885 - 1894)
Harmannus Dieterman (1894 - 1940)
Hendrik Dieterman (1940 - 1948)
Jarke Hekman (1948 - 1950)
B. Schuurman (1950 - 1954)
Gemeente Delfzijl (1954 - 2021). De gemeente betaalde voor de overname ƒ 35.000,--.
Gemeente Eemsdelta (2021 -

 

aanvullingen

toelichting naam

De naam "Adam" is ouder dan de molen op deze locatie. Eerst stond deze molen als poldermolen (na 1817 als pelmolen) te Bedum, tezamen met een 'zusje', genaamd Eva. Bij verhuizing naar Delfzijl behield de molen zijn Bedumse naam.

foto's

foto's